NS-directie straft ook werkwilligen

Heel uw raderwerk staat stil als uw machtige arm dat wil ... Tekening Albert Hahn 

Kop: "Nog anderhalf jaar ellende bij de NS" 

Van de sociaal-economische redactie

Na de patstelling die onstond doordat FNV Bondgenoten niet meer wenst te onderhandelen is het allerminst rustig aan het spoor-front.

In haar onbeheerste woede straft de NS-directie ook de werkwilligen die zich aan de CAO-bepaling hielden die inhoudt dat besmet werk niet uitgevoerd mag worden. De machinisten en conducteurs die zelf niet hebben gestaakt tijdens de drie dagen die het spoor platlegden, maar weigerden het werk van hun stakende collega's over te nemen, zijn door de NS-directie gekort op hun loon. De vakbonden zijn woest en overwegen juridische stappen. "Wij beschouwen het als principieel onjuist dat deze mensen zijn gekort op hun loon. Zeker in geval van de NS, omdat in de CAO is afgesproken dat werknemers niet gedwongen kunnen worden het werk van een stakende collega over te nemen", aldus juriste J. Boot van FNV Bondgenoten.

De PvdA-fractie in de Tweede Kamer sluit inmiddels niet uit dat de directie van de Nederlandse Spoorwegen op korte termijn zal moeten opstappen. "Dit is het moment om de positie van de directie ter discussie te stellen", vindt PvdA-Kamerlid Van Gijzel. "De directie krijgt geen draagvlak voor het beleid en stelt fundamenteel verkeerde prioriteiten." Directe aanleiding voor de harde aanval van Van Gijzel zijn uitspraken van president-directeur H. Huisinga van de NS, die stelt dat de ellende op het spoor nog minstens anderhalf jaar zal duren en dat niet het vermaarde 'rondje om de kerk', maar het tekort aan personeel en materieel de grootste problemen zijn. "We balanceren op het randje van het mogelijke. Niet het rondje om de kerk maar het tekort aan personeel en materieel is momenteel ons grootste probleem." Het nieuwe materieel stroomt vanaf volgend jaar geleidelijk in. "Over anderhalf jaar wordt het effect daarvan zichtbaar. Over de oplossing van het personeelstekort kan ik geen zinnig woord zeggen. Dat is afhankelijk van de arbeidsmarkt", aldus de NS-directeur. De NS kampt geregeld met ernstige ontregelingen. Wisselstoringen, de naweeën van een ongeluk, defecte treinen en een storing bij KPN Telecom waardoor machinisten niet communiceren met de verkeersleiding, komen geregeld voor. "Er zijn van die dagen dat alles verkeerd gaat", aldus Huisinga. Zo is er volgens hem elke dag wel "ergernis".

Onverteerbaar

Voor Van Gijzel is dat onverteerbaar. "Er is anderhalf jaar gestreden over het rondje om de kerk. En nu blijkt dat helemaal geen prioriteit te hebben. "Onbestaanbaar", vindt Van Gijzel. "Juist door die discussie is het arbeidsklimaat verziekt en is er personeelsgebrek." Hij vindt dat de NS het tekort aan personeel en materieel al veel eerder hadden moeten oplossen. Van Gijzel vindt dat de directie eindelijk eens de hand in eigen boezem moet steken. "Ze slaagt erin steeds iedereen de schuld te geven." Huisinga opperde een maand geleden de mogelijkheid een kleine groep van radicale NS'ers te ontslaan. Hij zegt in dat verband: "Ik heb vreemde ogen bij conducteurs en machinisten gezien, van keiharde stemmingmakers, enge, cynische mensen bij wie het niet gaat om angst voor verandering maar puur om gelijkhebberij, het doordrammen van de eigen zin. Deze mensen staken voor hun eigen gelijk. Met dat soort kan ik niet werken."

Nu zegt hij: "We zijn een paar stappen verder en daar zijn we nu echt niet mee bezig. Zoals gezegd bestaan er vandaag grotere problemen." Het lijkt erop dat hij behoorlijk is geschrokken van de aanvallen op het beleid van de directie.

Vermoorde onschuld

Alhoewel het gezien dit soort uitspraken en de buitensporig harde opstelling van de NS-directie helemaal geen kwaad kan om de huidige directie te dwingen om op te stappen, is dat niet de oplossing voor het probleem. Daarom is het extra jammer dat de politiek zichzelf op deze manier uit de wind probeert te houden. Maar wie begon er eigenlijk met die verzelfstandiging? En wie liet de lange lijdensweg toe? Nu de vermoorde onschuld uithangen is wel heel goedkoop.