Intensieve menshouderij 'ontdekt' in Wageningen

En kijkt u nu eens met uw linkse oog afgedekt 

Door Jan Cleton

"Economie ontwikkelt zich steeds meer als een totalitair systeem. In de 'intensieve menshouderij' wordt bijna iedereen geruimd voor zijn pensioenleeftijd. Steeds meer werknemers worden omgevormd tot wegwerpwerkers ten dienste van aandeelhouders."

Een opmerkelijke stelling van de hand van drs. Jaap Peters, organisatiedeskundige en docent aan de Landbouwuniversiteit Wageningen, drie weken geleden in een artikel in M@n@gement (www. managementsite.net), een informatiesite op internet voor management- en organisatievraagstukken.

Peters wijst er op dat de agrarische sector in Nederland indrukwekkende prestaties boekt. "We hebben de hoogste melkproductie per koe, de meeste biggen per fokzeug, de laagste sterftecijfers per diersoort en de gunstigste verhouding tussen voer en vleesproductie." Hij vergeet te vermelden dat we ook de hoogste productie per werknemer kennen.

Volgens hem dankt de landbouw zijn voorsprong op de rest van het bedrijfsleven ook aan het feit dat planten en dieren "zonder morren hun leven geven voor de goede zaak", terwijl mensen zich nu eenmaal niet als vee naar de slachtbank laten leiden.

Tegelijk kampt de agrarische sector echter met enorme problemen: mestoverschotten, BSE, varkenspest, dioxinekippen, MKZ en ontvolking van het platteland. "De dieren worden letterlijk ziek van ons. Het milieu kan het niet meer aan."

Menshouderij

Steeds meer bedrijven en organisaties hanteren volgens Peters werkwijzen die zijn ontstaan in de intensieve veehouderij. Hij vraagt zich af of de situatie in de 'intensieve menshouderij' zoveel anders is als in de agrarische sector.

Economie ontwikkelt zich volgens Peters steeds meer als een totalitair systeem, waarin een onzichtbare dictator de mens de wet voorschrijft en in een keurslijf perst. "Melkert beklaagde zich over de 'terreur van Financiën'; Brinkhorst begreep 'de emoties van de boeren', maar 'kon economisch niet anders'.

Drs. Jaap Peters, kan blijkbaar vanuit zijn positie ook niet anders dan een onzichtbare dictator opvoeren om in één klap een verklaring te vinden voor het onrecht dat mens en dier aangedaan wordt. Uiteraard zijn er spelers op die markt: "Onder druk van aandeelhouders, die steeds betere winstcijfers eisen, is er binnen alle bedrijven een teneur van toenemende industrialisering, schaalvergroting, kostenefficiëntie, machtsconcentratie, uniformiteit en hoge doorstroomsnelheden. Werknemers worden in de 'intensieve menshouderij' steeds meer 'wegwerpwerkers' die dienen om de economie in stand te houden. Wie te vaak of te lang ziek is wordt preventief geruimd (WAO)."

Signalen dat de mens dat, net als het dier, niet meer aan kan, worden genegeerd. "We hebben het druk, druk, druk. Onze eigen 'te volle varkenshokken' zijn treinen, ziekenhuizen, universiteiten, restaurants, pretparken, luchthavens en snelwegen. Als daarin ook maar even iets stagneert ontstaan er rijen wachtenden. Het bedrijfsleven wordt geconfronteerd met jobhoppers, burnout, veel ziekteverzuim en een enorm personeelsverloop." Om de hectiek te ontvluchten nemen werknemers steeds meer afstand van hun werk en zoeken massaal naar rust. "Ze willen een vier- of een driedaagse werkweek om zichzelf opnieuw op te kunnen laden. Steeds meer mensen willen vervroegd uittreden."

Allemaal we en ze dus

Allemaal we en ze, zonder een klassenanalyse. De Heer Peters klimt steeds hoger in de bonestaak die hij net ontdekt heeft. Zou hij eenmaal boven aangekomen de onzichtbare dictator een lesje gaan geven? Nee hij roept van boven naar beneden 'eigen schuld dikke bult! Jullie hebben die hectiek zelf veroorzaakt.'

De doctorandus maakt van de hectiek gebruik om de chaos te vergroten zonder ook maar even een klassenstandpunt in te nemen. Een oplossing heeft hij dan ook niet.

"Wal keert schip", zegt hij

Een wijziging van dergelijk beleid is volgens Peters pas te verwachten als de wal het schip keert: wanneer de oorspronkelijke winstdoelstellingen in gevaar komen door neveneffecten. "Voor welzijnsvraagstukken zijn de meeste werkgevers niet gevoelig; wel voor stijgende kosten."

Een doorbraak verwacht hij daar niet van. "Als nieuwe inzichten leiden tot het besef dat het geld beter verdiend kan worden met milieu- en diervriendelijke productiemethoden, dan gebeurt dat, met een woud van regels en een controle-orgaan. Iedereen lijkt te veronderstellen dat er dan geen problemen meer zijn; maar denk eens aan Volendam, Enschede, de illegalen, de WAO en binnenkort de landbouw."

"De arbeidersklasse keert het schip", zeggen wij

De arbeidersklasse zal haar inzichten verwerven aan de hand van het marxisme-leninisme. Inzichten waarvan de juistheid, juist en ook, door halfslachtige intellectuele analyses als van drs. Jaap Peters bevestigd wordt.

Het woud van regels en een controle-orgaan, in de vorm van klassenjustitie en repressie in het belang van het financierskapitaal, zullen naast de steeds grotere tweedeling tussen arm en rijk en de zorgen om de toekomst van de mensheid op deze aarde leiden tot de overgang naar een systeem dat niet op uitbuiting berust. Het zal een systeem zijn op sociale basis, waar de mens op het eerste plan staat. De rest van de natuur zal daar onvermijdelijk 'onder'deel van gaan uitmaken.