Nederlandse troepen weigeren verarmd uranium op te ruimen

D.U. kan het lichaam op twee manieren binnendringen. Eenmaal binnen leidt de aanwezigheid van D.U. tot tal van ziekten en een vervroegd overlijden.

Bewoners van As Samawah in Zuid-Irak worden overmatig blootgesteld aan radioactief afval, en de Nederlandse soldaten die in de regio gestationeerd zijn weigeren om de oorlogsresten die vervuild zijn met verarmd uranium op te ruimen. Dat is de belangrijkste bevinding van een rapport van Mamoru Toyoda, een Japanse onderzoeker en journalist die onderzoek deed naar verontreiniging door verarmd uranium in Irak, en die de stad As Samawah vorige maand bezocht.

RISQ wist de hand te leggen op dit rapport. Voorzien van een geigerteller mat Toyoda nabij een verlaten luchtafweerinstallatie stralingsniveaus die 300 maal hoger waren dan in de stad gebruikelijk is.

In antwoord op vragen van RISQ zei Toyoda dat de sporen die hij op het geschut aantrof het meer dan waarschijnlijk maakten dat de straling te wijten is aan inslagen van munitie die voorzien was van verarmd uranium. Volgens de plaatselijke bevolking vormde de omgeving tweemaal een militair doelwit, in 1991 en in 2003, waarbij ze zwaar onder vuur kwam te liggen vanuit Amerikaanse vliegtuigen.

Onmiddellijk na de invasie maakte het Amerikaanse leger de omgeving schoon, waarbij ze niet-ontplofte ammunitie en ander afval opruimden. Zonder er uitleg aan te geven lieten ze echter na de granaatresten te verwijderen. Ook de Nederlandse troepen, die sinds augustus vorig jaar in de regio gestationeerd zijn, weigerden dit desgevraagd te doen.

Tot op heden is de omgeving nog niet afgezet of voorzien van waarschuwingsborden. Toyoda verklaarde tegenover RISQ met afschuw vervuld te zijn bij het zien van de vele spelende kinderen in de nabijheid van het verlaten afweergeschut.

Toyoda's ontdekking vond plaats vlak nadat Nederlandse militairen in dezelfde omgeving een van verarmd uranium voorziene granaathuls vonden, van het type dat de Amerikaanse luchtmacht gewoontegetrouw gebruikt tegen bewapende doelen. Beide vondsten doen vermoeden dat er zich in As Samawah nog meer plaatsen bevinden die vervuild zijn met verarmd uranium. Aangezien de Amerikaanse regering tot dusver blijft weigeren om informatie te verschaffen over de locaties waar verarmd uranium op afgevuurd is, blijft het de vraag waar deze plekken zich bevinden.

Natuurlijk is het gebrek aan vertrouwelijke informatie op de eerste plaats verontrustend voor de gezondheid en de veiligheid van de plaatselijke bevolking, maar er zijn ook gevaren voor de Nederlandse soldaten en de zojuist gearriveerde Japanse troepen. Het voornaamste probleem is dat de troepen alleen maar weet hebben van locaties die meer dan tien jaar geleden tijdens de eerste Golfoorlog vervuild werden. Ze beschikken niet over informatie over plekken die recentelijk verontreinigd zijn.

Bron: RISQ 2003, 2004, vertaling Frans Willems.