|
|
|
De westerse regeringen breiden de militaire macht van de NAVO uit en geven politie en justitie nog meer de vrije hand om ons te controleren. In Nederland bestookt extreem-rechts moskeeën met brandbommen, zo inspelend op de anti-islam stemming die Bolkestein en zijn opvolgers al jaren stimuleren. En in sommige kringen van moslims vinden fundamentalistische uitspraken een gewillig oor, nadat ook daar de laatste jaren progressieve initiatieven verdrongen zijn door religieuze. De opkomende anti-oorlogsbeweging reageert soms met een simpel anti-amerikanisme en bekritiseert het fundamentalisme nauwelijks.
De schokkende beelden van vliegtuigen vol passagiers die zich in flatgebouwen boren, zullen bij veel kijkers voor altijd op het netvlies gegrift blijven. Evenals de beelden van slachtoffers die in doodsnood uit de wolkenkrabbers sprongen. Voor de totaal stompzinnige terroristische aanvallen in de VS is geen enkel excuus te vinden. En hoewel ze gericht waren tegen symbolen van 'het Amerikaanse kapitalisme en imperialisme', is het duidelijk dat deze acties de linkse strijd op geen enkele manier verder kunnen helpen. Integendeel, het gaat om fascistische misdaden tegen de mensheid waar ieder weldenkend mens zich van zou moeten distantiëren.
De westerse mogendheden, waaronder Nederland, hadden toen in 25 jaar van koloniale oorlogen al miljoenen en miljoenen mensen afgeslacht in hun pogingen de groeiende linkse onafhankelijkheidsbewegingen te stoppen. Tientallen progressieve politieke leiders werden vermoord en wrede dictators als vrienden omarmd. Toch heerste er, mede door de vele antikoloniale successen, een zeker links optimisme, een geloof in betere tijden en rechtvaardiger politieke systemen. De Chileense coup was een van die verschrikkelijke historische keerpunten die eraan bijdroegen dat die hoop de kop werd ingedrukt. De linkse opmars begon af te nemen.
De immer aanwezige dreiging van een grootschalig militair conflict met het toenmalige Oostblok, en de groeiende protesten in eigen land, maakten het de westerse regeringen in de jaren '70 en '80 moeilijker om soldaten naar het zuiden te sturen, als daar progressieve of anderszins onwelgevallige regimes aan de macht kwamen of sterke linkse bewegingen actief waren. Daarom zochten de westerse mogendheden daar contact met extreem-rechtse splintergroeperingen om terreurgroepen op te bouwen. Zwaar gesponsord begonnen die de opstandige landen en streken leeg te laten bloeden via "low intensity conflicts". Bekende voorbeelden zijn Unita in Angola, Renamo in Mozambique, de Contra's in Nicaragua, de moslimfundamentalisten in Afghanistan en meer recentelijk het UCK in Kosovo.
Door het wereldwijd wegvallen van de linkse concurrentie, groeiden in de jaren '90 de mogelijkheden voor terroristen om heersende onvrede in extreem-rechtse richting te kanaliseren. Sommige bendes bleken meer dan marionetten van het westen. Die bleven terreur uitoefenen, ook nadat de westerse geldkraan dichtgedraaid was, zoals bij Unita. De bendes streven immers ook hun eigen extreem-rechtse doelen na. Zo ging het ook met de fundamentalistische beweging in Afghanistan, waaraan moslimstrijders uit heel de Arabische wereld meededen. Die plegen nu aanslagen op hun voormalige broodheren.
De westerse mogendheden eisen het mondiale machtsmonopolie nu terug en proberen de moslimfundamentalistische organisaties te vernietigen. Daartoe hebben ze na 11 september de interpretatie van het NAVO-handvest opnieuw verder opgerekt en dus rechtvaardigen voortaan ook terroristische aanslagen NAVO-ingrijpen. Tegelijk nemen Duitsland en Japan de gelegenheid te baat om verder onder de militaire beperkingen van na de Tweede Wereldoorlog uit te komen. Over de 'oorlog tegen terrorisme' mogen alleen NAVO-landen meebeslissen en daartoe is de VN praktisch buitenspel gezet. Dwarsliggende regeringen worden economisch en militair onder druk gezet om mee te doen.
Want wie niet met ons is, is tegen ons, aldus de machthebbers in het westen. De oorlog wordt gepresenteerd als een strijd tussen goed en kwaad, die boven de politiek staat, waardoor ook in Nederland twijfels van parlementariërs over oorlogsdeelname onacceptabel zijn geworden. Overigens krijgt de Tweede Kamer maar mondjesmaat informatie over de Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog. En zo wordt ook de Nederlandse politiek weer wat ondemocratischer.
Tegelijk werden proefballonnetjes opgelaten om het lidmaatschap van een terroristische organisatie extra strafbaar te stellen. Dat zou waarschijnlijk neerkomen op een verscherping van artikel 140 van het wetboek van Strafrecht. Wetgeving waarmee ook linksen aangepakt worden die niets misdaan hebben, maar waarvan justitie beweert dat ze lid zijn van een 'criminele organisatie'. De burgerlijke en politieke vrijheden worden ingeperkt. En daar zal links ook mee te maken krijgen, zelfs wanneer straks de fundamentalistische dreiging mogelijk allang weer geschiedenis is.
