Op naar het Malieveld
 |
|
Franse werknemers gaven het goede voorbeeld: 1 miljoen demonstranten tegen aanvallen op pensioen.
|
 |
|
|
Door Jos van Bergen
Meer werk door mensen te ontslaan. Minder regels door nieuwe regels en extra compensatieregelingen voor ongewenste inkomenseffecten. Verhogen van de arbeidsparticipatie door de sociale zekerheid af te breken op het moment dat die het hardst nodig is. Ministers die hun salaris willen verdubbelen voor beleid waarmee zij gewone mensen in de armoede drukken. Die mensen hebben straks niets meer, worden uitgekotst en doen niet meer mee. De mooie frasen staan haaks op de inhoud van het regeerakkoord op hoofdlijnen van de nieuwe ministersploeg.
Terwijl de winsten in de tweede helft van de jaren negentig explodeerden mochten werknemers blij zijn met een enkel procentje loonsverhoging. Nu de economie hapert, heet het prompt dat "wij" in die tijd op te grote voet geleefd hebben. Na de "teambuilding"sessie van het nieuwe kabinet klonk dit verhaal eensgezind uit alle ministersmonden. Jawel, nu hebben "wij" het gedaan, en dus zullen "wij" nu moeten bloeden. En "zij" pleiten schaamteloos voor een loonsverhoging van niet minder dan honderd procent. Karla Peijs (CDA) geeft commissariaten op bij Aegon, VendexKBB, DaimlerCrysler Nederland, Solvay Nederland en Schouten & Nelissen voor een onderbetaald ministersbaantje bij Verkeer en Waterstaat. En Sybilla Dekker (VVD) ruilt haar commissarisbaantjes bij Heineken Nederland, Rabobank en NS in voor een ministerspost bij VROM. Het bedrijfsleven is goed vertegenwoordigd en prompt steekt in het nieuwe kabinet de ziekte van de "exhibitionistische zelfverrijking" de kop op. Met deze waarden en normen in de hand prediken zij gelijktijdig de noodzaak van forse en meerjarige loonmatiging.
Twee handen op één buik
In een reactie aan de leden van de Tweede Kamer noemt de FNV het hoofdlijnenakkoord "meedogenloos". De FNV: "Het principe: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, is geheel uit het oog verloren." Ja natuurlijk! Had Lodewijk de Waal dan wat anders verwacht? Denkt hij nu echt dat Karla Peijs en Sybilla Dekker en hun collega-ministers en hun vrienden bestuurders en commissarissen in het bedrijfsleven, inclusief Wim Kok en Johan Stekelenburg, zelf de zwaarste lasten op hun schouders zouden nemen? Weet hij dan niet dat bedrijfsleven en kabinet twee handen op één buik zijn? Weet hij dan niet dat de overheid niets anders is dan het uitvoeringscomité van het bedrijfsleven, dat er, bij monde van minister de Geus, niet voor terugdeinst te dreigen met een loonmaatregel? Is nu nog niet duidelijk gebleken dat het bedrijfsleven via het kabinet bezig is de lasten eenzijdig op de zwakste schouders te leggen? En wat is daarop uw antwoord?
Goed of slecht
De FNV: "Bij de beoordeling van het hoofdlijnenakkoord hebben wij gelet op de volgende elementen: solidaire lastenverdeling, duurzame economische groei, werkgelegenheidsontwikkeling." De conclusie: "Kortom er wordt teveel en verkeerd bezuinigd." De FNV is dus van mening dat er wel bezuinigd moet worden, maar niet te veel en wel op de goede manier. Daarmee schaart de FNV zich achter het bedrijfsleven dat eensgezind de bezuinigingen propageert. Alleen moet de lastenverdeling wel solidair zijn, de economische groei niet duurzaam aantasten en de werkgelegenheidsontwikkeling niet negatief beïnvloeden. Wat een holle praat nu de Nederlandse economie in een recessie verkeert en de werkloosheid met 11.000 mensen per maand oploopt. Het gaat er niet om of er goed of slecht bezuinigd wordt, het gaat er om dat de FNV dient op te komen voor de belangen van al die mensen die helemaal niet op te grote voet geleefd hebben maar nu wel de dupe worden van de haperende economie.
