|
Maar onder deze oppervlakkige waarneming gaat een andere werkelijkheid schuil, steeds meer mensen branden voortijdig op. En precies daarop zijn de nieuwe WAO-voorstellen van Donner gericht. Als je straks wordt afgedankt wacht nog slechts de bijstand. Geen WAO, een korte werkloosheidsperiode en hup op de mestvaalt. De uitgaven voor de sociale zekerheid moeten omlaag om de winstmaximalisatie van de grote concerns te kunnen betalen.
Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft maar liefst één op de zes Nederlanders verschijnselen van burn-out, terwijl steeds meer werknemers klagen over chronische vermoeidheid. De hoge arbeidsmoraal leidt in de praktijk tot een cultuur, waarin alleen maximale inzet en prestatie gelden. De winsthonger van de aandeelhouders vertaalt zich in de bedrijven in opjaagsystemen en prestatiebeloning. Het past allemaal wonderwel in de kapitalistische filosofie van het recht van de sterkste en de individuele verantwoordelijkheid. Maar de machine gaat zo lang mee als hij het volhoudt, dat geldt voor mensen nog veel meer. Er is een geweldige slijtageslag aan de gang. Worden de prestatiedoelstellingen niet gehaald, dan volgt onverbiddelijk het einde, veelal de WAO. Bovendien wordt een te groot beslag op de toekomst gelegd door roofbouw te plegen op energie, grondstoffen en financiële middelen die nodig zijn voor later.
De commissie Donner erkent dat het "niet uitgesloten is dat de ontwikkeling van het WAO-volume wijst op een verslechtering van het arbeidsklimaat, door verscherpte productiviteitseisen, een hogere tijdsdruk en grotere tempodwang." Het is des te schandaliger dat de commissie het feit dat nu bijna een miljoen mensen arbeidsongeschikt zijn beschouwt als oneigenlijk gebruik maken van de WAO. Het zou dus aan de wetgeving liggen, die het mogelijk maakt voor mensen om zich arbeidsongeschikt te laten verklaren en niet aan de verslechteringen van het arbeidsklimaat.
Op het moment dat het polderdenken wordt vervangen door de inzichten van de aandeelhouders, dat toverformules als efficiency, effectiviteit, beheersing en kostenbesparing tot uitgangspunten van beleid worden gemaakt om de winsten nog verder te kunnen opschroeven, wordt het vangnet afgebroken. Dat hoeft ons eigenlijk niet te verbazen, want het is de uitdrukking van een systeem dat niet gebaseerd is op de menselijke behoeften, maar op uitbuiting en particulier eigendom.
Het is tekenend voor de morele teloorgang van de PvdA-leiders dat zij de 'uitdaging' van Donner willen aannemen en op basis van dát rapport de discussie over het lot van twee op de drie arbeidsongeschikte slachtoffers van een opjaagsysteem willen gaan voeren.
Wat de NCPN betreft: het rapport Donner hoort in de vuilnisbak. De WAO moet juist worden aangekleed, opdat zij steun kan bieden aan de versleten werknemers, zolang de werkdruk te hoog is. En op termijn moet dit maatschappijsysteem worden opgedoekt, waarin de waarden en normen van de grote aandeelhouders tot maat van alle denken en handelen is geworden. Wanneer kiepert de top van de vakbeweging nu eindelijk eens z'n begrip voor de bazen overboord? Wat we nodig hebben is een strijdbare vakbeweging, geen meelopers.