Over het algemeen is het moeilijk om met een niet-communistische inwoner van Europa te praten over Turkije en te proberen hem de politieke situatie in dat land uit te leggen, vooral als hij een intellectueel is. De niet-communistische Europese linkse beweging is geneigd om de algemeen verbreide opvattingen over Turkije die door CNN worden uitgezonden, woordelijk over te nemen en dat is jammer.
Aan de andere kant, de situatie is zo gecompliceerd dat je het iemand moeilijk kwalijk kan nemen dat hij het niet begrijpt. Zeker in het licht van de recente overdracht van de macht aan de fundamentalisten.
Toen de islamitische fundamentalisten opnieuw de macht namen, dachten sommige intellectuelen in de Westerse wereld dat dit zou kunnen leiden tot een anti-amerikaanse beweging in Turkije. Al snel werd echter duidelijk dat de nieuwe regering juist geneigd is om erg loyaal te zijn aan de Verenigde Staten, inclusief deelname van Turkije aan een oorlog tegen het islamitische Irak. Wat er nu in Turkije gebeurt past in het gebruikelijke patroon: de VS bieden hulp bij de vervanging van minder loyale islamitische machthebbers door islamitische krachten die loyaler zijn aan de VS, zij doen dit in de gehele oosterse wereld. Het lijkt erop dat het huidige conflict tussen de islamitische wereld en de VS erg oppervlakkig is. Net zoals de AKP in Turkije de plaats heeft ingenomen van de RP, zullen de Saoedische prinsen en de Afghaanse Taliban alleen maar vervangen worden door andere en wellicht meer radicale islamitische krachten, als ze niet meer in bedwang gehouden kunnen worden of niet meer opnieuw naar voren geschoven kunnen worden. In dat opzicht is het 'islamitische anti-amerikanisme' slechts de naam voor een zakelijke overeenkomst, een onderhandeling die af en toe tot geweld kan leiden, maar het is nooit een synoniem voor 'anti-imperialisme'.
Dezelfde Westerse intellectuelen denken dat Turkije nooit toegelaten zal worden tot de Europese Unie, omdat Europa zo eurocentrisch is. Gebleken is dat dit idee ook onjuist is. Aan het eind van 2002, op 12 december, is uiteindelijk overeengekomen dat de onderhandelingen over toetreding tot de EU eind 2004 zullen starten en niet lang zullen duren.
Turkije zal al snel de officiële kolonie zijn van de Europese Unie, waarbij een lange lijst van eenzijdige economische, politieke en militaire eisen aan Turkije worden opgelegd. De Westerse intellectueel zou zeggen: "Dit zal in ieder geval een aantal zaken m.b.t. mensenrechten in Turkije verbeteren." Blijkbaar vergeet hij het feit dat de introductie van de 'dodencellen voor progressieven' tot nu toe de enige bijdrage van Europa aan Turkije is, als een Europese norm voor beschaving. Hij negeert ook het gegeven dat het afschaffen van de doodstraf er simpelweg toe zal leiden dat er meer linkse activisten dood aangetroffen zullen worden in hun dodencellen of thuis. Overigens, weet de gemiddelde Westerse intellectueel wel dat de doodstraf in Turkije al 17 jaar lang niet is uitgevoerd?
De Westerse progressieven denken dat de Turkse linkse beweging verschrikkelijk verdeeld is, en dat dit het grootste probleem voor die beweging is. Dat is heel lang zo geweest, maar in de afgelopen twee decennia is dit veranderd. Op dit moment zijn er slechts vijf of zes linkse organisaties die het verdienen om 'partij' genoemd te worden, dat wil zeggen dat zij groot genoeg zijn om hun eigen politieke lijn te bepalen. Dat is waarschijnlijk een kleiner aantal dan waar ook ter wereld. De meeste van de linkseTurkse en Koerdische organisaties die in Europa bestaan hebben in Turkije nauwelijks een omvang van betekenis. Helaas zijn zij verdwenen, ofwel omdat de staat hun gehele leiding gevangen heeft gezet ofwel omdat zij er voor kozen zichzelf op te heffen.
Een andere onjuiste opvatting is dat de vrouwen die in Turkije een hoofddoek dragen van hun rechten zijn beroofd. In de fundamentalistische propaganda wordt er bezwaar tegen gemaakt dat meisjes met hoofddoekjes niet toegelaten worden tot de universiteit en daardoor worden beroofd van hun recht om hoger onderwijs te volgen. Tegelijkertijd worden dagelijks fundamentalisten tot de universiteit toegelaten met hun sabelbajonetten om de linkse studenten af te slachten, dit is geen overdrijving! 'Hoofddoek' is slechts een onderwerp dat de fundamentalisten naar voren schuiven bij de onderhandelingen over de macht tussen henzelf en het Turkse leger. Net zoals bij andere onderhandelingen tussen vrienden zullen zij bij deze onderhandeling vroeg of laat vreedzaam tot een schikking komen, maar het afslachten van progressieve studenten op de universiteiten zal doorgaan. En dat is eigenlijk hetgene dat de hoofddoek verdoezelt.
En tenslotte is er de Westerse opvatting dat er in Turkije, gehinderd door haar islamitische cultuur, geen proletarische revolutie mogelijk is. Slechts een paar voorbeelden om te bewijzen dat deze opvatting onjuist is: na de grootste slachting onder progressieven ooit, die plaatsvond tijdens de staatsgreep in 1980 en waarbij 1.633.000 linkse mensen gevangengenomen werden en gemarteld - een aantal werd gedood en een aantal verbannen - was de Turkse linkse beweging nog steeds in staat om haar strijders opnieuw te organiseren. Op 15 en 16 juni 1971 blokkeerde een half miljoen arbeiders de weg tussen Istanboel en Izmit. Op de Dag van de Arbeid in mei 1977 waren er opnieuw een half miljoen arbeiders op het Taksimplein, waarvan er 33 genadeloos werden doodgeschoten. De Turkse communistische beweging is in staat gebleken om communistische proletariërs voort te brengen zoals de tabaksarbeiders Zehra Kosova en Boz Mehmet, chauffeur Sofor Idris en duizenden anderen die lid werden van de TKP in de jaren '30 van de vorige eeuw en als lid stierven aan het eind van die twintigste eeuw. Het proletariaat van Turkije is nog steeds levend en op zoek naar vrijheid en gelijkheid.
Vertaling J. Bernaven.