Argentinië, of de globalisering in crisis

Door Bert de Belder

In Argentinië is de crisis onbeheersbaar geworden. De torenhoge buitenlandse schuld en de besparingen opgelegd door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben het volk in de grootste ellende gestort. In het land van runderen en graan zijn er steenrijken, die zich vermaken met de andere uitbuiters op de aarde, terwijl miljoenen mensen hongerlijden die het niet langer nemen. Maar wat we hier beweren is natuurlijk ook maar een mening.

Interview met Sergio Ortiz, algemeen secretaris van de Partij van de Bevrijding van Argentinië. (slot)

Volksopstand volgde op acht algemene stakingen en 1.800 wegblokkades

De Partij van de Bevrijding van Argentinië (1), een marxistisch-leninistische partij, is erg actief in de Argentijnse volksopstand. Algemeen secretaris Sergio Ortiz vond de tijd voor een interview.(2)

Welke gevolgen kan de Argentijnse opstand hebben voor Latijns Amerika?

Sergio Ortiz. De Argentinazo is ongetwijfeld een stimulans voor stakingen en bezettingen in heel Latijns Amerika en voor de verdere ontwikkeling van guerrillabewegingen zoals de FARC in Colombia. Fidel Castro noemde De la Rúa een "hielenlikker van de yankees". Door regeringen die lakeien zijn van het IMF aan de schandpaal te nagelen, geeft de Argentijnse opstand zuurstof aan andere reformistische projecten van de nationale burgerij, zoals dat van Hugo Chávez in Venezuela. Die zal nu met nog meer reden kunnen zeggen dat "het neoliberalisme de enige weg is naar de hel", zoals hij verklaarde op de laatste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

De wereld van vandaag bevindt zich niet in een dal, zoals op het einde van de jaren '80. De strijd van de arbeiders, de boeren, de jongeren gaat erop vooruit en creëert langzamerhand een prerevolutionaire situatie. Deze factor van strijd, samen met de motor van de economische en politieke crisis, zal de stabiliteit van de heersende klassen en van het imperialisme grondig door elkaar schudden, in verschillende landen en regio's.

Argentinië is een van de drie belangrijkste landen van Latijns Amerika, met Brazilië en Mexico. Wat hier gebeurt moet revolutionairen en anti-imperialisten in heel de wereld interesseren. Maar wat nog ontbreekt, heeft te maken met de subjectieve factoren van de revolutie. De marxistisch-leninistische partijen, de revolutionaire organisaties en de bevrijdingsbewegingen moeten hun politieke en praktische bijdrage aan deze strijdbewegingen verhogen. We moeten een offensievere politiek voeren tegen het grootkapitaal en zijn politieke vertegenwoordigers. We moeten de zelfverdediging van de uitgebuite massa's organiseren, tegen het repressie-apparaat van de regimes van de grote burgerij. We moeten een strategie voor de macht hebben, die we langs revolutionaire weg willen bereiken. We moeten een revolutionair blok vormen, in eigen land maar geleidelijk ook over heel de wereld. We moeten meer bondgenoten betrekken bij onze strijd, door het oprichten van een wereldwijd anti-imperialistisch front tegen de regering-Bush, de Europese Unie, de NAVO, het IMF, de agressie-oorlogen, de buitenlandse schuld, enz.

Hoe zien de Argentijnse revolutionairen de verdere opgang van hun revolutie?

Sergio Ortiz. Wij zijn optimistisch, we denken dat de Argentinazo een revolutionaire situatie heeft geschapen. Duhaldo en zijn regering van 'nationale eenheid' verslaan zal niet gemakkelijk zijn, maar het is zeker niet onmogelijk. Hij heeft zelfs niet het argument van de legitimiteit die een algemene verkiezing kan geven, want hij werd alleen door de volksvertegenwoordigers en senatoren aangewezen. En dan nog in een parlement waarvan een van de vleugels, de Blauwe Salon van de Senaat, gedeeltelijk in brand was gestoken door de betogers.

