|
|
Decennia van militaire dictatuur en zogenaamde democratie onder Amerikaanse controle hebben het Argentijnse volk heel wat geleerd over de 'weldaden van de vrije markt'. Niet toevallig staken de betogers in december het ministerie van Economische Zaken, de banken en het parlementsgebouw in brand. Niet toevallig houden de betogingen niet op. Het massale protest van de Argentijnen blijft voortduren.
De crisis in Argentinië is niet die van Argentinië, het is een crisis van het imperialisme. Nog nooit werden de grote internationale banken en instellingen geconfronteerd met het niet-aflossen van zo'n hoge schuld. En nog nooit verdreef een volk zo snel na elkaar zoveel in Washington uitgedokterde 'wisseloplossingen'. Tegen een dergelijke crisis volstaat geen Tobin-taks. Tegen zoveel ellende is er alleen de weg van de volksopstand tegen het imperialisme, voor een democratische volksregering, zonder banden met het binnenlands of buitenlands kapitaal, die de monopolies verjaagt uit de sleutelsectoren van de nationale economie, die de onmiddellijke afschaffing van de buitenlandse schuld afkondigt en de directe noden van het volk lenigt.
Op de barricaden van Buenos AiresMiguel (een jonge Argentijnse revolutionair)Miguel, een jonge activist van de Argentijnse Partij van de Bevrijding (Partido de Liberacion, PL), was erbij in de decemberdagen die Argentinië door elkaar schudden en het begin waren van de golf van volksverzet die tot op heden voortduurt. Hij schreef zijn belevenissen op.(1) Maandag 17 december begonnen werkloze en hongerige mensen winkels leeg te halen in de binnenstad van Buenos Aires. Daarna verspreidde dit fenomeen zich over heel de stad. We kwamen met enkele activisten op een veilige plaats bijeen om snel onze taken en ons plan te bespreken. De volgende ochtend, zouden we naar de wijken trekken waar we de beste banden met de massa's hebben, in het zuiden van de stad. Er was niet de minste discussie of twijfel over, we zouden de beweging van de massa's volgen. In de namiddag begon in alle wijken van de hoofdstad een pottenconcert. Het was nog erg 'light', met mensen die niet verder naar buiten gingen dan tot voor hun deur. Maar langzaam aan gingen die mensen van de middenklasse tot aan de straathoek, vandaar naar een centraal kruispunt in de wijk, dan naar de grotere lanen en tenslotte naar de Plaza de Mayo. Het was een onbeschrijflijk schouwspel. Waar je ook keek zag je de lanen vol mensen, kilometers lang. Tienduizenden mensen tezamen met een ongelooflijke warmte en strijdbaarheid. Vanaf balkons lieten bewoners bordjes neer waarop ze meldden dat minister Cavallo van Economie ontslag had genomen. De mensen vierden feest maar trokken verder. Ze wilden meer, ze wilden de huid van president De la Rúa. Ondanks de afkondiging van de staat van beleg gingen de mensen door. Bij de slogans hoorde je nu niet meer alleen 'Argentina, Argentina', maar ook 'moordenaars, moordenaars'. De mensen betoogden nu ook tegen de moordpartijen van de politie. Want de repressie was in alle hevigheid losgebarsten. Op het plein bij het parlement hoorden we mitrailleurvuur. Op de trappen van het parlementsgebouw viel de eerste martelaar van het volk. Een beeld dat me geweldig trof, was dat van die tienduizenden mensen die weigerden te wijken. Ze boden weerstand tegen de repressie. Infanterie, traangas, rubberkogels en gemotoriseerde politie aan één kant, duizenden jongeren en ouderen aan de andere kant. Na enkele uren van gevechten trokken we ons even terug. De volgende morgen gingen we opnieuw naar de Plaza. Alleen de Moeders van de Plaza de Mayo waren er, met enkelen maar, en ze hadden slaag gekregen van de politie. Na een tijdje zagen we honderden mensen komen die op TV hadden gezien dat de Moeders waren geslagen. De politie trok zich terug, verschrikt, want vanaf dat moment begon de sociale samenstelling van de 'Argentinazo' te veranderen. Het ging nu om jongeren en volwassenen uit de volkswijken, arbeiders en werklozen, leerkrachten, ambtenaren en universitairen. Wij probeerden de gevechten en de barricaden uit te breiden over heel de stad, om zo de repressiekrachten te verspreiden en af te matten. Urenlang viel de politie aan, boden de jongeren verzet, liepen we snel weg en doken we op een andere hoek weer op. We slaagden erin verschillende politieagenten te pakken te krijgen en te ontwapenen. Eén werd gelyncht, en er waren nog meer van zulke gevallen. De regering meldde die echter niet, om de overwinning van het volk over de repressiekrachten niet nog meer glans te geven. Op een oppervlakte van verscheidene vierkante kilometers was er geen bankgebouw meer te vinden dat niet in brand stond, en ook enkele McDonald's moesten eraan geloven. Tegen acht uur 's avonds trok de politie zich plotseling terug. We hoorden dat De la Rúa was afgetreden. De eerste en prachtige overwinning van het volk! De jonge arbeiders en werklozen van Buenos Aires, de helden van de voorbije, schitterende dagen, hebben nu de ongelooflijke ervaring van een bijna-volksopstand. In hun hart dragen ze de herinnering mee aan hun gevallen kameraden. En onder hun hoofdkussen ligt alles wat ze te pakken hebben gekregen in twee dagen van overwinningen op de repressiekrachten. 1. De volledige tekst vind je op www.pl.org.ar |
