Britse mond- en klauwzeerepidemie en de verkiezingen

Door Ron Verhoef

Juist de laatste paar weken ging het steeds beter met de Britse economie. De inflatie was laag en voor het eerst sinds lange tijd daalde ook de werkloosheid. Dat zijn dan natuurlijk ook de speerpunten voor de campagne van Labour. Verkiezingen in het najaar zouden voor Labour wel eens negatieve gevolgen kunnen hebben, althans als de koersen op de beurs blijvend dalen en wellicht ook een negatief stempel op de economie gaan drukken. Het is nu uiteraard nog te vroeg om met zekerheid te voorspellen wat de gevolgen van de crisis op de beurzen zullen zijn, maar het is wel duidelijk dat het Blair voor een dilemma stelt.

Mocht er wel een recessie komen dan doorkruist dat de opzet van Labour. Op het congres van de Schotse afdeling van Labour heeft Blair zijn partij gepresenteerd als de partij die per definitie een goede invloed heeft op de economie en die dezelfde economie kan stabiliseren. Nu de wind enigszins uit de zeilen is genomen lijkt het erop dat hij de kunst van het stabiliseren misschien wel eens in de praktijk ten uitvoer moet brengen en de vraag is of hij dat kan. En als hij dat kan, kan hij het dan zonder de Britse kiezer af te schrikken?

Een gang naar de stembus in het najaar zou dus grote gevolgen kunnen hebben, maar de verkiezingen in mei gewoon door laten gaan wekt dan weer de indruk dat Blair geen oog heeft voor het platteland. Overigens hoeven er dit jaar nog geen verkiezingen te worden gehouden. Blair mag wachten met het uitschrijven van verkiezingen tot begin 2002 en heeft wat dat betreft nog wel enige speelruimte.

Met de economie mag het dan goed gaan, maar dat geldt niet voor het onderwijs. De Britse onderwijsvakbond, NUT, heeft op 13 maart een referendum gehouden onder haar leden om te polsen of de leraren actie willen gaan voeren. De vakbond stelt een stiptheidsactie voor, dit houdt in dat leraren zullen weigeren vacatures (tijdelijk) te vervullen of langdurig invalwerk te doen, met andere woorden: ze zullen geen extra uren meer draaien. Evenals in Nederland bestaat er in het Britse onderwijs een opeenstapeling van problemen.

In Engeland hebben de leraren een loonsverhoging gehad van slechts 3,7 procent en hoewel de Schotse leraren een loonsverhoging hebben gekregen van 23 procent over drie jaar zijn er hier ook addertjes onder het gras. Zo wordt van leraren verwacht dat ze langer voor de klas gaan staan. Ze krijgen hierdoor natuurlijk wel minder tijd om lessen voor te bereiden. In de praktijk zal het er dus op neer komen dat veel van de lessen onbetaald voorbereid moeten worden in de vrije tijd. Daarbij moet aangetekend worden dat docenten door hun invaluren soms al een werkweek van meer dan 50 uur hebben.

Ook in Engeland en Wales verwacht de overheid dat leraren meer gaan werken. Dit wordt dan gezien als het oplossen van het lerarenprobleem dat ook hier bestaat. De meeste docenten zien hier echter niets in. De klassen zijn veel te groot en steeds meer docenten moeten afhaken omdat ze overspannen raken. Nog meer uren draaien is natuurlijk water naar de zee dragen aangezien de druk op de leraren dan alleen maar groter wordt en het aantal leraren dat deze druk niet aankan zal groeien. Met name in de Midlands (het gebied rond Birmingham) is er nu al een groot lerarentekort. Nieuwe leraren zijn er bijna niet en zelfs in examenklassen is het verloop van leraren groot. Hierdoor weten de examenkandidaten nooit zeker of ze de volgende dag wel les krijgen en zo ja van wie.

Ook in Schotland is de druk op leraren hoog. Vorig jaar werd in allerijl een plan uitgevoerd om de examens te vernieuwen. Leraren hadden echter nauwelijks tijd om zich op het nieuwe examen, de Higher still, voor te bereiden. Omdat bijna niemand begreep hoe de uitslag van de nieuwe examens moest worden vastgesteld kregen veel leerlingen pas in september te horen wat hun uitslag was. Dat was natuurlijk rijkelijk laat. De hogescholen en universiteiten waren immers alweer begonnen en veel leerlingen wisten dus niet of ze nu wel of niet naar de vervolgopleiding mochten. Als dat wel mocht begonnen ze dus meteen met een achterstand.

In plaats van de huidige plannen willen de leraren kleinere klassen, meer salaris, een actievere werving van nieuwe docenten en een vrije vrijdagmiddag met behoud van loon. Eind februari stemde in Londen negentig procent van de docenten al voor de actie om geen extra uren meer te draaien.

Eind februari werd ook de nieuwe antiterrorismewet aangenomen. Met deze nieuwe wet werd een oudere tijdelijke wet vervangen en het hoeft waarschijnlijk geen betoog dat de nieuwe wet veel repressiever is. Bij de nieuwe wet zal een lijst komen met alle politieke, kerkelijke en ideologische organisaties die verboden zullen worden. Bovendien wordt alleen al het (vermoeden te gaan) dreigen met acties tegen bezit en mensen verboden. Ook het vormen van een bedreiging voor bezit en mensen zal worden verboden en dat is natuurlijk wel een erg rekbare definitie.

Dit zou wel eens kunnen betekenen dat een aantal demonstraties straks verboden gaat worden en het deelnemen hieraan zelfs strafbaar. Om welke organisaties het gaat is nog niet precies bekend omdat de lijst nog moet worden vastgesteld. Bij het opstellen van de lijst laat de Britse regering zich leiden door de lijst van terroristische organisaties en groepen die het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gemaakt. We mogen er dus wel vanuitgaan dat organisaties als de PKK verboden gaan worden, maar eenzelfde lot kan zelfs Greenpeace, of in ieder geval een groot deel van de acties van Greenpeace, te beurt vallen.

Een ding is duidelijk Blair duldt geen tegenstand, niet alleen binnen zijn eigen partij, maar ook erbuiten.

Bronnen: New Worker, Workers Daily, Scottish Socialist Voice, The Courier, SSP-Bulletinboard, BBC ceefax