Aanvallen van rechts

Versnelde afbraak van verzorgingsstaat

Onmiddellijk na de verkiezingen valt er een golf van rechtse conservatieve proefballonnetjes in de burgerlijke media waar te nemen. De verworvenheden van de arbeidersklasse dreigen in sneltreinvaart te worden afgebroken.

De strijd voor sociale verworvenheden en voor socialisme moeten hand in hand gaan. Communisten zullen dat steeds weer herhalen, want de geschiedenis heeft onverkort bewezen dat in een kapitalistische maatschappij geen enkel recht voor de werkende klasse zeker is. Elk moment kunnen toezeggingen weer worden ingetrokken, als de winsten niet voldoende hoog zijn of als de onderlinge concurrentiestrijd tussen de kapitalisten heviger wordt. Alleen onder socialistische verhoudingen, en ook dan moet daarvoor worden geknokt, kunnen er stabiele afspraken worden gemaakt. Dat heeft niet zozeer met eerlijke of oneerlijke mensen te maken, noch met allerlei andere psychologische eigenaardigheden van het menselijke wezen. Het heeft te maken met de vraag of een systeem berust op de private eigendom van kapitaal en productiemiddelen ja of nee. Het heeft te maken met de vraag of een samenleving zich richt op de noden en behoeften van de grote meerderheid van de bevolking of op de individuele winsthonger van enkele individuen. Ook onder socialistische verhoudingen gaan er dingen mis en zijn er lieden die zullen proberen hun persoonlijke belangen voorop te zetten. Maar zij moeten dan tegen het systeem opboksen, onder kapitalistische verhoudingen worden ze door het systeem beschermd en aangemoedigd. Een doorslaggevend verschil.

Nu er een rechtse wind is gaan waaien in Europa wordt onmiddellijk weer duidelijk wat de aard van het kapitalisme werkelijk is. De crisis als gevolg van de overproductie dwingt de kapitalisten, mits zij willen overleven, om hun lasten versneld af te wentelen op de werkelijke producenten van rijkdom en winsten: de werkende, producerende mensen. De aanvallen gaan zeer ver: de pensioenen, de lonen, de werktijden, de sociale verworvenheden en de openbare diensten vallen allemaal en tegelijkertijd binnen het blikveld van de werkgevers en hun vrienden in de politiek en de media.

De aanval wordt geleid door de neoliberale VVD. Zij trekken zich alleen maar in schijn iets aan van de verkiezingsuitslag. Zij weten immers dat een groot deel van hun aanhang tijdelijk onderdak heeft gevonden bij de LPF. Zij weten ook dat een clubje LPF-avonturiers makkelijk te besturen is door de oude politici van VVD en CDA. Niets nieuws onder de zon dus. Niets vernieuwends, integendeel terug naar af, naar tijden uit een grijs verleden, toen 'Jan met de pet' nog bedeesd opkeek naar 'meneer de baas'. Wat nu met veel ophef wordt gebracht als afbreken van bureaucratie en achterkamertjespolitiek, op zich achtenswaardige doelen overigens, blijkt in de praktijk niets anders te zijn dan het herstel van waarden en normen van vóór Den Uyl.

Uiteraard kan zo'n ingreep niet plaatsvinden als die niet wordt begeleid door een sociaal-psychologische, culturele aanval. De mensen moeten immers rijp worden gemaakt voor de 'nieuwe tijden'. Voor het geval dat hersenspoelen niet helemaal lukt, wordt het burgerlijk en internationaal recht aangepast: wetten worden aangescherpt, de culturele leefruimte wordt verengd en het repressie-apparaat uitgebreid. De stropdas en het driedelig pak worden plotseling verheven tot symbool van 'Nieuw-Rechts'. Men tracht tolerantie, solidariteit en multicultureel samenleven, waarvoor in Nederland jaren is geknokt, in te perken en te verengen. Nederland moet gaan passen in debenepen kijk op de wereld van mensen als Balkenende.