Na de aanslagen ontstond een McCarthy-achtige stemming waarbij allochtonen gedwongen werden om zich uit te spreken tegen islamfundamentalisme en terroristische aanvallen, en ook om solidariteit te betuigen met de Amerikaanse regering. Wie niet mee wilde doen aan de 3 minuten stilte voor de slachtoffers in de VS, liep het risico te worden uitgekotst, ontslagen of bedreigd. Maar er kunnen begrijpelijke redenen zijn voor zo'n weigering, zoals verontwaardiging dat er voor de ontelbare slachtoffers van de westerse terreur in zuidelijke landen nooit een vergelijkbare stilte is gehouden. In zo'n repressief en racistisch klimaat gedijt extreem-rechts prima. Tientallen moskeeën en islamitische scholen zijn de afgelopen weken het doelwit geweest van bedreigingen, bekladdingen en aanvallen met brandbommen. Maar ook in sommige moslimkringen doen extreem-rechtse opvattingen het goed. Antisemitisme en anti-amerikanisme tieren welig. Er circuleren bijvoorbeeld samenzweringstheorieën waaruit zou blijken dat in werkelijkheid 'de joden' verantwoordelijk zouden zijn voor de terroristische aanvallen in de VS.
Verplicht partij kiezen in een conflict tussen terroristische staten en benden, elk gewapend met een eigen religie en nationalisme, leidt ertoe dat bevrijdende en humanistische ideeën naar de achtergrond worden gedrukt. Het gros van de mensen wordt daar niets wijzer van. De voornamelijk mannelijke oorlogshitsers aan beide zijden dragen de verantwoordelijkheid voor duizenden doden en miljoenen vluchtelingen. De NAVO-vliegtuigen mogen dan naar verluidt behalve bommen tevens wat voedselpakketten op Afghanistan droppen, maar hoe men werkelijk denkt over Afghanen bleek vlak voor 11 september. Toen weigerde de Australische regering een schip vol Afghaanse vluchtelingen toe te laten, zonder dat dat tot veel protest leidde van westerse regeringen.
Het fundamentalisme creëert onder zijn aanhangers een voortdurend gevoel van bedreiging. De druk van een eeuwige alomvattende strijd tegen het kwaad biedt het fundamentalisme de gelegenheid de eigen rijen strak gesloten te houden en dissidente geluiden als duivels af te doen. Fundamentalisten houden zich overigens niet alleen bezig met het geloof, maar hebben ook uitgewerkte ideeën over de staat, de economie en ga zo maar door. Zo organiseren fundamentalisten vaak sociale activiteiten op terreinen waar staten na bezuinigingen de handen vanaf getrokken hebben, zoals gaarkeukens, medische en andere zorg. Dat laat zien dat het fundamentalisme in feite een moderne politieke stroming is die zeer goed aansluit bij de huidige fase van het kapitalisme. Dat in tegenstelling tot de bijbehorende ideologie, waarbij voornamelijk achteruit gekeken wordt naar vermeende gouden tijden waarin iedereen, vrouwen en mannen, armen en rijken, hun vaste plaats in de samenleving nog gekend zouden hebben.
Uiteindelijk is het fundamentalisme niets anders dan een fascistische ideologie geformuleerd in religieuze termen, en die vooral voorkomt in streken waar religieuze ideeën het dagelijks leven nog bepalen en waar dus alle politieke stromingen zich in religieuze termen uiten. Fundamentalisme als religieus fascisme. De Taliban-verordening dat alle Hindoes een gele strip op hun kleding moeten dragen, roept herinneringen op aan de shoah. En Bin Ladens oproep om alle Amerikanen te doden lijkt zo bezien een moderne variant van de nazi-plannen voor een Endlösung. Andere machtsverhoudingen, andere middelen, maar ontegenzeggelijk fascisme. Het religieus fascisme van de islamfundamentalisten heeft dus in eerste instantie eigen interne ideologische drijfveren, en wordt niet, zoals wel beweerd wordt in linkse kringen, veroorzaakt door bijvoorbeeld het Amerikaanse imperialisme, of het beleid van Israël in het conflict met de Palestijnen. Wel worden dit soort conflicten aangegrepen om nieuwe strijders te werven. Maar als de Amerikanen en de joden niet bestaan zouden hebben, zouden fundamentalistische organisaties als de Hamas, Jihad, Hezbollah en de Taliban ze wel zelf uitgevonden hebben. In de volkomen terechte strijd tegen het geweld van de Israëlische staat zijn helaas de meer linkse partijen vrijwel verdrongen door dit type religieus fascistische organisaties. Daarvan getuigen ook de daar tegenwoordig veel gehanteerde fascistische strijdmethoden, zoals het opblazen van willekeurige burgers.
In de opkomende anti-oorlogsbeweging wordt het fundamentalisme vaak gekoppeld aan de ellende in de Arabische wereld. Fundamentalisten zouden geboren worden uit armoede en dus eigenlijk ook een soort slachtoffers zijn. Maar religieus fascisme heeft, net als zijn wereldlijke soortgenoten, aanhangers onder zowel rijken als armen. Het is ook niet voorbehouden aan arme landen, getuige het machtige fundamentalisme in bijvoorbeeld de VS en Saoedi-Arabië. Het fundamentalisme is zonder anti-patriarchale analyse gewoonweg niet goed te begrijpen, en dus ook niet te bestrijden.
(*) Dit is een enigszins ingekort artikel van Eric Krebbers, medewerker van De Fabel van de illegaal. Meer informatie? Bekijk de website www.defabel.nl. Wil je regelmatig (max. 2 x per week) actie-aankondigingen en discussiestukken van De Fabel ontvangen? Stuur een e-mailtje naar info@defabel.nl met daarin "Fabel Nieuws". Afmelden met een mailtje "stop Fabel Nieuws".