Door Jan Cleton
Alle ingrediënten voor een koningsdrama waren aanwezig rond de Arnhemse voetbalclub Vitesse, energieleverancier NUON en de Gelderse Provinciale Staten. Zelfs de minister-president roert als Nederlands opper-Kok
ontevreden in de subsidiepot-perikelen. En zoals gewoonlijk gaat het om de centen van het volk. Wie is de Hertog van Gelre(dome)? Wiens haan mag koning kraaien? Vooralsnog lijkt Karel Aalbers de grote verliezer, ondanks de steun die hij van 'zijn volk' krijgt.
Over capaciteiten beschikt Karel Aalbers onmiskenbaar. Hij bracht, vanaf 1983, als voorzitter, de voetbalclub Vitesse naar de Nederlandse top. Hij was de initiator voor de bouw van de Gelderse 'Arena' Gelredome. Hij was de man achter het idee van Sport 7, hetgeen op een miljoenenfiasco uitdraaide. Hij was de man die de AECG, de Aalbers European Consultancy Group, oprichtte en een miljardenomzet draaide in de voormalige Sovjetrepublieken. Een persoonlijke vriend van Boris Jeltsin en benoemd tot speciaal ambassadeur van de voormalige Sovjet-republiek Oezbekistan. Karel Johannes Josef Aalbers uit het Veluwse dorp Eerbeek, de 50-jarige juwelierszoon uit Velp, heeft altijd precies geweten waar de benodigde fondsen te 'verkrijgen' waren. En tot nog toe leeft hij als een vorst.
Een tweede hoofdrolspeler is NUON-directievoorzitter Tob Swelheim: "ik heb geprobeerd Karel af te remmen, maar het is niet gelukt. Ik kon het niet, hij wilde niet luisteren". Swelheim is mede door zijn persoonlijke vriendschap met Aalbers in een moeilijk parket verzeild geraakt. De privatiseringswaanzin, in combinatie met de grootheidswaan van de 'gewone volksjongen' Kareltje, bracht de andere uit het gewone volk opgeklommen jongen, Tobias Swelheim, niet veel geluk.
Gezamenlijk bouwden zij, Karel en Tob, vriendschappelijk aan hun 'replica van de Titanic' het Gelredome. Allerhande architecten, ingenieurs en politici werden aangetrokken om de lading, bestaande uit politieke deklast en geldschieters een levensverzekerende vaart te garanderen. Evenals de Titanic stootte ook hun schip op een ijsberg. Een ijsberg van tweede-lijns financiersvertegenwoordigers die de voortvarendheid van beide 'heren' ernstig zou belemmeren. Kapitein Karel verliet als eerste het financieel zinkende schip, met een gouden handdruk van vier miljoen. Een gedeelte van de op het schip achterblijvende Vitesse-supporters roept hem toe: Karel, vader, jij was en bent onze redding, kom terug! Karel spoelde echter aan in Zuid-Spanje en verschool zich achter het NUON-spreekverbod, maar liet de achterblijvende supporters-troepen opmarcheren richting NUON-gebouw in Arnhem. Dat zijn oud-vriend Tobias mede daardoor in een nog moeilijker positie terechtkwam, à(l)la(h). Tobias moest nu maar even voor zichzelf zorgen.
Enkele mede-spelers
Tobias Swelheim, NUON-baas, die het bedrijf leidde naar een miljardenomzet en deed meetellen als een belangrijke speler op de wereldenergiemarkt. Ridder van het poldermodel. Jan Terlouw, voormalig Commissaris van de Koningin in Gelderland en laatstelijk voorzitter van de Raad van Commissarissen van Gelredome hield het onlangs voor gezien. Geen wonder trouwens, hij kwam vast te zitten in het web waar Aalbers als directeur van Gelredome al verschillende mede-directeuren uitgezwiept had. Aalbers wilde voor Vitesse Gelredome overnemen voor een fractie van het bedrag dat het stadion gekost had. Gelredome bracht veel minder op dan Aalbers multifunctionele stadion-'luchtfietserij' in het verleden had doen voorkomen. Tegelijkertijd was de voetbalclub van voorzitter Aalbers zelf in gebreke gebleven om huur voor het stadion te betalen.
Jan Terlouw belde ten einde raad met Jan Kamminga om een oplossing te zoeken. Kamminga is commissaris van de koningin in Gelderland en commissaris van NUON, waar voormalig PvdA-fractieleider Wim Meijer de voorzittershamer zwaait. Mede uit hoofde van zijn CvdK-functie uitermate betrokken bij het wel en wee van NUON, dat in hoofdlijn is voortgekomen uit de Provinciale Gelderse Electriciteits Maatschappij, PGEM, waarvan de provincie nog voor 46 procent aandeelhouder is
NUON financieel
NUON is in feite nog steeds een overheidsbedrijf. Een overheidsbedrijf in de overgangsfase naar volledige privatisering. Het spectaculaire in dit geval is echter het gegeven dat zij het eerste bedrijf in deze fase is dat vele miljoenen gemeenschapsgeld steekt in sponsoring van een voetbalclub en de aanverwante activiteiten van de voorzitter van deze club.
Al met al heeft NUON voorzover op dit moment bekend is een slordige 60 miljoen in Vitesse en het Gelredome gestoken. NUON heeft daarvoor de spelers van Vitesse als onderpand.
Het is als vroeger in dit koningsdrama: Koningen vechten niet voor het volk maar, met de steun van 'huurlingen c.q. mede-belanghebbenden', voor hun eigen belang. Zij willen slechts zichzelf belangrijker en rijker maken in naam van de 'vaart der volkeren'. Tegelijkertijd wordt het 'afhankelijke' volk, al dan niet via de media, ingezet ter ondersteuning van die respectievelijke belangen, financieel en anderszins.
Misleide Vitesse-supporters, laat jullie niet als pionnen van de multi-miljonair Aalbers misbruiken, en NUON-klanten, wordt wakker, kom gezamenlijk op voor uw eigen financieel belang en het belang van een gezonde sport en energievoorziening voor en van het volk! Bovenstaande vormt weer een voorbeeld waar privatisering van de staatsbedrijven toe leidt. En dat is nog maar het begin. Een topje van de ijsberg.