VS blijven in Afghanistan

 

Van redactie buitenland

De Amerikaanse troepen zullen voor onbepaalde tijd in Afghanistan blijven, te midden van een verontrustende strijd om de macht en de voortdurende aanwezigheid van Al-Qaeda-strijders. Het bekende scenario van steeds weer nieuwe redenen aanvoeren om te blijven wordt ook in Afghanistan uitgevoerd. Hieronder een verhaal waarin door verschillende voorstanders wordt gepleit voor verlenging van het militaire mandaat van de VS. Uit het verhaal blijkt echter ook dat de situatie in Afghanistan verre van stabiel is.

Bush' regering verklaart dat ze geen Amerikaanse vredesmacht naar het land zal sturen, maar dat naast de bestrijding van het Al-Qaeda-netwerk ook de opleiding van het Afghaanse leger tot doel gesteld wordt. Ook zouden de Amerikanen tussenbeide kunnen komen om rivaliserende krijgsheren uiteen te houden, aldus een topfunctionaris.

Veel commentatoren bepleiten zelfs een nog agressievere houding van de VS en de internationale gemeenschap, uit bezorgdheid over het uiteenvallen van Afghanistan op het moment dat de Amerikaanse en de Westerse troepen het land verlaten.

"Wettelijk is alles geregeld, maar zolang er niemand is om de wet te handhaven blijft het een papieren tijger", zei Kamal Hossain, de vertegenwoordiger van de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties. Hij drong aan op de uitbreiding van de 4.500 manschappen tellende internationale troepenmacht, om een klimaat te scheppen waarin de bevolking zonder angst kan leven.

De VS-regering verzet zich tegen een uitbreiding van de veiligheidsmacht, zoals ze eerder al het idee van een Amerikaanse vredesmacht verwierp. Niettemin gaf vice-president Dick Cheney het afgelopen weekend te kennen dat de VS zich niet zullen terugtrekken uit Afghanistan als de dreiging van Al Qaeda verdwenen is.

President Bush' speciale gezant voor Afghanistan, Zalmay Khalilzad, stelde woensdag jongstleden voor dat Amerikaanse troepen ingezet zouden kunnen worden om een einde te maken aan de geschillen tussen de verschillende rivaliserende krijgsheren. Zij zouden tussenbeide moeten komen om het gebrek aan een vredesmacht buiten Kaboel te compenseren.

"In verschillende gebieden worden de Amerikaanse middelen en slagkracht niet voldoende benut. Het ontmoedigen van potentiële conflicten tussen de krijgsheren behoort niet tot de opdracht...", zei Khalilzad. "Dit zou aan het doel van de missie toegevoegd moeten worden."

Amerikaanse vertegenwoordigers zullen bovendien de volgende week in Genève een ontmoeting hebben met andere landen, in een poging geld in te zamelen voor een nationaal Afghaans leger, waarop de regering van Bush haar hoop gevestigd heeft om te komen tot een stabiel Afghanistan.

Deze week zei de minister van Defensie, Donald Rumsfeld, te hopen dat het Afghaanse leger op den duur sterk genoeg zal zijn om de regionale twisten te kunnen beslechten en een stabiel Afghanistan te garanderen, zodat de Amerikaanse soldaten kunnen vertrekken.

"Het is echter ongewis hoe lang dit kan duren", erkende Rumsfeld.

De belangrijkste taak voor de VS blijft de bestrijding van de Al-Qaeda-strijders die nu opgelost lijken in de bergen, in dorpen en over de grens, aldus Rumsfeld.

Volgens verschillende Afghanen verergeren de VS de lokale geschillen feitelijk door hun betalingen aan sommige Afghaanse krijgsheren als ruilmiddel voor hun hulp in de speurtocht naar Al-Qaeda. Aan de ene kant wordt er gestreefd naar een nationaal leger, anderzijds worden er lokale krijgsheren gesteund.

De verwachtingen voor het nationale leger zijn te hooggespannen en onrealistisch, nu het onder controle is van een kleine Tadzjiekse eenheid, volgens Anaton Lieven van de Carnegie Endowment for International Peace. "Het idee dat dit leger van de grond komt en dat de internationale krijgsmacht zich tegen 2004 terugtrekt lijkt me volkomen onzinnig", aldus Lieven, die onlangs een rondreis door Afghanistan maakte. Hij zegt dat delen van Afghanistan relatief veilig zijn. Geen van deze delen wordt echter gecontroleerd door de centrale regering van Hamid Karzai.

"We moeten bescheiden en realistische doelen stellen voor de toekomst van Afghanistan", verklaarde Lieven. "Maar bovenal moeten we ons voorbereiden op een lange aanwezigheid."

Italië stelde de terugkeer van de Afghaanse koning uit, na berichten over plannen om hem te vermoorden. De troepen van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken die hem zouden moeten beschermen bleken gerekruteerd uit de Tadzjiekse groepering die beschouwd wordt als vijandig ten opzichte van de koning en Karzai. Nog een aanwijzing voor de onrust was de dreigende uitbarsting van een conflict tussen twee van Amerika's Afghaanse bondgenoten in Khost, in het oosten van het land. Ook uit het noorden, uit de omgeving van Mazar-i-Sharif komen er meldingen van krijgsheren die andere etnische groeperingen bestoken.

Amerika heeft met het verjagen van de Taliban en Al-Qaeda uit Afghanistan een 'ongelofelijke militaire betrokkenheid' aan de dag gelegd, zei Warren Haffar, de directeur van het International Peace and Conflict Resolution Program van de Arcadia Universiteit in Philadelphia.

"Voor het resultaat op lange termijn moet de steun worden voortgezet, zodat er een democratische cultuur kan ontstaan", aldus Haffar. "Uiteindelijk zal dat de manier zijn om met het terrorisme af te rekenen."


Bron: Sally Buzbee, Associated Press Writer, 28 maart 2002.
Vertaling: Frans Willems.