Vriend of vijand
De economie hapert niet omdat Nederland niet over voldoende mensen en middelen zou beschikken om het materiële leven te produceren. Die hapert omdat er zelfs te veel geproduceerd is voor de markt zodat de productie niet langer rendabel is. De standaardoplossing van het bedrijfsleven is dan bezuinigen, loonmatiging, ontslag. De standaardoplossing van de overheid voor de teruglopende belastinginkomsten is bezuinigen, loonmatiging, ontslag. Het resultaat is toenemende onderbesteding in een economie die toch al te kampen heeft met overcapaciteit. Voor het bedrijfsleven is de enige manier om het hoofd in de toenemende concurrentie boven water te houden de verbetering van de concurrentiepositie, en precies dat horen we dagelijks uit alle ministersmonden. En de FNV beweert vervolgens dat dat verkeerd zou zijn. De FNV hoeft echter niet op de bestuurdersstoel te gaan zitten want de bestuurders weten heus wel wat ze doen. Die bestuurders zijn niet de vriend, maar de vijand die te vuur en te zwaard bestreden moet worden.
Ramp op komst
"De FNV vindt het onbegrijpelijk dat in een tijd waarin de werkloosheid snel oploopt de middelen voor reïntegratie drastisch worden afgebouwd." Gerrit Zalm en kornuiten begrijpen de ontwikkelingen kennelijk beter dan de FNV. Het beleid is niet "onbegrijpelijk" maar heel bewust bedoeld. Het gaat zelfs nog veel verder. De FNV schrijft namelijk zelf over de IOAW (Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers): "Het voorstel om de Werkloosheidswet te versoberen via het afschaffen van de vervolguitkering, leidt ertoe dat oudere werknemers met minimale kansen op de arbeidsmarkt, na jaren van premie betalen, worden afgescheept met een beperkt uitkeringsrecht, en uiteindelijk alsnog bij de gemeenten hun hand moeten ophouden. Als hun partner een inkomen heeft boven de bijstandsnorm, krijgen ze daar nul op het rekest. Bovendien wordt in de nieuwe bijstandswet de IOAW afgeschaft. Die wet was bedoeld om te voorkomen dat gedeeltelijk arbeidsongeschikten en oudere werklozen hun vermogen aan moeten spreken, en meer in het bijzonder gevrijwaard zouden worden van het gevreesde 'eigen huis opeten'. Voor de groep die in deze positie komt is de ramp dus niet te overzien."
Creperen of bezwijken
Dat betekent dat iedereen die werkloos of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is of wordt en geen baan kan vinden uiteindelijk is aangewezen op de bijstand. De bijstandswet kent echter een vermogenstoets die bepaalt dat eerst het vermogen moet worden opgegeten voor er sprake is van een uitkering. Datgeldt ook voor de eigen woning. Het beleid van "versobering" van de sociale zekerheid komt er dus op neer dat veel mensen, die ongewild op straat gezet worden en wel willen werken maar niet aan de bak komen, noodgedwongen al hun zuur verdiende spaargeld moeten opeten voordat zij in aanmerking komen voor een uitkering. Dat is de betekenis van mooie woorden als de "bevordering van de arbeidsparticipatie". In gewone taal betekent het dat de slachtoffers van de "economische hapering" zullen creperen en dat de werkenden onder de alsmaar oplopende werkdruk zullen bezwijken, dus uiteindelijk ook zullen creperen. Dat is niet "onbegrijpelijk", dat is bewust beleid dat aan eenieder de keus laat tussen creperen en bezwijken met de bedoeling de concurrentiepositie van het bedrijfsleven te verbeteren zodat er weer winst gemaakt kan worden en er nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd kunnen worden. Geen garantie natuurlijk, want alles hangt af van het herstel van de economie. En als die niet herstelt rest uiteindelijk de volledige verpaupering en met een beetje geluk nog de gaarkeuken. En in de tussentijd hebben de ministers hun salaris natuurlijk verdubbeld.
