|
Voor de communisten in Turkije was het al duidelijk: het imperialisme kan niet verder de nieuwe eeuw ingaan met Ecevit en de fascistische partij in de regering. Het was ook duidelijk dat er iets ondernomen zou worden om deze regering vóór 2003 te elimineren. Er was geen burgerlijke partij meer in staat om haar eigen klasse te vertegenwoordigen. Deze crisis in de vertegenwoordiging van de burgerij veranderde in een chaos toen in een snel tempo veel nieuwe partijen ontstonden.
Het aantal conflicten nam nog verder toe toen het aantal partijen de 48 had bereikt en het imperialisme het initiatief nam om zijn eigen regering in Turkije te formeren. Maar daarmee werd de bestaande regering in een positie gedwongen om haar macht proberen te behouden. Uiteindelijk verloor de huidige politieke structuur in juli van dit jaar haar vermogen om de politieke arena te beïnvloeden. Met een opmerkelijke explosie viel de structuur uiteen.
In pogingen om te verklaren wat er tussen 7 en 12 juli is gebeurd komt onvermijdelijk de '(Amerikaanse) imperialistische samenzwering' vaak aan de orde. Tegelijkertijd zou je het bij het verkeerde eind hebben als je denkt dat het imperialisme alles onder controle heeft en dat alle conflicten die zich in Turkije voordoen van weinig betekenis zijn. Deze crisis is reëel en de bourgeoisorganisaties zijn echt zo machteloos als ze lijken.
Op 7 juli verklaarde de MHP, de fascistische fractie binnen de coalitie, dat de regering haar bestaansrecht had verloren en dat er in november verkiezingen gehouden zouden moeten worden. Op 8 juli trok Özkan, de rechterhand van Ecevit, zich terug uit de DSP, waarbij hij twee ministers en vijftien parlementsleden met zich meenam.
Op 9 juli trad Ismail Cem, de zogenaamd 'succesvolle minister van Buitenlandse Zaken', af en trok zich tegelijkertijd terug uit Ecevit's partij. Onmiddellijk daarna kondigde hij de oprichting van een nieuwe partij aan, samen met Özkan. Diezelfde dag nog kreeg Ecevit van Bahceli, de leider van de fascistische partij, de verzekering dat de fascisten "Ecevit geen dolksteek in de rug zouden geven, zoals zijn eigen mensen hadden gedaan, en de coalitie niet zouden verbreken voor de dag van de verkiezingen".
Op 10 juli kwam minister Derwish terug uit Griekenland en de kranten vermeldden dat hij zeer geschokt was door de recente ontwikkelingen, wat deed vermoeden dat hij niet vooraf van de gebeurtenissen op de hoogte was gesteld. Op 11 juli diende de fascistische partij officieel het verzoek in om op 3 november verkiezingen te houden. Op 12 juli verklaarden Ismail Cem en Özkan dat een nieuwe partij, de Nieuw Turkije Partij, in de maak was en dat Derwish op korte termijn zou aftreden en zich bij hen zou voegen. Gedurende die hele week drongen de media eropaan dat Ecevit zou aftreden, maar hij deed het niet.
Ondertussen is er een hele maand voorbijgegaan en op 14 augustus, vier dagen na zijn terugtrekking uit de DSP en uit de regering, heeft Derwish zich nog niet aangesloten bij de Nieuw Turkije Partij (YTP).
Cem en Özkan hadden er vanaf de eerste dag vertrouwen in dat Derwish zich zou aansluiten bij de Nieuw Turkije Partij. Maar het lijkt er nu op dat reeds vanaf het begin de YTP voor Derwish slechts één van de alternatieven was. Terwijl Cem en Özkan zich terugtrokken uit de regering om de YTP op te richten, had Derwish in Griekenland een ontmoeting met de echtgenoot van Ciller. Zeer waarschijnlijk creëerde hij daar de mogelijkheid voor een ander alternatief, voor het geval de Nieuw Turkije Partij niet genoeg steun zou krijgen.
Het lijkt erop dat Özkan, de rechterhand van Ecevit, de taak toegewezen heeft gekregen om door middel van niet-politieke methodes van hem af te komen. Een paar weken voordat Özkan terugtrad uit de partij stuurde hij Ecevit naar een ziekenhuis waar men hem medicijnen toediende, ten gevolge waarvan hij erg ziek werd. Een maand later verklaarde hij dat een militaire arts hem had gewaarschuwd om niet meer naar Özkan's ziekenhuis te gaan. Volgens deze zou er, als Ecevit zich daar nog eens liet onderzoeken, een medisch rapport worden opgemaakt met de verklaring dat hij niet langer meer zou kunnen functioneren, waarmee een einde zou komen aan de politieke loopbaan van Ecevit. Merkwaardig genoeg herstelde Ecevit volledig nadat hij verdere behandeling had geweigerd.
Waarschijnlijk heeft Ecevit de MHP, de fascistische partij, gewaarschuwd dat er een complot was om de zittende regering te vervangen. Hoe dan ook, een paar dagen voordat Özkan en Cem ontslag namen was de MHP op de hoogte van de samenzwering. Deze reageerde snel met een verrassingsaanval op 7 juli. Zij riep op om in november verkiezingen te houden, om op die manier een niet militaire/burgerlijke staatsgreep in het najaar te voorkomen. Het feit dat de MHP een oproep deed voor verkiezingen, ondanks dat het twijfelachtig was of zij bij nieuwe verkiezingen de kiesdrempel van 10 procent zouden halen, bewijst dat zij zich ernstig bedreigd voelde door iets dat anders zou kunnen gebeuren. De volgende dag verklaarde één van de rechtse kranten dat Bahceli de vorming van een nieuwe eensgezinde regering had voorkomen, een regering die zichzelf 'Europese Unie Platform' zou noemen. Dus het was niet meer dan theater geweest toen Bahceli tegen Ecevit zei dat "zij hem geen dolksteek in de rug zouden geven, zoals Özkan en Cem hadden gedaan" door vóór de verkiezingen uit de regering te vertrekken. De fascisten waren blijkbaar bang dat als zij uit de regering zouden stappen er direct een nieuwe regering geformeerd zou worden, die hen zou buitensluiten en de verkiezingen zou afgelasten.
