De massale burgerinspectie van de militaire vliegbasis Volkel in Noord-Brabant op 18 januari 2003, waarbij meer dan honderd vredesactivisten werden gearresteerd, onderstreept de hypocriete houding van de Verenigde Staten, die openheid eisen over de massavernietigingswapens van Irak, maar zwijgen over de Amerikaanse kernwapens op Volkel.
Nog nooit waren er zoveel vredesactivisten tegelijk op het terrein van de militaire basis, waar de Amerikanen vrijwel zeker kernwapens verborgen houden. Op 3 januari eiste het Platform tegen de 'Nieuwe Oorlog' hierover opheldering van de Amerikaanse ambassade. Hier kwam geen reactie op. Ook de Nederlandse regering, waarvan premier Balkenende op luttele kilometers van Volkel zaterdag de CDA-achterban toesprak, zwijgt over de Amerikaanse kernwapens. De actie op Volkel maakt onderdeel uit van de wereldwijde beweging tegen een Amerikaanse oorlog in Irak, die vandaag in vele landen een massaal protest liet horen (zie verslag elders in Manifest).
De burgerinspectie op Volkel begon zaterdagmiddag toen enkele honderden vredesactivisten zich rond half twee verzamelden voor de poort van de militaire vliegbasis. Op dat moment waren er al enkele mensen die zich met behulp van kniptangen toegang hadden verschaft tot de basis. Rond half drie gingen zo'n honderd burgerinspecteurs de basis op. Onder de inspecteurs waren ook mensen uit Finland, Groot-Brittannië en België.
Acht politiemensen te paard bewaakten de hoofdpoort, maar de inspecteurs knipten zich op verschillende plekken in het achttien kilometer lange hek een doorgang. Bovendien beschikten de inspecteurs over eigen sleutels van de toegangspoorten. De hangsloten op verschillende toegangshekken waren kennelijk onlangs vervangen door andere sloten. De inspectieteams bleken de passende sleutels bij zich te hebben.
Rond drie uur waren politie en marechaussee druk bezig de inspecteurs te arresteren. Er waren in totaal 125 inspecteurs die zich bij de organisatoren van de actie hadden gemeld. Rond half vier waren de meeste burgerinspecteurs gearresteerd. De vredesactivisten werden opgesloten in loods nummer 278, niet ver van de hoofdingang. In de loop van de avond kwamen zij op vrije voeten. De actie is in een vreedzame sfeer verlopen.
Bij de poort werden toespraken gehouden door Farah Karimi (GroenLinks), Nico Schouten (SP) en Faisel Nasser van het Iraaks Platform Nederland. De laatstgenoemde toonde zich fel tegenstander van een aanval op zijn geboorteland. Hij wees op de vreselijke gevolgen hiervan voor de bevolking van Irak.
Ook in Rotterdam werd op 18 januari actie gevoerd. Een kleine honderd mensen namen deel aan een manifestatie bij het Verzetsmonument nabij het stadhuis. Een straattheater-act met een parodie op de Amerikaanse president Bush trok veel aandacht van de voorbijgangers. In Leiden eindigde de Martin Luther King-herdenking met een vredesdemonstratie.
De burgerinspectie naar de Amerikaanse kernwapens op Volkel vond plaats op initiatief van het Platform Tegen de 'Nieuwe Oorlog', een samenwerkingsverband van ruim 200 maatschappelijke organisaties.
De voorbereidingen zijn inmiddels begonnen voor een massale vredesdemonstratie op 15 februari in Amsterdam. Ook hier gaat het om een internationaal protest.