De zes maanden-termijn

Door mr. Sjoerd Visser, advocaat in Stadskanaal

Vanouds geldt de regel, dat u een informatieplicht hebt. Als u bijstand of een andere uitkering ontvangt, staat daar de verplichting tegenover dat u gevraagd of ongevraagd de uitkeringsinstantie informeert over alles, wat van invloed kan zijn op de hoogte van uw uitkering. Die informatie moet u tijdig verstrekken, dus niet pas achteraf. En de informatie moet juist en volledig zijn. Ik voeg daaraan toe, dat u de informatie het beste schriftelijk kunt verstrekken, een kopie van uw brief moet u dan bewaren. Informatie per telefoon raakt nogal eens zoek bij de uitkeringsinstantie. Die zegt dan achteraf dat u hen niet hebt geïnformeerd. Komt er een rechtszaak van, dan kunt u bij een telefoontje meestal niet meer bewijzen dat u wel gebeld hebt. Met een brief waarvan u een kopie bewaart kunt u dat bewijs wel leveren.

Als u de uitkeringsinstantie niet informeert, of als niet te bewijzen is dat u hen hebt geïnformeerd, kan het achteraf uitkomen dat u teveel uitkering hebt ontvangen. De terugvordering wordt dan behandeld als uitkeringsfraude. U bent dan een fraudeur, en vaak moet u daarvoor bij de strafrechter verschijnen. De uitkeringsinstantie kan de teveel betaalde uitkering tot vijf jaar terug van u terugvorderen.

Het kan ook zijn dat u de uitkeringsinstantie volledig hebt geïnformeerd, maar dat de uitkeringsinstantie heeft zitten slapen, of zelf een fout in uw voordeel heeft gemaakt, waardoor u teveel uitkering ontving. Als dat uitkomt, kon de uitkeringsinstantie vroeger tot twee jaar terug de teveel betaalde uitkering van u terugvorderen, en nu, sinds 1 augustus 1996, tot drie jaar terug.

Als de uitkeringsinstantie u tracteert op zo'n terugvordering, gaat het vaak om een groot bedrag. Zeker als tot vijf jaar terug wordt teruggevorderd. In bezwaar en beroep tegen de terugvorderingsbeslissing kunt u stellen, dat u de uitkeringsinstantie wèl tijdig hebt geïnformeerd. En dat ze dus ten onrechte vijf jaar terugvorderen. Omdat ze zelf hebben zitten slapen en niets met uw informatie hebben gedaan, hadden ze maar twee jaar, of vanaf 1 augustus 1996 drie jaar mogen terugvorderen. Als u daarin gelijk krijgt gaat het terug te vorderen bedrag een heel stuk omlaag. Vijf jaar uitkering is immers meer dan twee of drie jaar uitkering. Let er ook op, dat de uitkeringsinstantie niet zonder meer de hele uitkering kan terugvorderen, maar alleen dat deel van de uitkering dat u teveel hebt ontvangen.

De zes maanden-termijn is een volgende stap om het bedrag van de terugvordering nog verder omlaag te krijgen. Daarvoor hebben we nodig een moment, waarop u de uitkeringsinstantie hebt geïnformeerd. Ook al was die informatie niet helemaal tijdig en volledig, u hebt geïnformeerd en dat kunt u aantonen. Volgens de rechtspraak van de Centrale Raad van Beroep heeft de uitkeringsinstantie vanaf het moment van informatie zes maanden de tijd om iets met die informatie te doen: dus om de uitkering aan te passen, de informatie nader te onderzoeken, u nadere vragen te stellen, enzovoort. Als de uitkeringsinstantie niets met uw informatie doet, gaat het volgens de rechtspraak te ver om van u vijf jaar, dan wel twee of drie jaar uitkering terug te vorderen. De uitkeringsinstantie zal de terugvordering dan verder moeten beperken tot de zes maanden direct na het moment van informatie. Dat zij de uitkering na die zes maanden nog langer te hoog hebben uitbetaald is immers niet uw schuld, maar komt doordat zij zelf niet alert genoeg hebben gereageerd op uw informatie.

De zes maanden-termijn geldt alleen niet als er sprake is van opzet. Dus als duidelijk is dat u bewust informatie hebt verzwegen. In alle andere gevallen, met name als u de informatie wel hebt gegeven maar bijvoorbeeld niet volledig of niet duidelijk, kunt u een beroep doen op de zes maanden-termijn. Dat loont de moeite: zes maanden uitkering terugbetalen is veel minder geld dan vijf jaar dan wel twee of drie jaar uitkering terugbetalen.

Als u hierover of over andere dingen vragen hebt bent u welkom op het gratis spreekuur van Advokatenkantoor Visser cs., elke maandagavond van 17 tot 20 uur aan de Hoofdkade los (bij de Buinersluis) in Stadskanaal.