VS schurkenstaat

Van de redactie buitenland (*)

Het nieuws dat de Verenigde Staten zijn weggestemd als lid van de Mensenrechtencommissie van de VN en uit het bestuur van de VN-commissie Internationale Drugs Controle heeft represailles opgeroepen van de kant van het conservatieve kamp in het Congres van de VS. Zij dreigen de betaling op te schorten van de afgesproken en reeds lang verschuldigde bijdrage voor de N.

Zij geven de schuld aan onze tegenstanders: China, Cuba, Soedan en andere landen 'voor deze belediging'. Echter, de geheime stemmingen maakten het gemakkelijk dat onze bondgenoten evenals onze vijanden hun irritatie over de VS-politiek hebben laten blijken. Tijdens de laatste zitting van de commissie stonden de VS praktisch alleen in de oppositie tegen de resoluties over betaalbare medicijnen tegen HIV/AIDS, over erkenning van voldoende voeding als grondrecht voor allen, over het afschaffen van de doodstraf en over een verbod op gebruik van landmijnen.

De wereldwijde verontwaardiging geldt niet alleen de standpunten van de VS-politiek in de Mensenrechtencommissie. Nauwelijks 100 dagen aan de macht, heeft de Bush-regering afstand genomen van de akkoorden van Kyoto tegen het broeikaseffect en daarmee acht jaar werk afgebroken in 186 landen; werd de steun gestopt aan een Wereldorganisatie voor Familyplanning en Geboortebeperking, zelfs nu dit door de wijdverbreide Aids-dreiging een zaak van leven en dood is geworden; stoort men zich niet aan het verdrag tegen de bouw van een afweerschild tegen raketaanvallen, en wordt tegelijkertijd de post geschrapt voor het veilig werken met kernenergie in Rusland. Terloops werd Irak nogmaals gebombardeerd, werd een vliegtuig met missionarissen boven Peru neergehaald en werd een onwettig en dom embargo voor Cuba verlengd.

Veelbelovende vredesgesprekken tussen Noord(DVRK) - en Zuid-Korea werden gesaboteerd en de president van Zuid-Korea - Nobelprijswinnaar Kim Dae Jung - openlijk vernederd. Ook de voordracht van John Negroponte, (voorheen consul in Honduras tijdens de onwettige contra-oorlog) als VN-ambassadeur, is een ergernis. "Het lijkt er op dat de VS zich nergens iets van aan trekken", zei een diplomaat in voorzichtige bewoordingen.

Wetten alleen voor anderen

Deze manier om onszelf boven de wet te plaatsen is een diep gewortelde en dubbelzinnige politiek die niet begon bij het aantreden van de Bush-regering. Onder vorige presidenten, zowel democraten als republikeinen, heeft Washington staatsterrorisme veroordeeld, en zich tegelijk het recht voorbehouden om een geneesmiddelenfabriek in Soedan plat te bombarderen of een oorlog te ontketenen door de contra's in Nicaragua.

Irak werd veroordeeld voor de bezetting van Koeweit, maar Washington bezette wél Panama en bombardeerde op eigen houtje Joegoslavië. De VS pleitten voor de oprichting van een oorlogstribunaal tegen groepen die zich misdragen, maar tegelijk kant het zich tegen een Internationaal Hof dat onze eigen functionarissen op hun verantwoordelijkheid zou kunnen aanspreken. Onze leiders verkondigen de waarde van wettelijkheid en democratie terwijl zij de VN-veiligheidsraad afwijzen en zich doof houden voor het Internationale Gerechtshof als haar uitspraken hen niet bevallen. De senaat weigert de grondrechten van de mens te ratificeren.

De internationale bedrijfsmaffia van de VS verweert zich tegen inspanningen om kinderarbeid af te schaffen. En dan zijn er nog de niet betaalde VN-bijdragen, deze maken ons tot 's werelds ergste klaplopers.

Dr. Strangelove

Maar het kan nog erger. De VS-politiek is een getrouwe afspiegeling van zijn militarisme en van het geloof dat wij de bewakers van de wereld zijn en de wetten maken. De Bush-regering bereidt een grote toename voor van militaire uitgaven voor nieuwe wapens om de macht van de VS wereldwijd te versterken: bommenwerpers die niet door radar verraden worden, radiografisch bestuurde jagers, lange afstandsraketten en nog erger tuig. Donald Rumsfeld, de opgefokte minister van Defensie, klinkt als een nieuwe Dr. Strangelove, gespitst als hij is op het openen van een nieuw militair front in de ruimte, waarbij wij het kunnen vergeten dat tenminste de dampkring bewaard blijft als een vredeszone.

VS: schurkenstaat

Als supermacht met grote wereldwijde belangen heeft Amerika baat bij wetten en legitimiteit. Maar de ingeslepen veronderstelling dat wij wetgever, rechter, jury en uitvoerder zijn spot met elke notie van een wereldwijde rechtsorde. Of het nu gaat om het oorlogsrecht of om het handelsrecht, het wordt steeds duidelijker dat Washington meent dat het internationale recht alleen geldt voor de zwakken: 'zwakke landen doen wat zij moeten doen, de VS doen wat zij wensen te doen'.

Na de koude oorlog noemden wij onze eventuele tegenstanders 'schurkenstaten': gewelddadig, rechteloos, de zwakken onderdrukkend en doof voor internationaal recht en ethiek om hun boze wil op te leggen. Nu blijkt uit de stemmingen in de VN, uit de krantenkoppen in heel Europa, uit het beleid van grote en kleine landen, dat er een algemeen beeld ontstaat dat de meest verwoestende schurkenstaat in de wereld tegelijkertijd de machtigste is. Deze rol wordt niet door de meeste Amerikanen gesteund. Groepen die opkomen voor maatschappelijke belangen en andere betrokken personen zullen het Congres er dringend op wijzen dat de VS hun bijdrage aan de VN dienen te voldoen; dat zij betalen voor de Aids-bestrijding en voor andere sociale doelen. Onze egotripperij moet in al zijn vermommingen, van 'veiligheid' door ruimteraketten tot het frustreren van pogingen om de opwarming van de aardse atmosfeer een halt toe te roepen, worden bestreden. (Vertaling: Thomas Janssen)

(*) redactiestaf van 'The Nation' (VS), 15-5-2001.