Het maatschappelijk front; moeilijkheden en perspectieven (1)

Door Anneke Ioannatou

Als er iets is, wat theoretisch makkelijk gezegd is, maar in de praktijk veel moeilijker toepasbaar, dan is het wel het opbouwen van een breed maatschappelijk front dat als doel stelt de in een samenleving levende en gerechtvaardigde ontevredenheid, verontwaardiging, eventueel zelfs woede te bundelen, te organiseren en om te zetten in een baanbrekend sociaal vernieuwend initiatief, laat staan in een nieuwe maatschappij-orde, dus kortom tactiek te verbinden met het strategische doel.

Op het vorige Partijcongres besloot de KKE (Communistische Partij van Griekenland) over te gaan tot de opbouw van een breed maatschappelijk front tegen het imperialisme, tegen de kapitalistische monopolies en voor het socialisme als antwoord op de toenemende problemen in het land op sociaal, economisch en politiek gebied en ingaand op de behoefte aan bundeling van en richting geven aan de reacties bij de bevolking op die toenemende problemen.

De partij wees erop, dat de "oplossingen", zoals voorgeschoteld door de andere politieke partijen alleen maar in het nadeel van de grote meerderheid van de bevolking zouden zijn. Om de Gordiaanse knoop van economisch, sociale, politieke en culturele problemen door te hakken, moet er eerst een politieke oplossing gevonden worden en die komt er niet, zolang het kapitalisme als sociaal-economisch systeem gehandhaafd blijft.

Integendeel, ze worden alleen maar groter, omdat ze het gevolg zijn van dit systeem, sterker nog er een onlosmakelijk deel van zijn. Verontwaardiging en ontevredenheid zijn in overvloed aanwezig, maar de uitdrukking ervan is nog steeds te versplinterd en voorzover georganiseerd in vakbonden, verenigingen enz. nog veel te beperkt tot de zogenaamde "kleine eisen" tot verbetering van de levenssituatie, tot het oplappen van wantoestanden. Maar dit leidt nog lang niet genoeg tot het radicaal aanpakken van de oorzaken en zeker worden de problemen nog lang niet genoeg verbonden met de concrete politiek van de regerende partij plus de meelopende "oppositie" als uitdrukking van de zeer concrete belangen van de economisch overheersenden.

Opbouw en doelstellingen
Uitgaand van de mogelijkheden die er bestonden op elk gebied, in elk beroep, in elke economische sector, maar ook per gemeente, district en regio, probeert de KKE de noodzaak van een front duidelijk te maken en gebruik te maken van al bestaande organisatievormen, groeperingen en verenigingen, die zich inzetten voor sociale en politieke rechten en die zich bereid tonen zich te verzetten tegen de huidige orde. Via het oprichten van strijd-coördinatiecomités probeert de partij dit soort sociale bewegingen uit te breiden en te activeren.
Het gaat uiteraard om een veelvormige procedure, die uit veel bouwstenen is samengesteld en niet makkelijk te realiseren is. Als basisrichtlijnen geeft de KKE een paar doelstellingen aan, die herkenbaar zijn en gewild door de meerderheid van de bevolking en die behoeften van vitaal belang betreffen, bijv.: werkgelegenheid, onderwijs, gezondheid, milieu, cultuur, maar ook nationale onafhankelijkheid en territoriale onschendbaarheid als eisen gericht tegen de nieuwe imperialistische orde verbonden met - en dat is veel actueler geworden sinds de oorlog tegen Joegoslavië - de strijd tegen elke vorm van imperialistische interventie in de regio, maar ook daarbuiten.

Bewustmaking
Belangrijk is de mensen voor te bereiden door ze het karakter van onze tijd te laten begrijpen als overgangsfase van kapitalistische naar socialistische economische, sociale eigendomsverhoudingen. Ondanks alle stappen terug en alle nederlagen, heeft de Oktoberrevolutie van 1917 een nieuw tijdperk ingeluid. Geen enkele overgang van een sociaal-economisch systeem naar een ander in de geschiedenis heeft nog plaatsgevonden zonder dat er flinke stappen teruggezet zijn en de historische ontwikkeling is nog nooit rechtlijnig van lagere naar hogere ontwikkelingsstadia verlopen.
Dit is van centraal belang als ideologische achtergrond, waartegen de praktische politieke en sociale eisen geplaatst worden juist nu, vanwege het pessimisme dat er bij de mensen ingehamerd wordt wat betreft post-kapitalistische toekomstperspectieven.
Het is het bekende liedje: het huidige systeem mag dan wel zijn tekortkomingen hebben, maar er is nou eenmaal geen beter, want je ziet wel wat er van "dat andere" is terechtgekomen. In Griekenland is er sprake van bredere sympathie voor de KKE in de stijl van: jullie hebben eigenlijk gelijk, maar is er nou echt een ander systeem mogelijk dan het kapitalistische?
Als we het front dus willen verbinden met een toekomstperspectief van machtsovername en niet alleen met "hier en daar verbeteringen", dan moeten we steeds meer mensen ervan zien te overtuigen dat zonder de politieke oplossing (dus het aan de macht komen van de grote onderdrukte meerderheid om dan radicaal de economisch-sociale verhoudingen, vooral de bezitsverhoudingen te veranderen) alle sociale verworvenheden, zelfs de kleinste niet houdbaar zijn op langere of korte duur en dat daar eenvoudig geen garantie voor is onder het huidige bestel. Dat er geen toekomst is voor de grote meerderheid van de bevolking in een systeem, waarin imperialisme en een paar heel grote monopolies de eigenlijke overheersers zijn. De objectieve omstandigheden (uiteraard verschillend van land tot land) worden als steeds gunstiger beschouwd voor communisten om deze tactiek van bundeling van krachten tegen de sociale afbraak in de Griekse samenleving en tegen het imperialisme toe te passen.
Op deze manier kunnen diverse verspreide doelstellingen bij elkaar gebracht en politiek gemaakt worden. Organisatievormen kunnen zo ontwikkeld worden, waarbij solidariteit tussen de diverse categorieën van werknemers een heel belangrijke factor is en waarbij de werkende klasse uiteraard centraal staat. (wordt vervolgd)