Turkije: nieuwe economische crisis wordt verwacht

Door E.M.

In februari 2001 kwam Turkije in de ernstigste economische crisis terecht uit haar geschiedenis. Op economisch vlak is er sindsdien veel gebeurd, tot nu toe heeft echter niets geholpen om de crisis te overwinnen. Het eerste jaar van de crisis is inmiddels voorbij, toch lijkt er weinig hoop dat de crisis ooit zal verdwijnen, tenzij de huidige condities veranderen.

De lening van negen miljard dollar van het IMF aan Turkije werd direct opgemaakt door het systeem. Zes miljard dollar werd onmiddellijk gebruikt om de rente af te lossen over buitenlandse schulden. De ene helft van de resterende drie miljard werd gebruikt om de slechte leningen van de banken te dekken. De andere helft is opzij gezet om de komende rente te betalen van buitenlandse en binnenlandse schulden en om het financieringstekort in de komende maanden te dekken. De volledige negen miljard dollar zal reeds in april van dit jaar volledig zijn uitgegeven, juist op het moment dat er nieuw geld nodig is om een volgende crisis te voorkomen.

Het IMF heeft beloofd om Turkije in 2002 nog eens vijf miljard dollar te lenen. De voorwaarden waaraan Turkije moet voldoen om deze lening daadwerkelijk te krijgen zijn zeer zwaar. Maar als Turkije niet aan die voorwaarden voldoet stelt het IMF de lening uit en is de Turkse regering genoodzaakt om hogere binnenlandse schulden te maken, waardoor vervolgens de binnenlandse rentetarieven torenhoog worden. Dit zorgt weer voor een volgende crisis, omdat het economische programma, bedoeld om de crisis tegen te gaan, uitgaat van lage-rentetarieven en zeer afhankelijk is van het daadwerkelijk behalen van die lage tarieven.

Kort samengevat: het programma tegen de crisis is erop gericht om de uitgaven van de staat te verminderen en de inkomsten te vergroten. Om de inkomsten van de staat te vergroten is besloten om gebruik te maken van indirecte belastingen, dat wil zeggen BTW op consumptieartikelen. Een dergelijke handelswijze zal ervoor zorgen dat de consumptie tot nog lagere niveaus zal dalen.

Het plan om de banken gezond te maken was vruchteloos. Tijdens de uitvoering van het plan bleken de tekorten van banken veel hoger te zijn dan verwacht. De bourgeoisstaat slaagde er niet in om de slechte leningen van de banken te dekken. In plaats daarvan koos de staat ervoor om de slechte leningen in de balans van de banken te vernieuwen, zodat ze niet meer herkenbaar zijn als slechte leningen! Dit is bedoeld voor de buitenlandse financiële instituten, die de toekomstige kopers van de banken kunnen worden. Voor professionelen zal deze fraude echter niet onopgemerkt blijven. Hoe dan ook, ondertussen is de vraag: hoe lang kan een kapitalistisch land doorgaan met een failliet banksysteem?

Al deze ontwikkelingen brengen een nieuwe en zwaardere economische crisis dichterbij. Misschien wel het meest dramatische voorteken voor de op handen zijnde crisis is de afname van de productie in het land. Turkije kan niet langer produceren. Na de devaluatie vorig jaar voorspelden de burgerlijke economen dat de devaluatie ervoor zou zorgen dat Turkije meer zou gaan produceren, omdat het meer zou exporteren. Dit was gedeeltelijk waar, omdat Turkse producten door de devaluatie relatief goedkoper werden op de buitenlandse markten. (Maar dit is slechts tijdelijk waar, omdat de wereldconsumptie afneemt en niet alleen Turkije het zich kan permitteren om producten tegen een lagere prijs te verkopen). Maar de nationale productie isniet alleen afhankelijk van de export, het is ook afhankelijk van de binnenlandse consumptie. Daling van het besteedbare inkomen van consumenten, stijging van de BTW op consumptieartikelen, en toenemende kans op een volgende crisis hebben een grote daling veroorzaakt in de binnenlandse consumptiecijfers.

Toch blijven de burgerlijke economen hun sprookjes vertellen. Zeer recent verkondigden zij dat de daling in de productie slechts 10 procent was ten opzichte van de cijfers van vorig jaar. Dit is moeilijk te geloven, omdat de import van goederen die nodig zijn voor de productie in dezelfde periode met 35 procent is afgenomen. De afname van de productie moet op zijn minst 20 procent zijn en zal eind maart nog veel hoger zijn, als alle ondernemingen, groot of klein, belastingen moeten betalen. Deze economen liegen over de omvang van de werkloosheid. Een volgende crisis wordt verwacht in april 2002 en als hij komt zullen zij zeggen dat die is veroorzaakt door Osama bin Laden.

'Meneer' Derwish vernederd op de METU

Meneer Derwish werd in februari vorig jaar aangesteld door het VS-imperialisme als de baas van de Turkse economie, om de wil van het IMF en de Wereld Bank uit te voeren. Onlangs, op 27 februari, bracht hij een bezoek aan de Middle East Technical University (METU) in Ankara. Zoals gewoonlijk had hij zich voorbereid om daar zijn sprookje ter vertellen over de Turkse economie. Toen hij dacht dat hij klaar was met zijn sprookjesoptreden, werd hij vernederd door een aantal communistische studenten, ten overstaan van alle media. De communistische studenten stelden hem vragen over de Turkse economie die nog niemand hem eerder had gesteld. Later verklaarde het hoofd van de universiteit dat hij meneer Derwish vooraf had gewaarschuwd hoe moeilijk de studenten van de Communistische Partij van Turkije zijn. Zij hadden in het verleden ook Gorbatsjov, Mesut Yilmaz en McDonalds niet verwelkomd op hun school. Het hoofd van METU zei: "Ik geef niet mijn studenten de schuld, Derwish had niet naar de METU moeten komen."

Afgelopen week waren de communistische studenten het belangrijkste onderwerp van discussie in alle kranten. De eerste dag prezen zij de tolerantie van Derwish tegenover de studenten maar op de tweede dag prezen veel columnisten de communistische studenten, hun houding, hun argumenten en hun intellectuele vermogens.
(Vertaling: J. Bernaven.)

Communistische Partij van Turkije

De plannen van de Turkse regering om de anti-VS demonstratie 'GEEN WEG NAAR OORLOG' in Ankara tegen te houden zijn mislukt.

De regering verkondigde dat de bijeenkomst die door de Communistische Partij van Turkije (TKP) gepland was op 17 maart illegaal was.
Meer dan 200 partijleden werden gevangengenomen door de politie toen zij mensen opriepen om naar de bijeenkomst te komen.
Het Centraal Comité van de TKP riep op voor een demonstratie in het centrum van de stad, om te protesteren tegen zowel de komst van Dick Cheney naar Turkije als tegen het verbod op de anti-oorlogmanifestatie.
Duizenden leden van de TKP, partijsympathisanten en vredelievende mensen liepen door de straten en droegen anti-VS en anti-imperialisme spandoeken en posters. Aan het eind van de demonstratie verzamelden zij zich voor het gebouw van de TKP, dat vlakbij het centrum van de stad ligt.
Ongeveer 3.000 man politie omsingelden het gebied met pantserwagens ensloten verschillende straten af voor verkeer en belemmerden mensen om zich aan te sluiten bij de protestactie.
De voorzitter van de TKP, Aydemir Guler, en de algemeen secretaris, Kemal Okuyan, hielden een toespraak.
Voorbeelden van slogans die dag: "Wij zullen niet doden voor de VS", "VS verdwijn uit Turkije", en "Handen af van Irak".