Als Duhalde de komende maanden valt, blijven er drie mogelijke uitwegen uit de crisis. Eén: een tegenaanval van de nationale burgerij, maar met meer durf en schwung dan wat Rodríguez Saá liet zien. Twee: een fascistische staatsgreep van burgers en militairen, van de strijdkrachten, de ondernemerskringen en de meest rechtse sectoren van de partijen van de grote burgerij. Drie: het begin van een lange weg van revolutionaire strijd tot de overwinning van een nationale en democratische volksrevolutie.

Dit is erg schematisch, in werkelijkheid zijn de dingen niet zo gescheiden. Er kan bijvoorbeeld een poging tot staatsgreep zijn, en in de oppositie daartegen kunnen de nationaal-burgerlijke stroming en de aanhangers van de volksrevolutie elkaar vinden. Of omgekeerd kan de vooruitgang van de revolutie zo uitgesproken zijn dat zelfs de weifelende sector van de nationale burgerij het kamp kiest van de putschisten. Ook het begrip staatsgreep moet je niet noodzakelijk in de enge betekenis van het woord zien, zoals de Argentijnse militaire staatsgreep van 1976. Hij zou eerder kunnen lijken op de autogolpe, de 'zelf-staatsgreep', van Alberto Fujimori in Peru. Duhalde of een andere president zou zelf een reactionaire staatsgreep kunnen plegen, met de hulp van het leger, om de revolutionaire vloedgolf tegen te houden.

Argentinië is failliet. We moeten doorvechten tegen al wie Argentinië naar het failliet heeft gevoerd: de monopolies, de bankiers en de politieke leiders. Bovenal moeten we ons inspannen voor een oplossing van het volk, die het volk redt van de ondergang. Van de Argentinazo naar de nationale en democratische volksrevolutie gaan is de enige manier om brood, werk, vrijheid en soevereiniteit te verkrijgen, en een volksregering die de monopolies en de bankiers onteigent.

Teksten van de PL vind je op www.pl.org.ar. en op www.pvda.be, onder Internationale Communistische Beweging
Het volledige interview, in het Spaans, vind je op www.pvda.be
Een term die verwijst naar een populistisch beleid zoals in de regeerperioden van Juan Domingo Perón en zijn vrouw Eva 'Evita' Perón.

Eisenprogramma van de PLA

"Volksvergaderingen moeten over een strijdplan beslissen en oproepen om de volksopstand voort te zetten tot de bankiers betalen voor de crisis; we moeten vechten voor een verhoging van het minimumloon tot 600 peso en van de pensioenen tot 450 peso; voor het effectief scheppen van een miljoen banen; gedaan met de besparingen op de lonen en de pensioenen; de werkloosheidsuitkeringen moeten uitbetaald en de banken genationaliseerd worden; de kleine en middelgrote spaarders moeten opnieuw vrij over hun geld kunnen beschikken en alle bankiers die kapitalen naar het buitenland versluisden, moeten de gevangenis in. Alle politieke gevangenen moeten vrij. De dieven die het land hebben leeggeroofd, moeten gestraft worden, samen met de politiecommissarissen die verantwoordelijk zijn voor de 31 doden in december."(2)

Uit het Communiqué nr.1 van 20 december 2001
Uit het Communiqué nr.3 van 31 december 2001.

Argentijnse politie executeerde betogers

Tijdens de rellen die in december de Argentijnse president De la Rua dwongen af te treden heeft de politie in Buenos Aires standrechtelijke executies uitgevoerd. Twaalf leden van het korps, onder wie de hoogste politiechef op dat moment, zijn gearresteerd op verdenking van moord.

Bij de rellen die op 20 december in heel Argentinië uitbraken vielen 27 doden, van wie zeven in de hoofdstad. Dankzij getuigenverslagen en videobanden heeft de rechter twee gevallen gereconstrueerd. In het eerste is de hoofddader een commissaris van politie die geen dienst had. Hij schoot zonder enige aanleiding een 57-jarige man twee kogels in de rug. Vijf agenten die hem vergezelden zijn eveneens aangehouden. De commissaris was voorzitter van de ethische commissie van de politie van Buenos Aires. (VK, 13-2-2002)