Wet Werk en Bijstand: wie niet (voor een baas) werkt zal hongerlijden

Was het met de Wet Boeten en Maatregelen al flink oppassen geblazen om geen foutje te maken en dienaangaande gekort te worden op de (bijstands)uitkering, met de nieuwe Wet Werk en Bijstand is het zelfs niet meer mogelijk deels nog wat bij te verdienen om het hoofd boven water te houden. U bent gewaarschuwd!

Als u uw werk verliest - en heel snel na de WW in de bijstand belandt - of u verliest uw uitkering door de 'noodzakelijk veranderende' maatstaven, maakt het niet meer uit of u zich 'te barsten' gewerkt heeft, of dat u op een andere wijze in uw levensonderhoud voorzien heeft. Voortaan is het: wie niet 80 procent arbeidsongeschikt is, betaald werk heeft of steelt zal verrekte weinig eten. Of er werk beschikbaar is of niet, doet niet meer terzake.

De belangrijkste wijzigingen in de 'bijstandswet' op een rijtje:

• 'passende arbeid' wordt vervangen door 'algemeen geaccepteerde arbeid'.
  Alle arbeid is passend tenzij er principiële bezwaren tegen zijn. Bent u tegen de doodstraf, dan hoeft u niet te werken als beul...
• Arbeidsplicht voor iedereen. Dus ook voor alleenstaande ouders met kinderen onder de vijf jaar en voor ouderen boven de 57,5 jaar.
• Bijverdiensten naast de uitkering kan niet meer. Maar, de gemeente mag dit zelf op een andere manier gaan regelen. Gemeenten moeten dus voor het financiële gat dat daardoor voor sommige bijstandsgerechtigden valt zelf een oplossing zoeken, uiteraard zonder dat dit geld kost. Stigmatiserende voedselbonnen, of iets dergelijks?
• De Wet Boeten en Maatregelen vervalt: in plaats daarvan gaat de uitkering omlaag als sanctie bij het niet nakomen van verplichtingen. In feite het definitief invoeren van de omgekeerde bewijslast voor bijstandsgerechtigden. Net als bij de belastingen: eerst betalen en vervolgens de onterechtheid bewijzen. Maar probeer tegenwoordig je recht eens te halen zonder geld.
• De gemeente mag zelf bepalen hoe ze de rechtmatigheid van een uitkering onderzoekt: niet effectieve en tijdrovende heronderzoeken kunnen vervallen.
  Het afschaffen van de principes van de rechtsstaat voor de onderkant van de samenleving.
• Sociale activering: zonodig verplichte deelname (en bij weigering verlaging van de uitkering) aan sociale activering of vrijwilligerswerk. Ook kan de gemeente mensen met een uitkering regulier werk laten doen. Terugkeer naar de werkverschaffing, maar nu ook sociale dienstplicht en regulier werk.
• Bijstand in natura: de gemeente kan zorgen voor voorzieningen zoals de vaste lasten betalen of voedselbonnen verstrekken aan dak- en thuislozen en verslaafden. De ontvangers van de vaste lasten worden beschermd. De dak- en thuislozen en verslaafden worden onder curatele gesteld zonder tussenkomst van een daartoe gerechtigde instantie.

Wie onder de nieuwe Wet Werk en Bijstand gaat vallen, moet dus tegelijkertijd met een uitermate armoedig bestaan noodgedwongen afstand doen van voor anderen normale burgerrechten. Elke vorm van werk moet aanvaard worden, tenzij daar principiële bezwaren tegen bestaan. Anders wordt er gekort op de uitkering, die al op een absoluut minimumniveau zit. Maar dat werk, als het er al is, wordt niet aangedragen. De bijstandsgerechtigde moet er zelf naar op zoek en verantwoording afleggen over zijn/haar pogingen.

Daarnaast is er door de beoogde bezuiniging een forse daling van het besteedbaar inkomen. Per gezin in de orde van 400 euro per jaar. Het laten vervallen van de vrijlatingsregelingen op bijverdiensten van part-time werkenden met een bijstandsuitkering, kan voor een alleenstaande bijstandsmoeder een inkomensachteruitgang van 160 euro per maand betekenen. En daar komen dan nog de verslechteringen inzake de huursubsidie en de eigen bijdragen in de zorg bovenop.

Momenteel zitten er ruim 400.000 mensen in de bijstand. Over hun ruggen moet een bezuiniging van 1,15 miljard euro behaald worden: 680 miljoen in de regelingen voor gesubsidieerde arbeid (WIW en ID banen); 250 miljoen op de gewone bijstand en 70 miljoen op de bijzondere bijstand. Het rijk betaalt nu nog driekwart van de bijstand, de gemeenten de rest. Na 1 januari 2004 krijgen de gemeenten een budget en moeten daaruit alles betalen.

De sociale verantwoordelijkheid wordt daarmee volledig naar de gemeenten verschoven. Wat een asocialen die regering van CDA, VVD en D'66.