Miljoenen mensen wereldwijd werden vervuld van afschuw door de video-opname van de executie van een Amerikaanse burger. Nu zijn er echter ook talrijke twijfels gerezen omtrent de authenticiteit ervan.
Al bij de eerste aanblik ervan vroegen deelnemers aan een discussie op internet zich afgelopen donderdag af waarom Nick Berg een oranje overall droeg, net zoals Amerikaanse gevangenen. Anderen wijzen op de onwaarschijnlijke timing van de nagesynchroniseerde aankondiging van de beul dat Berg moest sterven vanwege het 'misbruik van Iraakse gevangenen'. Berg werd op 10 april voor het laatst levend gezien. Volgens zijn vader kwam hij toen om het leven, twee weken voor het uitbreken van het schandaal rond de Abu Ghraib-gevangenis in de media.
Sommige discussies focussen zich op het moment dat de video openbaar gemaakt werd. Dit moment was zodanig gekozen dat de video zeker de aandacht af zou leiden van de Amerikaanse mishandelingen van de Irakezen.
Ook de opnames zelf bieden genoeg stof tot nadenken. Berg's lichaam is volkomen bewegingloos. Zelfs als hem het mes op de keel gezet wordt doet hij geen instinctieve pogingen zich los te wrikken. Volgens sommigen zou door een snee in iemands halsslagader het bloed eruit moeten gutsen. Er is echter maar weinig te zien, en als het afgesneden hoofd in de lucht gehouden wordt druipt er geen druppel bloed op de grond. Een mogelijke verklaring zou volgens een van de deelnemers aan de internetdiscussie kunnen zijn dat Berg al gedood was voor hij onthoofd werd.
De omstandigheden rond het vrijkomen van de video zijn ook merkwaardig. Een journalist van Reuters in Dubai noemde eerst de website van Muntada al-Ansar al-Islami als de bron ervan, www.al-ansar.biz, die nu gesloten is. Al Jazeera bekeek de pagina 90 minuten na het bekend raken van het nieuws, maar kon het filmpje daar niet vinden. Fox News, CNN en de BBC waren echter wel in staat de beelden te downloaden van de Arabische website en een uur later konden ze er verslag van doen.
Andere vragen die opgeworpen werden gingen over Berg's eigenaardige omstandigheden in de weken voor zijn dood. Waarom zou een joods-Amerikaanse burger op eigen gelegenheid in Irak gaan rondreizen? Sommigen wijzen erop dat hij in zijn laatste e-mail aan zijn familie op 6 april duidelijk maakte dat hij zo snel mogelijk naar huis terug wilde keren. De FBI beweert echter dat hij een aanbod om hem te helpen bij zijn terugkeer afsloeg.
Een Amerikaanse krant maakte melding van een functionaris die op de hoogte was van de zaak en die wist dat FBI-agenten Berg ondervraagd hadden. Ze hadden hem echter achtergelaten omdat hij zich in Iraakse en niet in Amerikaanse gevangenschap bevond. Wat nu precies het formele verschil was tussen de twee, gezien de Amerikaanse bezetting, wist deze functionaris niet uit te leggen.
Op 5 april spande Berg's familie een rechtszaak aan bij het federale hof in Philadelphia, omdat hun zoon door het Amerikaanse leger onwettig vastgehouden zou worden. De volgende dag werd hij vrijgelaten en wilde hij naar huis terugkeren. De laatste keer dat zijn familie van hem hoorde was op 9 april. Zijn onthoofde lichaam werd op 8 mei nabij Mosul aangetroffen.
"Het feit dat de regering van de Verenigde Staten het gepast vond om hem dertien dagen beroofd van zijn burgerrechten in hechtenis te houden heeft het leven van mijn zoon gekost", verklaarde Michael Berg.
Sommige deelnemers aan de discussie vestigden de aandacht op de vermeende beul. Velen ontkennen dat zijn accent Iraaks of Jordaans is. Er wordt ook opgeworpen dat de stem Egyptisch of Iraans klinkt. De Jordaniƫr die beschuldigd wordt van de onthoofding zou volgens twee islamitische bewegingen al in maart gedood zijn. In Fallujah circuleerde deze week een acht pagina's tellend pamflet waarin stond dat Abu Musab al-Zarqawi in het Sulaimaniyagebergte was omgekomen tijdens een Amerikaans bombardement. "Maar zelfs als het wel deze Jordaniƫr zou betreffen...", merkt een van de deelnemers op, "waarom zou hij dan zijn gezicht, dat toch al goed bekend is, bedekken?"
Bron: Al Jazeera, 14 mei, vertaling Frans Willems.