Turkije: huidige crisis vervangen door nog grotere
 |
|
Ciller (DYP) |
 |
|
Erbakan (SP) |
 |
|
Yilmaz (ANAP) |
Door E.M.
Terwijl dit artikel wordt geschreven is het 11 september. Er vinden deze dag gebeurtenissen plaats die grote invloed hebben op de toekomst van Turkije. Aan de ene kant van de wereld wacht de internationale gemeenschap op een toespraak van George W. Bush, met de bedoeling steun te zoeken voor de op handen zijnde aanval op Irak; aan de andere kant van de wereld, in Turkije, zijn de VS druk bezig met de voorbereidingen van een niet-militaire coup, om zo de huidige regering te vervangen.
En de kans dat er geen vervroegde verkiezingen komen wordt groter. Een paar dagen geleden heeft Bahceli, de vice-premier van de regering en leider van de Grijze Wolven, een enorme blunder begaan. In een poging om de stemmen terug te winnen van zijn traditionele extreem-rechtse kiezers, heeft hij het Turkse Constitutionele Hof verzocht om afschaffing van de onlangs aangenomen overeenkomsten met de Europese Unie, waaronder de wet voor afschaffing van de doodstraf. Dit gaf de initiatiefnemers van de niet-militaire coup een goede aanleiding om hun wens werkelijkheid te laten worden. ANAP is de kleinste fractie in de huidige regering met een belangrijk aandeel in de plannen voor de coup. Dankzij Bahceli kan ANAP zich nu terugtrekken uit de regering, met als argument dat de daad van Bahceli onacceptabel is in het licht van het Turkse beleid met betrekking tot de Europese Unie.
Dodelijk theater
Als ANAP werkelijk gaat aftreden dan zal haar volgende stap zijn dat zij de minister in het parlement om opheldering vraagt, met de bedoeling de huidige regering omver te werpen. Indien deze vragen om opheldering ondersteund worden door meer dan de helft van de afgevaardigden, dan is de regering zo goed als opzij geschoven. Dan moet de president één van de partijen in het parlement aanwijzen om een nieuwe regering te formeren. Sezer, de huidige president van Turkije, die grote waarde hecht aan het EU-beleid van Turkije, zal zeer waarschijnlijk om de Grijze Wolven heengaan, die de meeste zetels in het parlement hebben. Het lijkt erop dat hij in plaats daarvan Ciller, de leider van de grootste partij betrokken bij het plan voor de coup, zal aanwijzen om de nieuwe regering te formeren. In dit scenario hebben de initiatiefnemers van de coup 45 dagen om een nieuwe regering te vormen, daardoor is het praktisch bijna onmogelijk dat er vervroegde verkiezingen gehouden worden op 3 november. Het enige probleem waar de initiatiefnemers van de niet-militaire coup mee zitten is dat zij steun moeten krijgen van meer dan de helft van de leden om in het parlement om opheldering te vragen, met als doel de regering omver te werpen. Het lijkt erop dat dit plan binnenkort uitgevoerd gaat worden. Ciller, de leider van DYP, en Cem, de leider van YTP, hebben snel gereageerd op de verklaring van ANAP dat de huidige regering vervangen zou moeten worden middels vervroegde verkiezingen. Deze drie partijen gezamenlijk kunnen echter geen meerderheidsregering vormen.
Coup dichterbij door blunder fundamentalisten
Daarom is het voor hen noodzakelijk dat een fundamentalistische partij zich bij hen voegt. En die kleiner wordende fundamentalistische partij zal over haar voorwaarden moeten onderhandelen met de heersende klasse. Voorwaarde van de fundamentalisten zal zijn dat de ban op Erbakan Hodja wordt opgeheven. De Grijze Wolven handelden niet in het voordeel van de beraders van de coup toen zij in de zomermaanden de vervroegde verkiezingen op 3 november aankondigden. Slechts twee maanden later zijn zij echter degenen die eenblunder begaan waarmee zij de coup de legitimiteit geven waar de betrokken partijen naar op zoek zijn. In deze komedie speelt Bahceli de rol van 'bendelid' die zijn medeplichtigen verlinkt, omdat hij niet mee mag delen in de buit. Dankzij hem kan de bende niet in stilte opereren. Als de coup slaagt, zal er een regering aan de macht komen die minder dan 30 procent steun van de bevolking heeft. Zij zullen het land meesleuren in een oorlog die 70 procent van de bevolking afwijst.