Filippijnen kort

 

Legeropstand legt zwakte van Gloria's regering bloot

Op 27 juli bezetten meer dan 300 soldaten van het regeringsleger, onder wie 70 officieren, een complex van winkels en luxe-appartementen in Makati, het zakenhart van het land. Ze eisten het aftreden van president Gloria Macapagal-Arroyo en minister van Defensie, generaal Angelo Reyes en haalden drie redenen aan voor hun spectaculaire actie. Ten eerste protesteerden ze tegen de corruptie in het leger dat, volgens hen, wapens verkoopt aan de guerrilla. Daarnaast beweerden ze dat het leger, onder leiding van Reyes, de recente bomaanslagen in Mindanao beraamde. Tenslotte zeiden ze over bewijzen te beschikken dat Arroyo van plan was om in augustus de krijgswet uit te roepen. Na onderhandelingen konden de zwaarbewapende bezetters overtuigd worden om het gebouw te verlaten en naar de kazerne terug te keren.

Opvallend was dat het Filippijnse volk deze keer niet op straat kwam, noch vóór noch tegen de muiters. Hoewel de methoden van de opstandelingen werden veroordeeld, wekte hun aanklacht wel sympathie op. Maar vooral maakt het incident duidelijk hoe het regime van Arroyo van binnenuit is uitgehold door corruptie en onderlinge rivaliteit. Gedurende het hele gebeuren bleven de VS echter pal achter de president staan.

Politieke oppositie krijgt schuld van muiterij

President Arroyo riep onmiddellijk een 'staat van rebellie uit' die twee weken van kracht bleef. Hoewel niet meteen duidelijk is wat dat precies inhoudt zijn de volksorganisaties zeer verontrust ten aanzien van de burgerrechten. Ook de parlementaire oppositie ligt onder vuur. Er werd een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen senator Gringo Honasan, een leider van vroegere militaire coups. Honasan, die al had aangekondigd volgend jaar mee te willen dingen in de presidentsverkiezingen, is ondergedoken. Samen met hem worden ook andere figuren uit de kringen van ex-president Estrada beschuldigd.

In het parlement eist Bayan Muna-volksvertegenwoordiger Satur Ocampo dat de muiters voor de onderzoekscommissie verschijnen maar de legertop verhindert dat. Ocampo eist ook een onafhankelijk onderzoek naar de rol van minister van Defensie, Reyes, bij de bomaanslag op de luchthaven van Davao. Bayan vindt dat Reyes in elk geval ontslag moet nemen.

Leger kent een traditie van corruptie, muiterij, staatsgrepen en overlopers

Corruptie, muiterijen en staatsgrepen zijn een vast gegeven in het Filippijnse leger. In het verleden verdwenen soldaten of stierven onder geheimzinnige omstandigheden, die tegen corruptie in verzet kwamen. Ook al wordt president Arroyo er liefst niet aan herinnerd, ook zij kwam in 2001 aan de macht dankzij een muiterij van het leger.

Daarnaast zijn er in de geschiedenis van het Filippijnse leger ook officieren geweest die aan het progressieve verzet deelnamen. Het meest bekend is wellicht Dan Vizmanos, die het leger verliet toen president Marcos in 1972 de krijgswet uitriep, en nu één van de bestuurders van Bayan is, de koepel van volksorganisaties. Generaal Jarque liep van het regeringsleger naar het New People's Army (NPA) over in 1995. Ironisch genoeg eisten de huidige muiters ook het aftreden van generaal Victor Corpuz, die eveneens een verleden heeft als militair rebel. Corpuz liep in 1971 als jonge officier over naar het NPA. Na vijf jaar bij het NPA en 10 jaar gevangenschap slaagde hij erin om weer in het regeringsleger te worden opgenomen en het zelfs tot hoofd van de militaire inlichtingendienst te schoppen.

Meer geld van de familie Marcos op komst - maar niet voor landhervorming

Voor het eerst maakte Zwitserland een som geld vrij van de vroegere dictator Marcos die op Zwitserse bankrekeningen stond. Intussen blijkt dat er voor de landloze boeren weinig te verwachten valt van het 38 miljard peso tellende Marcos-geld die het Filippijnse Hooggerechtshof liet vrijmaken. Hoewel de wet zegt dat het geld naar landhervorming moet gaan, vindt de huidige minister van Landhervorming dat slechts 8 miljard peso nodig is voor landherverdeling terwijl het grootste deel zal gaan naar infrastructuurwerken. "Landhervorming draait om landherverdeling maar wij hebben het hier over land'bouw'hervorming en dat is veel ruimer", verdedigde minister Pagdanganan zich. Dat infrastructuurwerken een ideale bron van smeergeld zijn, vertelde hij er niet bij en dat de boeren meer baat hebben bij land dan aan mooie praatjes zal hem blijkbaar worst wezen.

Bron: Filippijnengroepen België - Filippijnen actueel, 12/08/03