|
|
Terwijl de maatregelen van minister Verdonk door de rechtse partijen met een kamermeerderheid zijn aangenomen, bezinnen vluchtelingen en hun sympathisanten zich op nieuwe acties die het nieuws halen. Nadat het besluit was gevallen deden veel media er het zwijgen toe rond de berichtgeving over het vluchtelingenbeleid, totdat tientallen vluchtelingen en sympathisanten besloten een 'Long Walk To Freedom' als protestactie van Groningen naar Den Haag te organiseren.
Maar is louter ludieke acties voeren de manier? De strijd tegen het uitzettingsbeleid is immers verbonden met de hele binnenlandse sociale strijd en met ontwikkelingen op wereldniveau.
De lange tocht te voet symboliseert de lange weg die vluchtelingen moeten afleggen voor vrijheid. Onderweg in Assen, Utrecht, en Den Haag voor het Vredespaleis, vonden demonstraties plaats. In het oog sprong een spandoek met de uitdagende tekst: 'Iran is veilig, maar voor Shell'. Ook boden de actievoerders een petitie aan, waarin ze onder andere gemeenten oproepen niet mee te werken aan uitzettingen en pleiten voor een verblijfsvergunning voor vluchtelingen die onder de oude Vreemdelingenwet vallen. Ook zou er een parlementair onderzoek naar het functioneren van de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) gedaan moeten worden. IND staat bij vluchtelingen, maar eveneens bij mensen die met iemand van buiten Europa trouwen, bekend als een ontmoedigend orgaan dat zich allerminst richt op menselijke behandeling. Als voorbeeld voor de manier waarop medewerkers met mensen omgaan geeft één van de lopers afkomstig uit Iran: "Als vluchtelingen een paspoort tonen, zegt de IND: 'je komt niet uit een dictatuur, want dan zou je geen documenten hebben'. Als vluchtelingen geen papieren hebben, worden ze ook afgewezen." Een vrouw, ook uit Iran, wiens vader geëxecuteerd is en andere familieleden vermist worden, vertelt voor het Vredespaleis hoe ze met haar dochtertje bij aankomst vier dagen lang werd opgesloten tussen criminelen.
Volgens een vertegenwoordiger van vluchtelingenorganisatie PRIME, contactpersoon voor 'Long Walk to Freedom' in Den Haag, is de instroom van vluchtelingen de afgelopen jaren sterk gedaald. In vergelijking met andere landen, waar 18 procent van de aanvragen resulteert in een verblijfsvergunning, scoort Nederland opvallend laag met een percentage van slechts 0,6 procent. Dit in tegenstelling tot alle moord- en brand-verhalen van rechts over hoe vol Nederland wel niet wordt met al die asielzoekers. De sociaal-democraten zijn overigens geen haar beter, hooguit subtieler. Wouter Bos vindt dat alleen vluchtelingen die 'economisch rendabel' zijn voor de arbeidsmarkt welkom zijn in Nederland.
Zonder diep in te gaan op de politieke achtergrond van het vluchtelingenbeleid heeft de 'Long Walk to Freedom' wel weer de aandacht erop weten te vestigen in de media. Minstens zo belangrijk is immers de menselijke kant: de verhalen van deze mensen naar buiten brengen. Vluchtelingen zitten met trauma's en willen hun verhaal kwijt. Achter de abstracte 'schrijnende gevallen' zitten gezichten van medemensen, die geen enkele keus hebben en hier moeten blijven. De energieke Zenip (15) uit Algerije, die sinds haar negende in Nederland woont, vertelt in accentloos Nederlands over de politieke vervolgingen die ze met haar ouders heeft achtergelaten. Ze hebben een negatief bericht gehad. Hetzelfde geldt voor Christoffel, een reus van een man uit Soedan, die vijf jaar geleden zijn baan als leerkracht op eenbasisschool moest opgeven vanwege de burgeroorlog in het land. Een communist uit Iran staat op het punt in de illegaliteit te belanden. Hij is de wanhoop nabij.
Verschillende mensen, verschillende verhalen. Wat hen bindt is hun wilskracht en doorzettingsvermogen. Sommige deelnemers aan de tocht liepen letterlijk hun voeten kapot, een man liep zelfs door met water in zijn knie. Op doktersadvies mocht hij niet verder. Hij ging toch. Een andere vrouw ook uit Iran strompelde vanaf Woerden en hield vol tot Den Haag. "Ik heb geen alternatief", zei ze. Toeterende auto's, opgestoken duimen, de hartelijke ontvangst en onderdak in Assen, Woerden en Zoetermeer, mensen die spontaan een stuk meeliepen of de weg wezen, bewijst dat Balkenende geen gelijk heeft. Solidariteit bestaat nog wel in Nederland. De Long Walk To Freedom houdt hier niet op, maar begint pas. De deelnemers bedenken nieuwe ludieke acties voor de komende tijd. Maar met acties alleen zijn we er niet. Van belang is vooral de oorzaken van dit beleid te doorgronden, te analyseren hoe het komt dat mensen huis en haard moeten verlaten in landen, waar regimes zitten, die bijvoorbeeld dikke maatjes zijn met de koninklijke Shell. Om het verzet echt goed op gang te krijgen en meer autochtonen erbij te betrekken zal deze analyse samen moeten gaan met de koppeling van strijd voor verblijfsrecht aan de strijd voor de rechten van de hele arbeidersklasse. Rechts graait er op los als nooit tevoren en sloopt alles wat sociaal is. Gezamenlijk - met de vluchtelingen - hebben we nog een lange weg te gaan naar die rechtvaardige, menselijke wereld.