|
|
|
Na de ineenstorting van de Sovjet Unie in 1989 werd in de belangrijkste revolutionaire centra van de wereld het McDonalds-teken gebruikt als vlag van het imperialisme. Als gevolg van deze hysterie kozen zij, net zo provocerend als het enorme McDonalds restaurant op het Rode Plein, een paar van de belangrijkste plaatsen uit de Turkse revolutionaire geschiedenis om hun restaurants te vestigen. Eén van deze plaatsen is het 'Plein van de Eerste Mei', ook bekend als Taksim. Een andere plek bevindt zich op de campus van de METU, precies op de plaats van een café waar vroeger een groot revolutionair, Deniz Gezmis, en zijn vrienden bijeenkwamen, aan het eind van de jaren zestig.
Het protest tegen het restaurant begon op de dag van de opening van McDonalds, in december 1997, onder aanvoering van de 'studenten van de Communistische Partij van Turkije' (de voormalige SIP). Duizenden brochures werden verspreid en met een handtekeningenactie lukte het om steun van studenten en docenten aan de METU te krijgen, en van een groot aantal METU-afgestudeerden, die hun school terecht zien als een vesting van de Turkse revolutie. In korte tijd kreeg de campagne nationale bekendheid, door de steun van columnisten en intellectuelen. Tijdens het voorjaarsfestival bereikte de campagne haar hoogtepunt. Bulutsuzluk Ozlemi, een beroemde Turkse rockband, verklaarde zijn steun aan de campagne vanaf het podium. Daarna stormden honderden revolutionaire studenten het stadion binnen en 'schreven' met brandende kaarsen "Mc go home!" op het gras. Sinds die dag is het McDonalds restaurant op de METU-campus vrijwel leeg.
In het hele land zetten progressieve mensen hun handtekening en de campagne werd enorm groot. Al snel werd het een van de ontmoetingsplaatsen voor anti-imperialistische acties in Turkije. Op 26 september 2000 vond een deel van de demonstraties tegen de Wereldbank en het imperialisme plaats tegenover de campus van de METU, en er werd een groet uitgebracht aan de antiMcDonalds campagne. Communisten van de METU bezochten dorpsbewoners van Bergama, die strijd voerden tegen het imperialistische goudmijnbedrijf en enige tijd later kwam een delegatie uit Bergama op bezoek bij de METU. Zelfs de CIA ondersteunde de METU-communisten, door hen te bezoeken en door te proberen met de studenten te onderhandelen. Eén van de topmensen van de CIA in Turkije bezocht de METU en deed impliciet het verzoek aan de communisten om met de campagne te stoppen. Het is onnodig te zeggen dat hij niet werd ontvangen met de zo beroemde Turkse gastvrijheid, ook al waren de METU-communisten deze man dankbaar. Want voor al diegenen die beweerden dat "McDonalds alleen maar een restaurant is dat hamburgers verkoopt en geen politiek item is" was het goed om te zien dat de CIA het echter niet als zo onbelangrijk beschouwt.
Na vier jaar strijd kondigde het bestuur van McDonalds in Turkije op 15 december 2001 aan dat zij hun restaurant bij de METU moeten sluiten. Dit was tevens de bekendmaking van de overwinning van de communistische studenten van de METU, die een van de belangrijkste burchten van de Turkse revolutie weer innamen. Aan het publiek verkondigden zij de overwinning als volgt: "McDonalds is verjaagd bij de METU", daarbij iedereen herinnerend aan de honderden revolutionaire studenten die ofwel werden vermoord ofwel van school gestuurd alleen maar omdat zij strijd voerden tegen het imperialisme.
(Vertaling J. Bernaven)