Bevolking Palestina pikt het niet langer

Van redactie buitenland

De Israëlische chef staf, Shaul Mofaz, zei toename van het Palestijnse geweld te verwachten. Ook Israël's veiligheidsdiensten waarschuwen al een aantal weken voor een op handen zijnde totale crisis in de Palestijnse gebieden. Eenzelfde conclusie trok VN-gezant voor het Midden-Oosten Terje Roed-Larsen uit een onderzoek van zijn organisatie naar de toestand op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. Als de economische toestand niet verbetert, zal er snel, misschien al binnen een paar weken, totale anarchie uitbreken in de Palestijnse gebieden. Volgens cijfers van de Verenigde Naties verliest de Palestijnse economie iedere dag 8,6 miljoen dollar (20 miljoen gulden). Een kwart miljoen mensen, ofwel 38 procent van de beroepsbevolking, is werkloos. Vóór het uitbreken van de Aksa-intifada, in september 2000, stond dat percentage op 11. Het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft, is met 50 procent toegenomen en bedraagt nu 32 procent van de bevolking.

Een groot probleem voor het Palestijnse bestuur is dat een aantal belangrijke geldstromen is afgesneden. Sinds het uitbreken van de Intifada weigert Israël grote bedragen aan belastinggeld, die het aan de Palestijnen verschuldigd is, af te dragen. Volgens het Akkoord van Parijs, de economische afdeling van de Oslo-overeenkomst, heft Israël invoerrechten, accijnzen en BTW over alle goederen die in Israëlische havens of op Israëlische vliegvelden binnenkomen, ook als de eindbestemming Palestijns gebied is.

De Palestijnen krijgen de op hun goederen geheven belasting later terug, althans dat is de afspraak. Het Palestijnse bestuur was vorige maand niet meer in staat de salarissen van zijn ambtenaren te betalen. Een extra bijdrage van westerse donorlanden moest op het laatste moment uitkomst brengen. Er komt ook geen geld binnen van de Arabische landen. De Arabische Liga heeft op haar jongste topconferentie een miljard dollar aan extra hulp toegezegd, maar daarvan is nog bijna niets ontvangen. Arabische landen zeggen te zijn afgeschrikt door de mate van corruptie in de Palestijnse gebieden. Ze zijn bang dat het grootste deel van het geld terechtkomt bij mensen die het het minst nodig hebben.

"De mensen hebben niet alleen hun vertrouwen opgegeven in het vredesproces, maar ook in iedere vorm van dialoog met Israël, meent Larsen. "Als gevolg daarvan geven ze steeds meer en steeds actiever steun aan het geweld". Er heerst al gedeeltelijke anarchie doordat leden van de Palestijnse politiemacht op eigen initiatief, of in opdracht van commandanten, deelnemen aan gewapende acties tegen Israëlische soldaten en burgers. Ondertussen groeien de milities, die helemaal geen orders van het Palestijnse bestuur aanvaarden, in omvang en bewapening. Radio Israël meldde vorige week dat het Israëlische leger militaire acties in volledig autonome Palestijnse gebieden niet uitsluit. De economische blokkade door Israël zal de bereidheid om te vechten bij de Palestijnen alleen maar doen toenemen. Voor Israël geldt maar een keuze, ingaan op de rechtvaardige Palestijnse eisen of oorlog. Het valt te vrezen dat onder Sjaron en Barak maar één keuze mogelijk is: totale anarchie en oorlog.

(1) bron: HC, 13-2-2001.