 |
| "Wij probeerden het oproer uit te breiden tot de hele stad om de politie te verspreiden en af te matten. Urenlang doken we ergens op en renden weer weg om ergens anders te verschijnen." (Foto: Indymedia Argentina) |
"Weg met hen allemaal, dat er niet één overblijft!"Indymedia Argentina, 2 januari 2002 (1)Het is middernacht en Duhalde, de eerste president van het jaar, begint zijn speech. Onderweg passeren we drie barricaden. Van ver zien we het vuur al, en de mensen die op een paar honderd meter van het parlement staan, tot zover de politieversperringen hen toelaten. Het lawaai van een potten- en pannenconcert is te horen in heel de stad.Als een lopend vuurtje verspreidt zich de oproep: "naar de Plaza de Mayo!" Heel veel jongeren, die onderweg slaan op alles wat lawaai maakt. Oudere dames met potten. Anderen die de deksels van vuilnisbakken bij zich hebben om als cimbalen te gebruiken. Overal komen we politie tegen, tot de tanden gewapend, in busjes of uit hun busjes hangend, als om te tonen met hoeveel ze wel zijn. Op de Plaza zijn we met duizenden. De slogans van de dag komen boven maar de klassieke blijft: "Weg met allemaal, dat er niet één overblijft!" Het eerste pottenprotest van het jaar is massaal en duurt tot vijf uur 's ochtends. Zo debuteert de nieuwe president, de man die verkozen is door 262 mensen (de volksvertegenwoordigers en senatoren, nvdr). De plannen van de nieuwe regering raken bekend: de peso devalueren, de politiek van het wegwerken van het begrotingstekort doorzetten, de lokale schuldeisers betalen en de rest van de schuld heronderhandelen, de beperking op geld afhalen behouden, staatsobligaties uitgeven om de lonen te betalen en een nieuw akkoord met het IMF nastreven. Na minder dan vijf minuten aan de macht botsen Duhalde's plannen - die voor de meerderheid van de bevolking zullen neerkomen op een inkomensverlies van 30 procent - al op de eerste obstakels. 1. http://argentina.indymedia.org |
Uit: interview met Sergio Ortiz, algemeen secretaris van de Partij van de Bevrijding van Argentinië (Partido de la Liberación/PL), een marxistisch-leninistische partij die erg actief is in de volksopstand. (1)Als Duhalde de komende maanden valt, blijven er drie mogelijke uitwegen uit de crisis. Eén: een tegenaanval van de nationale burgerij, maar met meer durf en schwung dan wat Rodríguez Saá liet zien. Twee: een fascistische staatsgreep van burgers en militairen, van de strijdkrachten, de ondernemerskringen en de meest rechtse sectoren van de partijen van de grote burgerij. Drie: het begin van een lange weg van revolutionaire strijd tot de overwinning van een nationale en democratische volksrevolutie. Dit is erg schematisch, in werkelijkheid zijn de dingen niet zo gescheiden. Er kan bijvoorbeeld een poging tot staatsgreep zijn, en in de oppositie daartegen kunnen de nationaal-burgerlijke stroming en de aanhangers van de volksrevolutie elkaar vinden. Of omgekeerd kan de vooruitgang van de revolutie zo uitgesproken zijn dat zelfs de weifelende sector van de nationale burgerij het kamp kiest van de putschisten. Ook het begrip staatsgreep moet je niet noodzakelijk in de enge betekenis van het woord zien, zoals de Argentijnse militaire staatsgreep van 1976. Hij zou eerder kunnen lijken op de autogolpe, de 'zelf-staatsgreep', van Alberto Fujimori in Peru. Duhalde of een andere president zou zelf een reactionaire staatsgreep kunnen plegen, met de hulp van het leger, om de revolutionaire vloedgolf tegen te houden. Argentinië is failliet. We moeten doorvechten tegen al wie Argentinië naar het failliet heeft gevoerd: de monopolies, de bankiers en de politieke leiders. Bovenal moeten we ons inspannen voor een oplossing van het volk, die het volk redt van de ondergang. Van de Argentinazo naar de nationale en democratische volksrevolutie gaan is de enige manier om brood, werk, vrijheid en soevereiniteit te verkrijgen, en een volksregering die de monopolies en de bankiers onteigent. 1. Teksten van de PL vind je op www.pl.org.ar en op www.pvda.be, onder Internationale Communistische Beweging |
 |  |
| Sergio Ortiz: de honger, de werkloosheid, de voortdurende bezuinigingen, de afhankelijkheid van de Verenigde Staten en van het Internationaal Monetair Fonds hebben tot deze opstand geleid. | Al voor de opstand ging het politiek bewustzijn met sprongen vooruit iedere keer dat de politie optrad tegen de stakers.