Waarborgen van veiligheid
Het mag duidelijk zijn dat bij de oplopende werkloosheid het creperen al veel eerder begint bij diegenen die niet langer aan hun hypotheekverplichtingen kunnen voldoen. Gedwongen verkoop van de eigen woning zal het gevolg zijn en als de financiering bestaat uit een aandelenhypotheek zal er mogelijk zelfs een behoorlijke restschuld blijven bestaan. Tot overmaat van ramp bestaan er lange wachtlijsten voor huurwoningen. Niet voor niets stijgt het aantal daklozen onrustbarend. Als gevolg van deze ontwikkelingen kan het niet verbazen als de criminaliteit toeneemt. Ook daarin voorziet het regeerakkoord: "De kerntaak van de overheid, het waarborgen van veiligheid, moet worden waargemaakt. Daartoe moeten criminaliteit en vandalisme harder worden aangepakt, maar moet er ook veel meer energie worden gestoken in preventie, verantwoordelijkheid van mensen zelf en overdracht van waarden en normen. Naleving is primair, zichtbaar en merkbaar toezicht is daarvoor voorwaarde, handhaving is sluitstuk." De betekenis van deze mooie woorden: overal camera's, op naar de politiestaat.
Het hoogste doel
"Bescherming van de persoonlijke levenssfeer komt eenieder toe, maar mag worden doorbroken indien wetshandhaving en bestrijding van criminaliteit dat vereisen." Dat hebben we eerder gezien: "Vrede en veiligheid in de wereld zijn gediend met een versterking van de internationale rechtsorde door middel van de Verenigde Naties en de Veiligheidsraad." Maar was het niet Balkenende zelf die nu juist afweek van die internationale rechtsorde toen hij bij aanvang van de oorlog tegen Irak verklaarde: "Velen hebben de afgelopen dagen gewezen op het belang van de internationale rechtsorde. Terecht. Maar tot het verdedigen van die rechtsorde behoort ook dat degenen, die het recht sinds jaar en dag schenden, uiteindelijk niet vrijuit mogen gaan. Vrijheid en veiligheid, ook voor de inwoners van Irak zelf, is daarbij het hoogste doel." We houden ons aan het recht maar als het zo uitkomt, wijken we daar van af. Zo stelt het regeerakkoord het recht, dat deoverheid beweert te handhaven, gewoonweg buiten werking. Met welk doel? Aan Nederland is gevraagd de provincie Al-Moethanna in het zuiden van Irak te leiden, en het bedrijfsleven staat klaar om orders in ontvangst te nemen voor de wederopbouw van Irak.
Slachtbank of Malieveld
Met het gekrakeel rond de gezondheidszorg en de pensioenen is het niet anders. De overheid bezuinigt op de gezondheidszorg en schuift de rekening door naar de bevolking. Twee keer een forse verhoging van de premie AWBZ, inperking van het ziekenfondspakket en de invoering van een eigen risico van 200 euro. Wie ziek is wordt ook gepakt. De pensioenfondsen zijn in de problemen gekomen door hun beleggingen in aandelen, die fors minder waard geworden zijn. De crisis brengt dus niet alleen het huidige inkomen, maar ook het toekomstige inkomen in gevaar. De rekening wordt natuurlijk weer doorgeschoven naar de verzekerden. Dit alles is helemaal niet "onbegrijpelijk", dit is gewoon de taak van het nieuwe kabinet. Natuurlijk valt er in de bezuinigingen te schuiven, maar dat doet aan het principe niets af. De FNV moet dan ook niet de aandacht richten op het schuiven, maar een zo breed mogelijk front vormen tegen de politiek die erop gericht is de lasten van de crisis op de schouders van het overgrote deel van de bevolking te leggen. Als die bevolking niets doet gaat dat gewoon door. Dat mag niet zomaar gebeuren. De bevolking zal zich niet willoos naar de slachtbank laten leiden. Op naar het Malieveld!