Een opmerkelijke stelling van de hand van drs. Jaap Peters, organisatiedeskundige en docent aan de Landbouwuniversiteit Wageningen, drie weken geleden in een artikel in M@n@gement (www. managementsite.net), een informatiesite op internet voor management- en organisatievraagstukken.
Peters wijst er op dat de agrarische sector in Nederland indrukwekkende prestaties boekt. "We hebben de hoogste melkproductie per koe, de meeste biggen per fokzeug, de laagste sterftecijfers per diersoort en de gunstigste verhouding tussen voer en vleesproductie." Hij vergeet te vermelden dat we ook de hoogste productie per werknemer kennen.
Volgens hem dankt de landbouw zijn voorsprong op de rest van het bedrijfsleven ook aan het feit dat planten en dieren "zonder morren hun leven geven voor de goede zaak", terwijl mensen zich nu eenmaal niet als vee naar de slachtbank laten leiden.
Tegelijk kampt de agrarische sector echter met enorme problemen: mestoverschotten, BSE, varkenspest, dioxinekippen, MKZ en ontvolking van het platteland. "De dieren worden letterlijk ziek van ons. Het milieu kan het niet meer aan."
Economie ontwikkelt zich volgens Peters steeds meer als een totalitair systeem, waarin een onzichtbare dictator de mens de wet voorschrijft en in een keurslijf perst. "Melkert beklaagde zich over de 'terreur van Financiën'; Brinkhorst begreep 'de emoties van de boeren', maar 'kon economisch niet anders'.
Drs. Jaap Peters, kan blijkbaar vanuit zijn positie ook niet anders dan een onzichtbare dictator opvoeren om in één klap een verklaring te vinden voor het onrecht dat mens en dier aangedaan wordt. Uiteraard zijn er spelers op die markt: "Onder druk van aandeelhouders, die steeds betere winstcijfers eisen, is er binnen alle bedrijven een teneur van toenemende industrialisering, schaalvergroting, kostenefficiëntie, machtsconcentratie, uniformiteit en hoge doorstroomsnelheden. Werknemers worden in de 'intensieve menshouderij' steeds meer 'wegwerpwerkers' die dienen om de economie in stand te houden. Wie te vaak of te lang ziek is wordt preventief geruimd (WAO)."
Signalen dat de mens dat, net als het dier, niet meer aan kan, worden genegeerd. "We hebben het druk, druk, druk. Onze eigen 'te volle varkenshokken' zijn treinen, ziekenhuizen, universiteiten, restaurants, pretparken, luchthavens en snelwegen. Als daarin ook maar even iets stagneert ontstaan er rijen wachtenden. Het bedrijfsleven wordt geconfronteerd met jobhoppers, burnout, veel ziekteverzuim en een enorm personeelsverloop." Om de hectiek te ontvluchten nemen werknemers steeds meer afstand van hun werk en zoeken massaal naar rust. "Ze willen een vier- of een driedaagse werkweek om zichzelf opnieuw op te kunnen laden. Steeds meer mensen willen vervroegd uittreden."
De doctorandus maakt van de hectiek gebruik om de chaos te vergroten zonder ook maar even een klassenstandpunt in te nemen. Een oplossing heeft hij dan ook niet.
Een doorbraak verwacht hij daar niet van. "Als nieuwe inzichten leiden tot het besef dat het geld beter verdiend kan worden met milieu- en diervriendelijke productiemethoden, dan gebeurt dat, met een woud van regels en een controle-orgaan. Iedereen lijkt te veronderstellen dat er dan geen problemen meer zijn; maar denk eens aan Volendam, Enschede, de illegalen, de WAO en binnenkort de landbouw."
Het woud van regels en een controle-orgaan, in de vorm van klassenjustitie en repressie in het belang van het financierskapitaal, zullen naast de steeds grotere tweedeling tussen arm en rijk en de zorgen om de toekomst van de mensheid op deze aarde leiden tot de overgang naar een systeem dat niet op uitbuiting berust. Het zal een systeem zijn op sociale basis, waar de mens op het eerste plan staat. De rest van de natuur zal daar onvermijdelijk 'onder'deel van gaan uitmaken.