Heeft het gebruik van verarmd uranium door de VS Irak veranderd in een radioactieve gevarenzone voor zowel de Irakezen als voor de bezettingslegers?
Deze vraag heeft al ernstige gevolgen gehad. In 'hot spots' in het centrum van Bagdad hebben controleurs stralingsniveaus gemeten, die 1000 tot 1900 keer hoger liggen dan het normaal aanwezige stralingsniveau.
Het had ook een debat in het Nederlandse parlement en de media tot gevolg toen 1100 Nederlandse soldaten zich in Koeweit voorbereidden om naar Irak te gaan als onderdeel van de Brits-Amerikaans geleide bezettingslegers. De Nederlanders maken zich zorgen over het gevaar van radioactieve vergiftiging en stralingsziekte in Irak.
Washington heeft de Nederlandse regering verzekerd dat zij geen DU (DU = depleted uranium, voortaan: VU= verarmd uranium) munitie in de buurt van Al-Samawah, de stad waar de Nederlandse soldaten zijn gelegerd, hebben gebruikt. Maar Nederlandse journalisten en mensen van de anti-oorlogbeweging hebben al gaten in de Amerikaanse verhalen gevonden, volgens een artikel op de website van Radio Vrij Europa.
Door VU-veroorzaakte straling heeft in Europa al alarmerend gewerkt, nadat studies een verhoogd aantal kankergevallen, ademhalingsaandoeningen en andere vormen van invaliditeit aantoonden bij de bezettingstroepen uit NAVO- landen in Bosnië, Kosovo en Afghanistan.
In het algemeen kan gezegd worden dat de gezondheids- en milieurisico's, veroorzaakt door munitie gemaakt van radioactief VU-afval, in Europa veel meer aandacht hebben gekregen dan in de Verenigde Staten.
Dit jaar heeft het Pentagon in de oorlog tegen Irak zijn radioactieve munitie voornamelijk ingezet in de stedelijke centra, liever dan op de slagvelden in de woestijn zoals in 1991.
Honderdduizenden Irakezen en Amerikaanse soldaten, samen met de Britse, Poolse, Japanse en Nederlandse soldaten, die gestuurd werden om deel te nemen aan de bezetting, zullen van de gevolgen te lijden hebben. De werkelijke mate waarin verwondingen, chronische ziekten, langdurige vormen van invaliditeit en genetische afwijkingen bij geboorten zullen optreden, zal pas over vijf tot tien jaar duidelijk worden.
Op dit moment heeft de helft van het totaal van de 697.000 Amerikaanse soldaten, die betrokken waren bij de oorlog in 1991 ernstige ziekten gemeld. Volgens de Amerikaanse veteranenorganisatie van de Golfoorlog, de American Gulf War Veterans Association, is meer dan 30 procent van deze soldaten chronisch ziek en krijgt invaliditeitsondersteuning van de Veteranen Bestuursorganisatie. Het voorkomen van zo'n groot aantal verschillende symptomen heeft ertoe geleid dat de ziekteverschijnselen de naam: Golfsyndroom hebben gekregen.
Dit aantal invalide veteranen is schokkend groot. De meesten zijn midden dertigers en zouden kerngezond moeten zijn. Voordat de soldaten naar de Golfregio werden gezonden, heeft het leger al iedereen uitgeselecteerd met chronische gezondheidsproblemen veroorzaakt door astma, diabetes, hartproblemen, kanker en aangeboren gebreken.
Maar naast deze huidige bedreigingen zijn er de problemen op langere termijn. Over de hele wereld heeft een groeiend aantal wetenschappelijke organisaties en studies een verband gelegd tussen het Golfsyndroom en het grote aantal verschillende en mysterieuze ziekten en de stralingsvergiftiging door munitie gemaakt met VU.
Scott Peterson, een redactielid van de Christian Science Monitor, maakte op 15 mei verslag van Geigerteller uitslagen op verscheidene plaatsen in Bagdad. In de buurt van het Republikeinse Paleis, waar Amerikaanse soldaten de wacht hielden en meer dan 1000 werknemers het gebouw in- en uitliepen, waren de door hem gemeten uitslagen het grootst uit heel Irak. Op deze 'hottest spot' werd een straling gemeten, die bijna 1900 keer zo hoog was als de normaal aanwezige achtergrondstraling. De grond was nog vervuild met gebruikte granaathulzen.
Aan de kant van een weg buiten Bagdad stonden kraampjes waar verse peterselie, munt en uien werden verkocht en kinderen in een uitgebrande Iraakse tank speelden. De geigerteller van de journalist registreerde een meer dan 1000 keer hogere straling dan normaal. De VS gebruikten - om tanks uit te schakelen - pantsergranaten, granaten die bepantsering kunnen doorboren en die een coating hebben van verarmd uranium.
De Seattle Post Intelligencer van 4 augustus berichtte over verhoogde stralingsniveaus op zes plaatsen van Basra tot Bagdad. Een vernietigde tank bij Bagdad had een niveau dat 1500 keer hoger lag dan normaal. "Het Pentagon en de Verenigde Naties schatten dat de VS en Groot-Brittannië 1100 tot 1200 ton pantsergranaten, gemaakt van verarmd uranium, hebben gebruikt tijdens de aanvallen op Irak in maart en april - veel meer dan de 375 ton, die gebruikt werd tijdens de Golfoorlog in 1991," schreef de Post Intelligencer.
Het Fred Hutchinson Kanker Onderzoekcentrum in Seattle analyseerde uitstrijken van kogelgaten in Iraakse tanks en bevestigde verhoogde stralingsniveaus. Vertaling Cas Hilvers.