(Foto Indymedia Argentina) |
Miljoenen mensen willen etenDe honger wacht nietPartido de la Liberación"Een regering van peronisten zal geen lang leven beschoren zijn", zegt de Argentijnse communistische partij, Partido de la Liberacion, de partij van de bevrijding. "Ze is aan de macht gekomen door de vruchten te plukken van de strijd van een zeer strijdbaar en bewust volk. Dat zal de regering onmiddellijk confronteren met krachtige eisen. Het peronisme zal niet op stabiele wijze kunnen besturen.""De mensen weten nog heel goed dat Menem in de tien jaar dat hij regeerde, de openbare bedrijven verkwanselde, de werkloosheid op 18,4 procent bracht en de sociale protesten onderdrukte, en ondertussen de meest warme relaties koesterde met het VS-imperialisme. Het volk wil een verandering van model, niet gewoon maar de vervanging van figuren. (...) De nieuwe politieke situatie eist van revolutionair links strategische volharding in principes en tactische flexibiliteit. Strategisch begint de kwestie van de strijd van de arbeiders en het volk om de politieke macht zich nu in een veel scherpere en concretere vorm af te tekenen. Het failliet van electoraal en parlementair links is duidelijker dan ooit. Dat richtte al zijn inspanningen op de verkiezingen van 14 oktober, terwijl de overwinning van het volk op De la Rúa op straat werd behaald. Een correcte tactiek op korte termijn vereist agitatie tegen de besparingen van het IMF. Over de slogans 'brood' en 'werk' kan niet onderhandeld worden. De miljoenen hongerlijders moeten nú te eten krijgen, de honger wacht niet. (...) Door te vechten voor concrete zaken bouwen we de politieke kracht op die nodig is om de voorwaarden te creëren waarin we in een volgende crisis kunnen vechten voor de politieke macht."(1) 1. Uit het Communiqué nr.1 van 20 december 2001 |
Beste leerling van het IMF.Het is wel te zien!Bert De BelderHalf september sluit de Argentijnse regering een akkoord met het Internationaal Monetair Fonds. Een paar maanden later staat het land in rep en roer."De regering zet stappen om de armen te beschermen tegen de ergste effecten van de aanpassing, door de belangrijkste sociale programma's te vrijwaren,het sociale vangnet te versterken en de besnoeiingen op lonen en pensioenen te beperken. Door het nieuwe akkoord (met het IMF) begint het vertrouwen zich al te herstellen." Dat schrijft Thomas Dawson, directeur externe betrekkingen van het Internationaal Monetair Fonds, in een lezersbrief aan de Los Angeles Times op 15 september 2001(1). Drie maanden later bestormen duizenden uitgehongerde Argentijnen de supermarkten en komen miljoenen betogers op straat voor brood en werk. Argentinië zit al vier jaar in een zware economische crisis. Na de Aziatische crisis in 1997 volgde die van de grote buur en handelspartner Brazilië in 1998. Tot voor kort was de Argentijnse peso gekoppeld aan de Amerikaanse dollar aan een in principe vaste wisselkoers (1 dollar = 1 peso). Toen Brazilië zijn munt met 40 procent devalueerde, werd de uitvoer van Argentinië naar dat land daardoor plots een heel stuk duurder. Hij verminderde dan ook fors. De buitenlandse schuld van Argentinië van 147 miljard dollar behoort tot de hoogste ter wereld. De renten en afbetalingen stegen van 30 procent van het inkomen uit de uitvoer van het land in 1995, tot 75 procent in 2000 en naar schatting zelfs 100 procent dit jaar. Buenos Aires heeft al meer dan tien jaar programma's opgelegd gekregen door het Internationaal Monetair Fonds. In maart 2000 verkrijgt Argentinië een nieuw, belangrijk krediet van het IMF, dat nog is opgetrokken tot 21,57 miljard dollar. De voorwaarde voor het nieuwe geld is, zoals bij elke IMF-tussenkomst, dat de Argentijnse overheid een intentieverklaring en een begrotingsplan voorlegt die de goedkeuring krijgen van het IMF. Op 30 augustus 2001 is de nieuwste versie hiervan klaar.