|
|
|
|
Sinds de val van het socialisme in Oost-Europa heeft de wereld alleen crises, oorlogen, hongersnood, opkomend fascisme en integrisme (fundamentalisme) gekend. Al verschillende jaren slagen de meest repressieve en meest pro-Amerikaanse regimes in het Midden-Oosten, zoals Saoedi-Arabië en Egypte, er niet langer in de volkswoede in toom te houden die het einde eist van de bombardementen en het embargo tegen Irak en de sluiting van de Amerikaanse bases.
De sympathie voor de Iraakse weerstand toont de volkswil om een einde te maken aan de roof van de Arabische rijkdommen door Amerikaanse multinationals.
Na Afghanistan mikken de Amerikaanse imperialisten op Irak, Syrië, Libië, Soedan en op bevrijdingsbewegingen als het Palestijnse FPLP, dat op de lijst van terroristische organisaties staat. In deze regio dient 'de strijd tegen het terrorisme' in de eerste plaats om de Amerikaanse aanwezigheid te garanderen, om het anti-imperialistisch verzet te verpletteren en bedreigde vriendschappelijke regimes te redden.
Maar waarom zeggen de Verenigde Staten dat ook Indonesië, Maleisië en de Filippijnen terroristen herbergen? Het gaat om landen die gecontroleerd worden door de VS, maar die vandaag een diepe crisis doormaken. Tijdens de economische crisis van 1997 werden miljoenen mensen ontslagen in die landen. Het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank hebben de toezegging van leningen gebonden aan de voorwaarde dat die landen hun markten opengooien voor de multinationals.
Voor het eerst sinds 1929 is het hele kapitalistische systeem in crisis. The Financial Times schrijft: "De Amerikaanse economie groeit niet meer.
De rest van het Amerikaanse continent zit in de problemen. Japan beleeft zijn vierde recessie in tien jaar. Oost-Azië is, uitgezonderd China, getroffen door de vertraging van de consumptie in de VS. De eurozone is erg dicht bij de stagnatie."
Om hun dalende winstvoeten te kunnen behouden, willen de multinationals daar naartoe waar de arbeiders het goedkoopst en de uitbuitingsvoorwaarden het gunstigst zijn.
En het is dringend. De rijkste landen wilden dat tijdens de top van de WHO (Wereldhandelsorganisatie) afgelopen week in Doha (Qatar) vooruitgang geboekt wordt in de besprekingen over de handel. (Resultaten nog niet bekend, nvdr) De kruistocht tegen het `terrorisme' moet landen dwingen hun grenzen open te gooien, niet alleen voor het leger en de geheime diensten van het Westen maar ook voor de Amerikaanse, Europese en Japanse multinationals.
Maar sinds Seattle dringt in de arbeiders- en boerenbewegingen, die soms miljoenen activisten tellen, het begrip steeds dieper door dat de vrijmaking van de handel zoals de WHO die oplegt een misdaad is. Seattle heeft het bestaansrecht van de WHO ter discussie gesteld. In landen zoals India, Indonesië, de Filippijnen zijn er grote en sterke volksbewegingen. Een verbond van tweehonderd niet-gouvernementele organisaties uit de hele wereld, waaronder erg sterke volksorganisaties uit het Zuiden, verzet zich tegen een nieuwe onderhandelingsronde in november in Doha. Europa en de Verenigde Staten willen dat er afspraken komen inzake investeringen, concurrentie, staatsinterventies, de biotechnologie en de liberalisering van de douanetarieven.
Tegenstanders in Zuid-Oost-Azië eisen voor de landen van de Derde Wereld het recht hun nationale economie en hun boeren te mogen steunen tegen de multinationals. Zij willen niet dat de WHO basisdiensten zoals water, gezondheidszorg, voeding en veiligheid kan privatiseren. En zij stellen het bestaansrecht van instellingen zoals de WHO, de Wereldbank en het IMF (Internationaal Monetair Fonds) ter discussie.
Bush zal meer dan waarschijnlijk de 17,5 miljard gulden krijgen die hij nodig heeft voor zijn 'antirakettenschild'. Tot 11 september was hem dat telkens geweigerd. Hij beloofde ook 'dringende hulp' van 33 miljard gulden voor de luchtvaartmaatschappijen. Net als hun Europese collega's zaten die al voor 11 september in een moeilijk parket. Het is het eeuwig verhaal van de kapitalistische anarchie. Sinds de luchtvaartsector gederegulariseerd werd, zijn de luchtvaartondernemingen woest aan het investeren geslagen, in de hoop het hoogste lot te winnen en de zwakkere concurrenten van de markt te kunnen duwen. De overcapaciteit die daardoor ontstaan is, vormt nu de aanleiding tot de herstructureringen en sluitingen waarvoor de werknemers en belastingbetalers mogen opdraaien (80.000 ontslagen sinds 11 september). In Europa zien we hetzelfde scenario lopen bij Sabena en Swissair. Daarna zal de hele sector ongetwijfeld geraakt worden. Want de Europese Unie wil van de gelegenheid gebruikmaken om de sector te herstructureren en slechts drie grote Europese ondernemingen over te houden.
De Europese NAVO-partners hebben artikel 5 goedgekeurd, zodat ze verplicht zijn de VS militair te helpen, ook al riskeert Europa in een oorlog meegesleurd te worden. Ze scharen zich achter de plannen van de VS om landen en bewegingen die zich tegen het imperialisme verzetten, te verpletteren.
Het gaat om een antiterroristische kruistocht tegen volksbewegingen in de Derde Wereld en tegen de arbeiders in het Westen.
Maar de aanslagen zullen de krachtsverhoudingen in de wereld door elkaar schudden en daar wil de Belgische Louis Michel - op dit moment in zekere zin de minister van Buitenlandse Zaken van Europa - van profiteren. "Europa moet zich opwerpen als een politieke eenheid in een instabiele en multipolaire wereld", zei hij.
Sinds het begin van de crisis laat Europa zich erop voorstaan dat het een andere, meer redelijke politiek voert dan de Amerikaanse haviken. Vooral tegenover de Arabische wereld. Want daar is een plaats vacant. In het Midden-Oosten slagen zelfs de meest pro-Amerikaanse regimes er niet in het massaprotest tegen de Amerikaanse politiek te onderdrukken. Een droomkans voor de Europese Unie om zich als alternatief te presenteren. De Europese multinationals haasten zich al om de bestellingen voor de wederopbouw van Irak binnen te halen. Franse petroleummaatschappijen nemen in Iran de plaats in van de Amerikaanse.
Alleen beschikt de Europese Unie nog niet over genoeg militaire middelen om haar ambities waar te maken. Haar snelle interventiemacht zal ook in 2003 nog maar 60.000 man sterk zijn. Dat is de reden waarom de ministers van Defensie van de Unie onlangs een studie lieten maken om na te gaan hoe ze de uitbouw van een Europees leger kunnen versnellen. Ze roepen de lidstaten op om financiële inspanningen te leveren voor hun militaire budgetten.
De strijd voor de vrede betekent daarom een strijd tegen de Europese deelname aan de oorlog in Centraal-Azië van allen die zich tegen het imperialisme verzetten. Een strijd ook tegen de verhoging van de Europese militaire uitgaven en tegen het Eurokorps.