|
Wat wordt er bedoeld met het proces van de eeuw? Nee, niet het proces tegen Parmalat, het Italiaanse bedrijf waar miljarden zijn verdwenen en de bestaanszekerheid van duizenden is afgebroken. Nee, ook niet het proces tegen de verantwoordelijke kapitaalbezitters, die in Zuid-Amerika miljoenen mensen aan de rand van de hongerdood hebben gedreven, of die in India tientallen miljoenen mensen van hun land hebben verdreven om daarop winstgevende projecten te ontwikkelen.
En op dit moment nog ondenkbaar is een proces tegen de oorlogsmisdadigers die de bureaus van de grote concerns in de VS bevolken en hun vertegenwoordigers in het Witte Huis of in Europa met hun belangenbehartigers in Berlijn, het Elysée of op het Binnenhof, enzovoort.
De 21ste eeuw duurt nog lang en de tijd staat aan onze kant, zodat deze processen onvermijdelijk zullen worden gehouden. Maar hét proces van deze eeuw is uiteindelijk het proces van de omvorming van het kapitalistische uitzuigersysteem tot een socialistische maatschappij, gebaseerd op solidariteit en rechtvaardigheid.
Misschien zijn wij geen getuige meer in dat proces en de huidige misdadigers niet de aangeklaagden, maar het proces zal onvermijdelijk zijn als wij het met alle kracht voorbereiden. Het kapitalisme schept de voorwaarden, wij zullen ze moeten benutten. Vermoedelijk zal het een langdurig proces zijn.
Inmiddels is het nu zo genoemde 'proces van de eeuw', het proces tegen oud president Milosevic voor het 'tribunaal', ook een langdurig geheel aan het worden. De tijd om de aanklachten tegen Milosevic voor de rechtbank uiteen te zetten en te bewijzen is bijna voorbij. Op 17 februari zal de aanklager, Carla del Ponte, haar zaak moeten afronden. Er zijn dan 286 procesdagen verlopen. Delen van de uitgebreide aanklacht, die zij dan niet heeft kunnen presenteren of waarvoor zij geen bewijzen heeft kunnen aanvoeren, zullen dan uit de aanklacht worden verwijderd. Tenminste, dat is waarschijnlijk.
Het proces zal dan drie maanden worden verdaagd om Milosevic de kans te geven zijn verdediging voor te bereiden.
Dat de aanklaagster, met haar enorme financiële mogelijkheden en een leger aan helpers, een veelvoud van die tijd heeft gehad om de aanklacht voor te bereiden en een periode van drie maanden daartegenover in geen verhouding staat. Dat Milosevic zijn verdediging zelf moet betalen en er een constant gebrek aan geld is om dat te doen. Dat er aan de ene kant een geolied (een merkwaardig woord, als je denkt aan een van de redenen voor de gebeurtenissen in het vroegere Joegoslavië! Zie Manifest, nr. 1, 2004: De achtste corridor) bureau werkzaam is, aan de andere kant een aantal vrijwilligers. Dat aan de ene kant een volledige bewegingsvrijheid bestaat en aan de andere kant de verdediging vanuit een cel moet worden georganiseerd, waarbij de griffie ook nog eens de mogelijkheden tot overleg van Milosevic met anderen willekeurig kan beperken.
Dat aan de ene kant de aanklaagster economische chantage kan plegen op deregeringen en hun stromannen in de verschillende politieke partijen, terwijl aan de andere kant mensen soms tegen hun eigen belang in moeten worden overtuigd dat hun getuigenis noodzakelijk is. Al deze punten, die de ongelijkheid in de procesvoering nog eens extra duidelijk maken, spelen uiteraard geen rol in dit tribunaal van oorlogsmisdadigers. Halverwege de drie maanden moet er een lijst van de getuigen voor de verdediging worden ingeleverd.
Omdat het tribunaal in 2008 wordt opgeheven, is het heel goed mogelijk dat het proces dan nog niet is afgerond. Gezien de gezondheidstoestand van Milosevic is het echter onwaarschijnlijk dat het zover zal komen.
Uitgangspunt van ons rechtsstelsel is dat een aangeklaagde onschuldig is tot aan een eventuele veroordeling. Al voor het proces begon is dit fundamentele uitgangspunt van de procesgang aan alle kanten geschonden. Maar wie daar verbaasd over is, leeft nog met illusies over de kapitalistische werkelijkheid.