Toen de AKP in Turkije aan de macht kwam scheen iedereen blij: de Verenigde Staten, de Europese Unie, de nationale bourgeoisie en de media. Zelfs de effectenbeurs leek deze ontwikkeling volledig toe te juichen. Het was alsof de Turkse bourgeoisie haar politieke crisis had opgelost via de AKP. Kort na de verkiezingen echter nam het leger steeds vaker het initiatief en in ongeveer twee maanden tijd lukte het de situatie te veranderen.
Het begon allemaal toen Erdogan, de leider van de AKP, een beleid voorstelde voor het oplossen van het probleem met betrekking tot Cyprus. De reactie tegen dit voorstel van het leger, de media en de ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken, was onnodig heftig. Het was inderdaad een onzinnig plan. Maar vele politici hebben reeds eerder onhaalbare plannen voorgesteld als oplossing van het Cypriotische probleem, maar geen van hen kreeg zo op z'n falie. Deze uitbrander kondigde het begin van een gevaarlijke periode voor de AKP aan.
Toen volgde de moord op Necip Hablemitoglu. Hij was één van de bekendste aanhangers van Ataturk. Iedere keer als het fundamentalisme aan de macht komt in Turkije wordt een aantal van dergelijke intellectuelen vermoord. Dit verzwakt de positie van de fundamentalisten, ongeacht wie hen vermoord heeft.
Vervolgens werden twee ministers van de AKP zwaar bekritiseerd door de media. De nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Yakis, kondigde aan dat de militaire voorzieningen en bases in Turkije gebruikt zouden worden door de VS tijdens de dreigende oorlog met Irak. Hij sprak weliswaar de waarheid, maar het was een blunder om dat naar buiten te brengen. Het was niet verstandig om die aankondiging te doen op het moment dat 90 procent van de Turkse bevolking nog steeds tegen een oorlog met Irak was. De onderminister, Unakitan, verantwoordelijk voor financiën, voerde een volledig gesprek in de buurt van een microfoon, in de veronderstelling dat deze was uitgeschakeld. Hij deed daarbij de belofte om korte metten te maken met de schurken die het geld van de staat hebben gestolen. De boodschap werd steeds duidelijker: "De AKP is nog niet rijp om een regering te leiden".
De AKP bereidde een plan voor om honderden medewerkers bij de universiteiten te vervangen door fundamentalistisch personeel, wat een volledige invasie zou betekenen. De commissie van rectoren, gesteund door het leger, besloot om haar veto uit te spreken over deze stille overname. De AKP moest afzien van haar plan.
En tenslotte, tijdens het schrijven van dit artikel, kwam het nieuws dat het Turkse Constitutionele Hof het leiderschap van de AKP door Erdogan heeft verboden, in verband met zijn strafblad uit het verleden. Het is nu nog niet te overzien waar dit toe zal leiden, maar het is wel duidelijk dat dit een van de strategieën van het leger is om de AKP te verzwakken en onder controle te houden.
Terwijl de aanvallen op de AKP toenemen, groeit haar verbijstering. De verwachte steun van zowel de EU, de VS als van de nationale bourgeoisie blijft uit.
Het islamitisch fundamentalisme is in Turkije een product van het leger, dat dit monster niet gecreëerd heeft om de politieke macht te krijgen, maar als instrument om de werkende klasse te misleiden. Het leger in Turkije heeft bepaalde dromen die het nooit op zal geven: het wil een macht worden en aansluiten bij het imperialistische blok. Blijkbaar is er in deze dromen geen plaats voor het islamitisch fundamentalisme. Aan de andere kant heeft het leger al meer dan tien jaar de strategie om het land te leiden door middel van zwakke regeringen. Het beheerst het kapitalistische programma en wil daarover niet onderhandelen met een sterke regering.
Kortom, de AKP in de regering biedt de kans om de crisis van de politieke legitimiteit op te lossen. Ondanks dat kan het leger islamitische overheersing van de kapitalistische verlangens niet tolereren. Daarom moet het leger wel kiezen voor een nieuwe politieke crisis.
Vertaling J.Bernaven.