Nieuwe kleren voor het volk
op maat gemaakt door De Geus, alleen in zalmroze, u aangeboden door de firma Balkenende en Co
 |
|
|
 |
|
Werken tot je versleten bent of verdiende rust na leven van hard werken.
|
 |
Gansch het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil.
Albert Hahn, 1903 |
Door Cas Hilvers
Deze weken worden maatregelen uitgebroed die het leven, welzijn en toekomst van de werkenden en niet-werkenden, zieken en gezonden, ouderen en jongeren ingrijpend zullen veranderen. Vooral de sociale minister De Geus, "Ik kan geen mededelingen doen vóór 16 september!", heeft de laatste dagen nogal wat 'stinkeieren', ook wel 'proefballonnetjes' genoemd, laten uitkomen.
Voor een deel worden plannen zo gelekt om de reacties te peilen. De inhoud ervan doet het ergste vrezen. Als volgende week in de begroting de maatregelen wat minder hard uitvallen dan nu wordt vermoed, kunnen we opgelucht ademhalen en denken dat het allemaal toch nog meevalt!
Nog los van de inhoud van de maatregelen getuigt deze manier van handelen, waarmee met de belangen en het geluk van mensen een politiek spelletje wordt gespeeld, van een minderwaardig en verachtelijk fatsoensniveau.
VUT
Sinds het einde van de zeventiger jaren hebben veel bedrijven en overheidssectoren een VUT-regeling ingevoerd. De regelingen worden bij wet of via de CAO's geregeld en kunnen dus nogal uiteenlopen in verschillende bedrijfstakken.
In de teruglopende conjunctuur van de tachtiger jaren kon op die manier ruimte gemaakt worden voor jongere werknemers, de zogenaamde herverdeling van arbeid. Voor de afgewerkte werknemer betekende het dat hij of zij daardoor ook eerder van zijn of haar pensioen kon gaan genieten. De regeling was niet goedkoop, maar de bedrijven hadden het er wel voor over om hun duurdere oudere werknemers op die manier af te kunnen voeren. Merkwaardig is wel dat de zo vrij gekomen plaatsen nauwelijks werden opgevuld met jongere werknemers. Uit een onderzoek naar de productiviteitscijfers zou wel eens kunnen blijken dat de productie omhoog is gegaan met minder mensen aan het werk!
Het stoppen met werken, het uittreden via de VUT, geeft aan veel werknemers de mogelijkheid om te voorkomen dat zij als arbeidsongeschikten het werk moeten verlaten. Vooral bij lichamelijk en geestelijk zware beroepen is dat meer dan noodzakelijk, want de 'slijtage' onder de werknemers is groot. De plannen van het tweede kabinet Balkenende om het vervroegd stoppen met werk onaantrekkelijk te maken, of zelfs praktisch onmogelijk, zullen dan ook gevolgen hebben voor de gezondheid van veel oudere werknemers. Terwijl het aantal arbeidsongeschikten zal toenemen, wordt tegelijk de WAO dichtgetimmerd. Werken tot je erbij neervalt onder het motto: 'Meedoen, meer werk, minder regels'!
VUT en prepensioen
De regelingen voor de vrijwillige vervroegde uittreding zijn opgezet volgens het omslagstelsel uit de betaalde premies, Deze lagen in 1998 gemiddeld op 4,3 procent, maar in bepaalde bedrijfstakken rond de 7 procent. In verband met die financiering volgens het omslagstelsel is er een ontwikkeling op gang gekomen van de VUT naar prepensioenregelingen. Bij een betaling uit omslag en rentedekking financieren de premiebetalers de VUT-uitkering. Bij de prepensioenregelingen is er een kapitaaldekking. Omdat de VUT-regelingen in CAO's worden geregeld, kunnen zij ook bij de CAO-onderhandelingen worden geschrapt. Want met de premie die u nu betaalt, worden de uitkeringen van de mensen die nu van de VUT gebruikmaken betaald. U bouwt er geen rechten mee op. Als de VUT-regeling in uw bedrijf of bedrijfstak zou worden afgeschaft, kunt u nergens aanspraak op maken. Tegelijk met het betalen heeft u weliswaar geen rechten opgebouwd, maar er zijn wel verwachtingen geschapen. Een werknemer die nu VUT-premie betaalt, gaat er vanuit dat hij of zij er later ook gebruik van kan maken! Bij de prepensioenregelingen worden wel rechten opgebouwd, maar die rechten moeten ook niet dwingend in een pensioen vóór de pensioenleeftijd van 65 jaar verwezenlijkt worden, ze kunnen ook in het gewone pensioen verrekend worden. Ook verder zijn er verschillen tussen de VUT en de prepensioenen, onder andere in de hoogte van de uitkeringen. In 1998 bedroeg de gemiddelde VUT-uitkering 80 procent van het laatst verdiende loon, bij de prepensioenen was dat 70 procent.
