Spoorwegproblemen in Engeland

 

 

Door Ron Verhoef

Dat het nog steeds niet goed gaat met de Britse spoorwegen is eigenlijk geen geheim. Nadat de werknemers van South-West Trains in staking gingen (zoals eerder vermeld in Manifest) zijn nu ook de werknemers van geprivatiseerde Schotse Scotrail gaan staken. De conducteurs en machinisten van Scotrail zijn ontevreden over het feit dat zij minder verdienen dan machinisten en conducteurs bij andere bedrijven in Engeland en Wales.

De machinisten van Scotrail verdienen gemiddeld 10.000 pond (16.100 euro) per jaar minder dan machinisten van Sir Richard Branson's Virgin en zelfs nog 5.000 pond (8.500 euro) per jaar minder dan de toch al slecht betaalde werknemers van Arriva Northern England. Het kan dus ook geen verbazing wekken dat het verloop onder het personeel groot is bij Scotrail.

Scotrail beweert echter dat er geen geld is om meer salaris te betalen en dat terwijl het bedrijf onderdeel is van de onderneming National Express, het grootste geprivatiseerde treinbedrijf van het Verenigd Koninkrijk. De onlangs gepresenteerde jaarcijfers van National Express laten een stijging van de winst zien van 45 procent in 2001 ten opzichte van 2000.

De managers van Scotrail hebben nog wel geprobeerd een staking te voorkomen. Niet alleen door een nieuw bod te doen, maar ook door de eigen werknemers zwart te maken. Het management verklaarde in diverse kranten dat het personeel te lui was om te werken en dat ze hun telefoonnummer niet aan de baas wilden geven. Daarbij vergaten de managers te vermelden dat ze de werknemers op elk moment van de dag opbelden en er dan van ze verwacht werd dat ze dubbele diensten gingen draaien. Dat is natuurlijk al een abnormale eis maar zeker in een bedrijfstak waar de veiligheid afhangt van de alertheid van een machinist. Geen wonder dat de personeelsleden hun telefoonnummers niet meer doorgeven.

Hoewel Scotrail al een aantal keren heeft aangekondigd nieuw personeel aan te nemen, doen ze dit maar zeer beperkt. Om alle lijnen te kunnen bedienen zijn er vele honderden extra machinisten nodig, die er volgens Scotrail niet zijn.

Voor het personeel was de maat in januari echter al vol en werd toen besloten dat er geen overuren meer werden gedraaid. Het gevolg van deze actie was dat 33 procent van de treinen niet reed of vertraging had, een behoorlijk uitgeklede dienstregeling dus.

Door deze actie werd het management wel weer gedwongen om naar de onderhandelingstafel te gaan. Eind februari leidde dat tot het eerder genoemde loonbod.

Dit loonbod voorzag in een loonsverhoging van 3 procent. Dat was uiteraard lang niet genoeg om hetzelfde salaris te krijgen als de collegae bij andere bedrijven en zo de leegloop tegen te gaan. Maar Scotrail kwam bovendien nog eens met een aantal voorwaarden voor de verhoging. Zo wilde het management de werkweek verlengen van 40 naar 48 uur, het aantal vakantiedagen en het aantal nationale feestdagen beperken en de periode dat personeel recht heeft op ziekengeld fors inkorten. Die laatste eis is een gevolg van het hoge ziekteverzuim van 20 procent bij Scotrail.

Uiteraard zijn de vakbonden RMT en ASLEF hier niet mee akkoord gegaan. Dit bod kwam immers nog niet eens in de buurt van wat de bonden aanvankelijk eisten.

Bij de staking op 1 maart zal het zeker niet blijven want de RMT en ASLEF hebben in maart nog vier stakingsdagen gepland staan en bovendien gaat het personeel van Scotrail door met zijn stiptheidsacties.

Naast de staking van Scotrail (en de nog altijd voortdurende staking van de centra voor werk en inkomen, eerder in Manifest vermeld) dreigen overigensook de Londense metro en de post (Consignia) met stakingen. De metro vecht nog steeds tegen de privatisering en voor een verbetering van de veiligheid, maar het lijkt er nu op dat de regering de metro in sneltreinvaart wil gaan privatiseren. Reden genoeg dus voor de werknemers om opnieuw te gaan staken. Op 28 maart is een stakingsdag gepland.

Overigens is de woede van de vakbonden niet alleen gewekt door het bedrijfsleven maar ook door Tony Blair zelf. In zijn toespraak, begin februari, voor het Congres van Labour in Wales noemde hij de leiders van de vakbonden, die actie voeren tegen privatiseringen, saboteurs. Niet bepaald een handige zet hoewel het wel indruk heeft gemaakt. Bij de staking van Scotrail stond er al iemand met een bord: "Ik ben een saboteur en daar ben ik trots op".

De grote commotie over deze uitspraak heeft geleid tot een iets gematigder toespraak op 2 maart voor het Congres van Labour in Schotland. Hier kwam Blair niet verder dan de mededeling dat de vakbonden een ouderwets model hanteren van belasting heffen en geld uitgeven. Helaas voor Blair was de reactie niet minder hevig. Sowieso is de tijd dat Blair rustig toespraken kon houden voorbij. Linkse Labourleden zijn sinds het Congres in Wales begonnen met acties tijdens de toespraken van Blair. Zo gauw Blair het woord neemt ontrollen zij spandoeken en maken daarbij het nodige lawaai.

Dat ook veel vakbondsleden niets moeten hebben van de rechtse koers van Blair is de afgelopen maanden nog eens bevestigd. Een poging van de regering om de leider van de dienstenvakbond PCS, Mark Serwotka, zwart te maken omdat hij lid is van de Socialist Alliance (een samenwerkingsverband van socialistische partijen) is totaal mislukt. De PCS is verwikkeld in de staking bij de centra voor werk en inkomen. Serwotka bezoekt veel van de bijeenkomsten van de stakers en wordt bij die bijeenkomsten door de aanwezigen steeds geroemd om zijn standvastige optreden.

Bovendien hebben de leden van de vakbond RMT Bob Crow gekozen als hun nieuwe voorzitter. Ook Crow behoort tot de uiterst linkse zijde van Labour. Al met al wordt het er niet makkelijker op voor Blair.


Bronnen: The New Worker, Scottish Socialist Voice, The Morning Star, BBC-ceefax en SSP-Bulletinboard