(2) Ze draait rond de doelstelling om meteen het begrotingstekort tot nul te brengen, een doelstelling die al in juli in een wet is gegoten. Als je weet dat de Maastrichtnorm voor de landen van de Europese Unie op termijn een begrotingstekort van maximaal 3 procent eiste en welke kwalijke gevolgen dit had voor de werkende bevolking in een ontwikkeld kapitalistisch land als Nederland, kun je je voorstellen wat een nul procent begrotingstekort met onmiddellijke ingang betekent voor een derdewereldland. De belangrijkste maatregelen:
Maar Argentinië blijft worstelen met betalingsmoeilijkheden. Op 1 december kondigt de regering aan dat geld afhalen bij de bank de 250 dollar per week niet mag overschrijden. Dit veroorzaakt een groot tekort aan cash. De miljoenen armen die in de informele sector van de economie werken, zijn hiervan het eerste slachtoffer. Niemand koopt nog bij hen of doet nog een beroep op hun diensten. Maar ook de middenklasse kan met 250 dollar per week nauwelijks overleven en de schulden afbetalen. De opstand broeit. Het IMF stelt droogjes vast dat het Argentijnse begrotingsplan niet werkt. Op 5 december weigert het een schijf van 1,26 miljard dollar vrij te geven. Waarop de regering beslist om de banktegoeden van de pensioenfondsen om te zetten in staatsobligaties. Ze stuurt ook een nieuw begrotingsvoorstel voor 2002 naar het parlement, dat voor 19% besparingen bevat. "Onwerkbaar", verklaart Kenneth Rogoff, de hoofdeconoom van het IMF. De dag erop, op 19 december, breekt de opstand uit. Op zijn persconferentie van 20 december weigert meneer Dawson tot tweemaal toe te antwoorden op de vraag of het IMF zich verantwoordelijk voelt voor de crisis in Argentinië.(3) De Argentijnse schrijver Eduardo Galeano is explicieter: "Argentinië was een modelleerling van het IMF, de Wereldbank en de Wereldhandelsorganisatie. Het is wel te zien."(4) 1. www.imf.org/external/np/vc/2001/pr0137.htm 2. www.imf.org/external/np/loi/2001/arg/02 /index.htm 3. www.imf.org/external/np/tr/2001/tr011220.htm 4. www.nodo50.org/resumen |
 |  |
De communisten voor de eenheidIn Argentinië zijn verschillende communistische organisaties actief, naast de Partij van de Bevrijding (PL). De Communistische Partij van Argentinië stelt: "Het is noodzakelijk dat de arbeiders, de volksbewegingen en strijdend links zich zonder dralen verenigen en een volksvergadering oprichten die een politiek perspectief geeft aan de strijd. Zo kan in Argentinië een regering van een nieuw type ontstaan: een regering van de basis, van hen die lijden en vechten tegen de honger. Nee tegen de staat van beleg. De schuld niet afbetalen en breken met het IMF. Belastingverhoging voor de rijken, verhoging van de lonen, de pensioenen, de subsidies en goedkope kredieten voor de volkssectoren. Nationalisatie van de banken."De Revolutionaire Communistische Partij roept op tot "volksvergaderingen en open en multisectorale gemeenteraden om een andere politiek en een regering van volkseenheid op te leggen" en zo "vooruit te gaan op de weg van de nationale en sociale bevrijding". Naast de bovengenoemde maatregelen eist deze partij onder andere: "het verbod op ontslagen, de heropening van alle gesloten bedrijven, de afschaffing van de wetten op de flexibilisering van de arbeid; de onmiddellijke overdracht van de grond aan hen die hem bewerken; het verbreken van alle militaire akkoorden met het imperialisme, en geen enkele Argentijnse soldaat of andere hulp aan de genocidaire agressie tegen Afghanistan." |