Vrede in Noord-Ierland stap dichterbij

 

 

Door Ron Verhoef

'De oorlog tegen het terrorisme' lijkt in Noord-Ierland in ieder geval resultaat geboekt te hebben. Het 'controleerbaar buiten gebruikstellen van de wapens' door de IRA is er zeer waarschijnlijk het gevolg van. Op zich een mager resultaat, omdat de IRA deze wapens al zeer lange tijd niet meer gebruikte, maar het is toch een belangrijke stap in het vredesproces. Misschien ook wel een onbegrijpelijke, maar in ieder geval belangrijk.

De aanslagen in de VS spelen hierbij zeker een grote rol. Al direct na de aanslagen liet de IRA een persbericht uitgaan. Iedereen die het gelezen heeft zal de merkwaardigheid van het bericht zijn opgevallen. In het bericht was er de IRA blijkbaar veel aan gelegen om niet voor terroristisch te worden versleten. Er werd afstand genomen van de aanslagen, maar ook van het eigen verleden. Veel van de eisen die de IRA tot nu toe had gesteld liet men in dit persbericht varen, bijv. de veranderingen in het politie-apparaat. De angst zat er bij de IRA blijkbaar goed in.

Nadat de protestanten hadden besloten de Noord-Ierse regering te verlaten is die angst nog eens toegenomen. Het was ook een slimme zet van Trimble en de zijnen die de verklaring natuurlijk ook gelezen hadden. Toen de protestanten de regering hadden verlaten was de kans immers het grootst dat Londen Noord-Ierland weer zou gaan regeren en er dus weer sprake zou zijn van een bezettingsleger. Met de gedachte van de oorlog tegen het terrorisme in het achterhoofd vond de IRA dat blijkbaar geen erg aantrekkelijk idee, met als gevolg dat ze op 22 september zijn begonnen met ontwapenen.

Doorbraak

Het is zonder enige twijfel een doorbraak, maar het is wel verbazingwekkend hoe de IRA zich nu onvoorwaardelijk voor het karretje van de protestanten laat spannen. Natuurlijk is het voor het vredesproces belangrijk dat de protestanten meedoen in de regering en nu dat weer het geval is, is de kans op vrede ook daadwerkelijk toegenomen. In die zin heeft de IRA er zeker wijs aan gedaan zich te ontwapenen. Maar de vraag is wel of zij en Sinn Fein zich nu nog sterk kunnen maken om ook de door de protestanten beloofde hervormingen af te dwingen.

Nu de IRA ontwapent, is het echter ook van groot belang dat er gesproken gaat worden over de ontwapening van de loyalisten, want op dit moment komt het meeste geweld in Ulster van de kant van de loyalisten. Hoewel ook de real-IRA een aantal aanslagen op zijn geweten heeft, zijn het toch vooral de unionisten die de geweldspiraal instandhouden. De vraag is nu hoe goed Trimble deze loyalisten onder controle heeft om ook hier het geweld te stoppen. Het optreden van de unionistische politici doet echter niet veel goeds vermoeden.