De kern van de zaak is dat er op dit moment genoeg speelruimte is voor alle politieke spelers in het veld om op hun eigen manier samen te zweren. De imperialisten, Derwish, Özkan, de fascistische partij, Ecevit, het leger en Ciller, allemaal spannen ze samen om hun eigen belangen veilig te stellen. Dit soort complotten, waarbij iedere actie weer een reactie oproept, zullen nog een aantal keren plaatsvinden, totdat de huidige regering is vervangen.Maar op den duur wordt het te tijdrovend en daardoor nutteloos om te proberen al deze samenzweringen te achterhalen en te onderzoeken waar ze toe zullen leiden. Vooral doordat de samenzweerders zelf niet weten wie de uiteindelijke winnaar zal zijn. Dat is werkelijk moeilijk te zeggen, omdat er sprake is van een reële crisis.
Op dit moment werkt Derwish relatief onafhankelijk in zijn privé-kantoor in Ankara, om een oplossing voor dat probleem te vinden. De niet-militaire/burgerlijke staatsgreep is nog steeds een mogelijkheid, als de VS tenminste vóór de Turkse verkiezingen Irak de oorlog verklaren. Dan moeten alle staatsorganen het einde van de verkiezingen afroepen in verband met een 'oorlogssituatie'. Dan zouden de DYP (Ciller's partij), YTP (Nieuw Turkije Partij) en ANAP in staat zijn om het 'Europese Unie Platform' op te richten, onder aanvoering van Ciller. Al deze partijen samen hebben maar 225 van de 550 zetels in het parlement. Om 276 zetels te behalen moeten ze nog een andere partij strikken, dat zou de SP zijn, de andere fundamentalistische partij in het parlement. De SP is de laatste tijd zeer pragmatisch geworden en kan eventueel deelnemen aan zo'n regering in oorlogsomstandigheden. Dit scenario kan echter alleen gelegitimeerd worden als de Verenigde Staten duidelijker signalen afgeven dat zij op het punt staan Irak de oorlog te verklaren, op zijn laatst in september.
Een ander scenario is verkiezingen uitschrijven. Maar omdat het er op dit moment naar uitziet dat verkiezingen voor de VS tot een politieke ramp zouden leiden zijn er nog een hoop samenzweringen nodig met als doel de steun voor de AKP te verzwakken. Nieuwe corruptieschandalen met betrekking tot de leider van die partij kunnen uit de kast gehaald worden. De grootste rivaal van de AKP, de SP, kan versterkt worden door de ban op Hodja Erbakan op te heffen. Het IMF kan Turkije een aantal miljarden dollars krediet beloven onder voorwaarde dat Derwish verkozen wordt. Of het omgekeerde kan gebeuren, het IMF kan de Turkse kiezers chanteren door een nieuwe financiële crisis te creëren. Welke richting ze ook kiezen voor hun acties, het resultaat staat niet vast. Het is een echte crisis.
De eerste aanwijzing is direct verbonden met de politieke crisis. Om het aantal stemmen voor zichzelf te vergroten, ten koste van de AKP en MHP, zullen onder andere de DYP en de YTP verkondigen dat de verkiezingen tevens een referendum over de Europese Unie zullen zijn. Zij zullen in de massamedia wijzen naar de AKP, MHP en de TKP en zeggen: "Kijk goed naar hen! De ene is fundamentalistisch, de andere fascistisch en de volgende is communistisch. Wil je één van hen zijn of één van ons?" Door het vraagstuk van de Europese Unie op deze wijze tot een politiek item te maken wordt het voor communisten mogelijk om de censuur te doorbreken en aan de samenleving hun visie over de Europese Unie uit te leggen. En daarbij ook die mooie vraag te stellen: "Wil je een van hen zijn of een van ons?"
De tweede aanwijzing is dat er sprake is van een enorme vijandigheid tegenover het IMF-beleid. Dat biedt de communisten een goede mogelijkheid om hun eigen economische programma onder de aandacht te brengen. Het grootste deel van de stemmen dat wellicht naar de AKP en CHP gaat behelst reactionaire stemmen van mensen die veel te lijden hebben (gehad) onder het juk van het IMF. Voor de meesten van die kiezers is economie het belangrijkste onderwerp en ze denken dat de sociaal-democratie en/of de genade van de islam hen uit het lijden kunnen verlossen dat zij moeten doormaken. Maar in tegendeel, de AKP en CHP zijn bourgeoispartijen die niet bereid zijn om de werkende klasse van Turkije iets anders te bieden dan IMF-programma's en meer uitbuiting.
Eén van de ex-presidenten van Turkije maakte er een gewoonte van om elke zomer zijn eigen klasse de stuipen op het lijf te jagen, door te zeggen: "Het communisme komt dit najaar!" Nee, het communisme komt nog niet deze herfst, maar het geluid van haar naderende voetstappen zal in Turkije luider te horen zijn dan ooit.