Uitgewerkt
Uit onderzoek blijkt de mogelijkheid om vervroegd te kunnen stoppen met werken heel goed aan te sluiten bij de behoeften van het grootste deel van de werkende mensen. De financiële achteruitgang speelt in de beslissing om te stoppen een ondergeschikte rol. De gezondheid en andere gezinssituaties zijn veel belangrijker. Ook premies voor doorwerken of hogere VUT-uitkering als de werknemer er later gebruik van maakt dan de VUT-leeftijd, hebben nauwelijks invloed op het uittreden. Uit zulke onderzoeksresultaten moet de conclusie getrokken worden dat de meeste werknemers rond de 60 jaar aan het eind van hun latijn zijn, ze zijn letterlijk 'uitgewerkt'! In een maatschappij met een menselijk gezicht, wat dus alleen een socialistische maatschappij kan zijn, zou het daarom logisch zijn de pensioenleeftijd te verlàgen. In de kapitalistische maatschappij wordt echter niet gekeken naar de toestand en behoeften van de werkenden, maar naar de gezondheid en de winstmarges van de bedrijven en de ondernemers. Omlaag dus de lonen, omhoog die pensioenleeftijd, maak het onmogelijk om met de VUT te gaan, arbeidsongeschikten kunnen weer goedgekeurd worden en als je echt niet meer vooruit kunt, moet je zelf maar je rolstoel of rollator kopen!
Dat is het werkelijke sociale gezicht van 'onze' maatschappij!
VUT en belasting
Als u gebruikmaakt van de VUT krijgt u een VUT-uitkering in de plaats van uw loon uitbetaald. Er wordt wel inkomstenbelasting over de uitkering geheven. Begin september kwam er hierover een proefballon uit de lucht vallen. Vanaf 2005 zou er een voorheffing op de inkomstenbelasting over de VUT-uitkering worden geheven. Mensen die van de VUT gebruik willen maken, moeten dan het hele bedrag aan inkomstenbelasting ineens betalen. Stel dat u met 62 jaar met de VUT zou willen gaan, dan krijgt u dus drie jaar een VUT-uitkering. Nu wordt maandelijks het bedrag voor de inkomstenbelasting ingehouden op de uitkering, maar vanaf 2005 zou u het totale bedrag aan inkomstenbelasting over die drie jaar al op uw 62ste moeten betalen, vooraf dus. Dat bedrag loopt al snel op tot enkele tienduizenden euro's! Heeft u dat in een oude sok, dan kunt u in de VUT. Heeft u het niet? Jammer dan.
Zo'n plan laat de VUT-regeling bestaan, dat is tenslotte in de CAO's geregeld, maar maakt het onmogelijk om er gebruik van te maken. Hier is niet eens meer sprake van een ontmoedigingsbeleid, maar hebben we te maken met de keiharde uiting van een asociale, kapitalistische denkwijze. Vermoedelijk zal de werkelijke maatregel iets "milder" zijn. "Gelukkig, het valt alles mee", denken we dan en sommige partijen van dit afbraakkabinet kunnen zich op de borst slaan en zeggen: "Dat hele erge hebben wij toch maar kunnen voorkomen mensen, daaruit blijkt maar weer eens hoe sociaal we zijn!"
Het is als op de affiche. Eigenlijk zou de grijsaard helemaal uitgekleed worden, maar het sociale kapitalisme heeft hem toch nog iets gegeven om zich te beschermen: de nieuwe kleren van Balkenende.
De illustratie
Na de hete zomer de koude douche in september met de aankondiging van 'gure' tijden.
Verleden of toekomst.
Een eeuw geleden op 13 september, in 2003 op 20 september.
Een week later, een eeuw later; dezelfde noodzaak!
Werp op 20 september een dam op tegen deze toekomst.
Keer het tij op de Dam.
|
De termen: vervroegde uittreding en vervroegd stoppen met werken, geven het idee dat de Nederlandse werknemer zo spoedig mogelijk wil stoppen, in elk geval vóór de normale leeftijd. De leeftijd van 65 jaar is echter een grens, die al aan het einde van de 19de eeuw werd vastgesteld. Ten opzichte van deze grens kunnen we spreken van vervroegd stoppen met werken. Voor zeer veel werknemers is stoppen op een lagere leeftijd dan 65 jaar echter in het geheel niet te vroeg, maar voor de gezondheid en levensvreugde een noodzaak. Speculaties over een pensioenleeftijd van 67 jaar, er wordt zelfs ook wel 70 jaar genoemd, moeten dan ook ingedeeld worden bij de proefballonnetjes waarmee men de 'markt' beïnvloedt. In eerdere artikelen in Manifest is daarover al eens geschreven. In Duitsland wordt een pensioenleeftijd van 67 gepropageerd door de sociaal-democraat Schröder. Hij wordt daarin gesteund door Clement, de minister van economie. Een pensioen met 65 jaar wordt dan dus een prepensioen.
|
|