De 'sociale' plannen van Balkende II

In de Volkskrant van 27 juni stond onder de kop "Keuring is geen omweg naar bijstand" een artikel van Gerda Verburg, vice-fractievoorzitter van het CDA. Het artikel kenmerkt zich door uitspraken van WAO-ers die mevrouw Verburg wel kan gebruiken om haar betoog te ondersteunen. In hoofdlijn echter ademt het gehele stuk een sfeer alsof de kabinetsplannen, alhoewel ze enige CDA-bijsturing behoeven, ook in het belang van de WAO-ers zijn.

Toezeggingen doet ze, als vice-fractievoorzitter van de grootste regeringsfractie, niet. Ze zou eens betrapt kunnen worden op het niet beseffen wat dualisme nu eigenlijk inhoudt! Het door de VVD uitgevonden dualisme dat ingezet wordt om de eenheid van links te kunnen breken en zelfs in eigen gelederen de belangen van het kapitaal nog beter te dienen.

Bij het herkeuren van WAO'ers krijgen mensen meteen een reïntegratie-advies. Gerda Verburg begrijpt niet wat de vakbondsvoormannen hier immoreel aan vinden. Zij beschuldigt deze mannen ervan prematuur de verkeerde conclusies te trekken. Zij beschuldigt ze ervan aan demagogie te doen: "Alle WAO'ers worden voor de schijn door de keuring gehaald om ze vervolgens te kunnen dumpen in de bijstand" is een uitspraak die de vakbondsvoormannen in de schoenen geschoven wordt. Direct daarna staat er in het artikel: "Dat de werkelijkheid anders is doordat het kabinet, ondanks de economische tegenwind, belangrijke stappen zet om werkgevers tot verantwoord personeels- en arbeidsomstandighedenbeleid te bewegen, arbodiensten tot betere prestaties aanzet, de keuringen voor de WAO zorgvuldiger en meer cliëntgericht en het reïntegratiebeleid doeltreffender te maken, komt jammer genoeg niet in de vakbondshoofden op." Over demagogie gesproken. Mevrouw Verburg vergeet de bezuinigingsbedragen van Zalm er naast te leggen. Het kabinet gaat flink bezuinigen op de bijzondere bijstand, de individuele huursubsidie, de reïntegratiebudgetten en de gesusidieerde arbeid (850 miljoen euro tot 2005). Arbodiensten worden financieel gekort, maar moeten wel betere prestaties leveren. Zorgvuldiger en meer cliëntgericht betekent gewoon de bezuinigingsdoelstellingen van Balkenende II halen. De medewerkers van het Uitvoeringsorgaan Werknemers Verzekeringen (UWV), die straks na uitvoering van de plannen ook voor een groot gedeelte 'de zak' krijgen - net als de vluchtelingenhelpers - krijgen daarom in het stuk ook alvast een veeg uit de pan: "De huidige gang van zaken wordt het beste geïllustreerd door een ex-WAO'er, die aangaf waarom hij niet geloofde dat de herkeuringen effectief zouden zijn. Hij zei: 'Ik heb als WAO'er twee jaar lang aan allerlei deuren geklopt en tegen stoelen geschopt om gedaan te krijgen dat ik scholing mocht volgen om uit de WAO te komen. Dat is me uiteindelijk gelukt, eerder ondanks dan dankzij het UWV".

Zo haalt ze nog enkele voorbeelden aan, om aan te tonen dat er bij de UWV's iets fundamenteel fout zit. Het mag duidelijk zijn dat er in het denkpatroon van mevrouw Verburg iets fundamenteel fout zit! Het gaat over miljardenbezuinigingen mevrouw Verburg, waar tienduizenden het slachtoffer van worden, niet over de vraag of UWV's wel goed functioneren.

Nee, dan de berichtgeving in Info Uitkeringsgerechtigden van ABVAKABO FNV. Zonder uit te gaan van het vakbondsmeedenken binnen de SER, waardoor het zover kon komen, komen ze nu wel tot de juiste conclusies. Zij schrijven:

Bezuinigen op sociale zekerheid

Alle gedeeltelijk arbeidsongeschikten en een fors deel van de - naar de huidige maatstaven - volledig arbeidsongeschikten komen dus zonder WAO-uitkering te zitten. De uitgeklede WW zal hen maar weinig soelaas bieden. Die wordt versoberd via het afschaffen van de vervolguitkering (meestal 70% van het minimumloon); oudere werknemers worden na jaren van premie betalen afgescheept met een beperkt uitkeringsrecht, en kunnen uiteindelijk alsnog naar de gemeentelijke bijstand. Die krijgt de vrijheid om niet meer dan 50 procent van het minimumloon uit te keren. Of helemaal niets als u vermogen bezit of de partner een inkomen heeft boven de bijstandsnorm.

Voor de WW in aanmerking komen wordt ook moeilijker. De eis dat van de laatste 39 weken minimaal 26 is gewerkt, wordt verscherpt naar 39 weken van 52. Dit treft vooral mensen met een onregelmatig arbeidsverleden die geen andere keus hebben dan het ene korte baantje na het andere te accepteren. Of mensen die juist doen wat de beleidsmakers graag zien: zich flexibel opstellen. Gedeeltelijk arbeidsongeschikten die geen werk vinden, hoeven ook niet meer te rekenen op de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW). Dit vangnet zou geen inkomens- of partnertoets hebben, zodat deze categorie gevrijwaard zou worden van het gevreesde 'eigen huis opeten'. De IOAW komt echter te vervallen. (einde citaat)

Mevrouw Verburg heeft ook al geconstateerd dat het verdwijnen van de IOAW niet erg sociaal is. De CDA-fractie wil zich dan ook in gaan zetten voor een "IOAW met partnertoets, zonder vermogenstoets". Dat is het sociale gezicht van het CDA. Handhaven van de IOAW dus in een slechtere vorm, met minder negatieve gevolgen voor de hoge inkomens.

De ABVAKABO FNV komt echter ook niet met de stelling dat de WAO een 100 procent Werknemersverzekering is, waar ze met hun vingers van af moeten blijven. De bondsleiding kan dat ook niet meer, ze zijn al te ver meegegaan in het mee'denken'.

Het komt er uiteindelijk op neer dat de enige hoop voor de huidige en toekomstige slachtoffers slechts kan bestaan uit een heroplevende solidariteit tussen werkenden en uitkeringsgerechtigden. Waar meedenken met werkgevers toe leidt mag ondertussen duidelijk zijn. Maar er is hoop: driekwart van de Nederlandse bevolking is bereid actie te voeren tegen het beleid van Balkenende II.