Massaprotest in Oekraïne

Kritische journalist vermoord door IMF-regime

Door Annabelle Schouten

In de Oekraïense hoofdstad Kiev heeft woensdag 10 januari een massaprotest, georganiseerd door 'Oekraïne zonder Kuchma', het startsein gegeven voor verdere acties door het hele land tegen de regering-Kuchma, die waarschijnlijk betrokken is bij de moord op de kritische journalist Georgie Gongadze. Op geluidsbanden is te horen dat de president, een marionet van de NAVO, het IMF en de Wereldbank, opdracht heeft gegeven hem te doden.

Met de persvrijheid neemt dit bewind het niet zo nauw. Het onderzoek naar de toedracht van de moord loopt het risico in de doofpot gestopt te worden. De komende tijd zullen meer demonstraties volgen. Eén van de organisatoren van de protestbeweging, Yuri Lutsenko, liet dat onlangs weten. Als president Kuchma, aanklager Potebenko, minister van Binnenlandse Zaken Kravchenko en de chef van de geheime dienst Derkach hun ontslag niet indienen gaan er nieuwe acties van start. Volgens hem zijn zij allen betrokken bij de moord op Gongadze en zetten ze met voorbedachte rade het onderzoek op een zijspoor. Met Kerst en Oud en Nieuw organiseerde 'Oekraïne zonder Kuchma' tentenkampen door het hele land, die ontruimd werden door de politie.

De beweging verzet zich eveneens tegen andere misdaden van het regime. Zo komt corruptie op grote schaal voor en is er met stemmen geknoeid tijdens de verkiezingen in 1999. Het land heeft verscheidene keren op het puntje van de afgrond gestaan door leningen van het IMF en de Wereldbank en een groot deel van de bevolking leeft in erbarmelijke omstandigheden, vooral op het platteland, 50 procent is werkloos en oudere mensen krijgen geen inkomsten. Een paar oligarchen en multinationals regeren het land.

Gongadze schreef in de oppositiekrant 'Oekraienka Pravda' over de corruptie en de andere misstanden in zijn land. In september vorig jaar verdween hij spoorloos. Twee maanden later werd zijn onthoofde lijk gevonden. De leider van de Socialistische Partij, die weliswaar in het parlement zit, maar geen macht heeft, O. Moroz, zei in de uitzending van de actualiteitenrubriek 'Netwerk' van 11 januari geluidsbanden te hebben met de stem van Kuchma. Het staatshoofd geeft te kennen dat Gongadze "maar eens flink onder handen genomen moest worden door Tsjetsjenen". In Oekraïne betekent dit woord zoveel als crimineel. Moroz vertelde verder dat er geen bescherming van rechten is in zijn land en dat dit de gebruikelijke gang van zaken is. Het verzet hiertegen zal alleen nog maar toenemen.

Bronnen: 'Netwerk', 'Volkskrant', Kiev Post'.