Er is eindelijk aandacht voor meer geld voor onderwijs en de zorg
Door Ron Verhoef
Er is eindelijk aandacht voor meer geld voor onderwijs en de zorg. Dat is natuurlijk mooi alleen is het buitengewoon treurig dat het geld daarvoor, volgers de VVD-leider Dijkstal, moet komen uit de begroting voor de opvang en procedures van asielzoekers. Belangrijkste argument van deze oud-minister is dat een bezuiniging op het asielzoekersbeleid zal leiden tot een verminderde toestroom van asielzoekers. Dit is om een aantal reden echter wel een heel vreemd argument, alleen maar bedoeld om de vreemdelingenhaat verder te voeden.
Allereerst is de keuze tussen onderwijs en zorg of asielzoekers natuurlijk een volkomen onzinnige. Voor al deze terreinen moet er voldoende geld beschikbaar zijn en als we zien hoeveel de regering uitgeeft aan defensie en belastingverlagingen voor bedrijven en mensen met hoge inkomens, dan is het wel duidelijk dat er best voldoende geld te vinden is. Waar een wil is is een weg al is het niet verbazend dat Dijkstal die weg niet wil vinden.
Maar nog los hiervan is het argument van Dijkstal volkomen bezijden de werkelijkheid. Dacht de VVD nu echt dat asielzoekers in hun land van herkomst eerst even alle ambassades langsgingen om te kijken welk land het meeste geld voor asielzoekers heeft begroot? Dan hebben de liberalen de laatste jaren wel in een andere wereld gewoond, want hoewel de overheid steeds minder uitgeeft aan asielzoekers en een steeds harder beleid voert op dit gebied, is er nog steeds geen sprake van een afnemende stroom asielzoekers. Dat is natuurlijk ook logisch want de keuze voor het land waar mensen naartoe vluchten is door andere dingen bepaald dan de rijksbegroting. Zo trekken asielzoekers eerder naar landen waar al familie woont dan naar landen waar ze niemand kennen. Bovendien laten ze zich vaak leiden door ideeën over Nederland. Natuurlijk speelt de economische situatie van Nederland een rol (het zou onjuist zijn dat te ontkennen en het is bovendien terecht, want Nederlandse ondernemers buiten de Derde Wereld uit en zijn op die manier mede schuldig aan de perspectiefloze situatie in die landen), maar vaak gaat het bij die ideeën om een geïdealiseerd beeld van Nederland als een uitermate democratisch en tolerant land (en dat is dan weer onterecht). Daarnaast is er nog een groep die volkomen willekeurig in Nederland belandt. Zij nemen het eerste vliegtuig of de eerste boot uit het land waar ze vandaan komen, de bestemming speelt minder een rol. Sommige vluchtelingen zijn ook volstrekt afhankelijk van de eindbestemming die de mensensmokkelaars kiezen.
Hoe meer uitbuiting, hoe meer vluchtelingen
Het idee dat asielzoekers zich uitsluitend door economische prikkels laten leiden heeft een sterk liberaal tintje. Maar de strijd tussen allerlei groepen psychologen over het gedrag van mensen gaat volledig voorbij aan de materiële omstandigheden die ten grondslag liggen aan het feit dat steeds grotere groepen gedwongen worden het eigen land te verlaten. In de meeste landen van herkomst gaat het nu eenmaal economisch slechter dus is het economisch rijkere Nederland altijd aantrekkelijker, hoe weinig we ook begroten. En dus zal de stroom altijd groot blijven. De redenatie van Dijkstal is bovendien onjuist. Ze gaat ervan uit dat asielzoekers onmiddellijk van de Nederlandse welvaart profiteren, maar niets is minder waar. De meesten mogen niet werken en krijgen een uitkering van 83 gulden per week per persoon. Daar krijgen ze dan wel gratis onderdak, gas en elektra in de AZC's bij, maar dat is zeker geen pretje. Het verblijf in zo'n AZC duurt vaak jaren en is bovendien alles behalve (psychisch) gezond. Officieel moet de nieuwe vreemdelingenwet aan dit lange verblijf en de lange procedures een einde maken, maar er is niemand die daarin gelooft. Hoewel de opvang van asielzoekers in alle Europese landen te wensen overlaat mogen we toch wel stellen dat de opvang in Nederland bar slecht is en toch komen er nog asielzoekers naar Nederland. Een beter bewijs dat de theorie van de fascisten en de VVD niet klopt is er niet.Cirkelredenatie
Belangrijker is echter dat Dijkstal's argument een cirkelredenatie is. Hij stelt dat hij wel voor de goede opvang van de asielzoekers blijft, maar dat er toch op kan worden bezuinigd omdat de bezuiniging leidt tot minder asielzoekers. In deze redenatie van Dijkstal zijn de bezuinigingen zowel oorzaak als gevolg en dat is natuurlijk totaal onzinnig. Zolang er immers niet minder asielzoekers komen en we toch dezelfde service willen bieden (en Dijkstal zegt dat te willen) kan er natuurlijk nooit bezuinigd worden.Het argument van Dijkstal is niet alleen onzinnig, maar het is bovendien ongewenst. Op 28 maart kwam er immers een rapport uit van de nationale ombudsman waarin stond dat de opvang van asielzoekers in Nederland onmenselijk is. Het gaat hier vooral om de opvang direct na de aanvraag van het asiel in de aanmeldcentra. De slaapgelegenheden in die aanmeldcentra zijn smerig en onhygiënisch. Bovendien kunnen bewoners zich vaak dagen lang niet douchen en wonen ze met grote groepen op elkaar gepakt. En de praktijk bewijst dat het helaas inderdaad zo is. Het geld voor verbetering van het onderwijs moet dus niet bij de asielzoekers worden weggehaald.
Onwenselijke kwaliteitskaart
Maar ook een ander voorstel van de onderwijsinspectie is onwenselijk. De inspectie wil graag een kwaliteitskaart invoeren in het (basis)onderwijs (binnen het voortgezet onderwijs bestaat deze kaart al). Ouders kunnen dan aan de hand van die kaart bepalen naar welke school ze hun kind willen sturen. Je hoeft geen genie te zijn om te bedenken dat dit leidt tot een tweedeling in het onderwijs. Er zullen kwalitatief goede rijke scholen ontstaan en kwalitatief mindere arme scholen. Het is immers bekend dat ouders, die dat kunnen, best bereid zijn te betalen voor de opleiding van hun kinderen en de scholen die een goede kwaliteitskaart hebben kunnen dus straks rekenen op een hogere financiële bijdrage van die ouders. Het probleem van de zwarte scholen wordt zo niet opgelost en ook hier zijn de asielzoekers de dupe van. Afgezien van het feit dat het voorstel slecht is voor het milieu en de fileproblematiek, omdat er meer autokilometers gemaakt zullen worden door ouders die hun kind perse naar een 'goede' school willen brengen, ook al is die school niet in de buurt.Het enige antwoord aan Dijkstal kan dan ook zijn dat er extra geld moet naar het onderwijs, de zorg én de asielzoekers en dat er geen tweedeling mag ontstaan in het onderwijs. Dat we daarmee de Zalmnorm laten vallen lijkt mij het minste probleem. Bovendien laat Dijkstal het geld maar halen waar het zit: bij hemzelf (en zijn partij) de ministers en de andere rijken.