de generale repetitie voor het komende massale verzet in Duitsland vond plaats op 3 april 2004.
de generale repetitie voor het komende massale verzet in Duitsland vond plaats op 3 april 2004. |
|
|
Door een grote coalitie van regerings- en oppositiepartijen (alleen de PDS stemde tegen) werd op 1 juli de laatste deelwet in het kader van de zgn. Hartz-wetten vastgesteld. De Hartz-IV-wet gaat daarmee op 1 januari 2005 in. Kern daarvan is een basisuitkering in de vorm van een, uit belastingen gefinancierde, 'Werklozenuitkering II" ('Arbeitslosengeld II' - ALG II), die op bijstandsniveau ligt en de tot nu toe bestaande werklozen- en bijstandsuitkering vervangt. Met de 'Agenda 2010' in de hand gaan de Duitse ondernemers voluit in de aanval.
Concreet houdt dat een maandelijkse uitkering in van 345 euro in Westduitsland en 331 Euro in Oostduitsland plus extra kosten voor huur, gas en licht en overige daaraan verbonden kosten. Mensen die tot nu toe een werkloosheidsuitkering hebben gekregen krijgen twee jaar lang een toeslag.
Volgens 'Hartz IV' moet een werkloze in principe ieder aangeboden werk accepteren. Wie een aangeboden baan weigert moet op nog grotere kortingen van zijn uitkering rekenen. Jongeren tot 25 jaar kan de uitkering in het geheel worden geweigerd. Parlementaire tegenstanders van de wet wijzen vooral op de administratieve rompslomp die aan de overgang van werkloosheidsuitkering naar 'ALG II' is verbonden. Zo moeten alleen al in de regio Berlijn vanaf 19 juli 290.000 formulieren (meer dan vier miljoen bladzijden papier) verstuurd en geadministreerd worden.
De opgeleide staalbetonbouwer Franz Sandberg (naam door de redactie veranderd) leeft in een kleine woning in een nieuwbouwwijk in het oosten van Berlijn die hij 26 jaar geleden als leerling zelf mee heeft opgebouwd: in de gigantische Trabanten-stad Marzahn. De 43-jarige ongehuwde man heeft een probleem dat hij zo beschrijft: "Nu begrijp ik wat het betekent in de Bondsrepubliek gearriveerd te zijn." Franz Sandberg is sinds een jaar werkloos. "Je krijgt het idee dat je bij het oud ijzer behoort. Waardeloos. Zo voel ik me dan ook behandeld."
Van het begin van zijn leertijd in 1975 tot 1992 heeft Franz Sandberg bij het DDR-woningbouwcombinaat II (WBK) gewerkt. Hij heeft vooral huizen van het type WBS 70 (galerijflats) gebouwd op diverse locaties in de hoofdstad van de DDR. Na de contrarevolutie in 1989 zijn delen van de WBK's geprivatiseerd, in 1992 werden zij echter wegens tekort aan eigen kapitaal ingeslikt door de Philipp Holzmann AG. "Bij Holzmann waren ze blij met ons Ossi's, omdat wij gespecialiseerd waren in gewapend beton", brengt Franz Sandberg in herinnering. Ook heeft hij er goed geld aan verdiend. Maar hij moest ook veel buiten de regio Berlijn werken. "Dat is natuurlijk veel duurder dan dat je in Berlijn werkt," verklaart Sandberg. In deze tijd heeft hij een aardig spaarcentje bij elkaar verzameld, als verzekering voor zijn oude dag. Zo dacht hij. Maar daarover later.
In 1999 ging de bouwgigant Holzmann failliet en Franz Sandberg in de WW. "Ik heb overal naar werk gezocht, en ook steeds weer een baan op de bouw gekregen, maar nooit voor lang," zegt hij. Een keer ging het bedrijf failliet, dan weer was de baan van begin af aan beperkt. Eenmaal moest Sandberg ook naar het gerecht gaan om van zijn voormalige 'werkgever' het loon tekrijgen. Tussentijds was hij steeds weer werkloos. "Allemaal werk van min of meer precaire aard," zegt de krachtige bouwvakker vandaag nog met spijt.
Dat is nu niet meer zo. In een brief van de 'Bundesagentur für Arbeit' Marzahn/Hellersdorf van mei 2004 aan Sandberg staat: "Het 'Bundesamt für Finanzen' heeft ons ingelicht dat u bij uw bank twee 'vrijstellingsopdrachten' heeft ingediend. Deze informatie is niet overeenkomstig met de door u ingevulde formulieren. (...) We moeten u de werkloosheidsuitkering wegens ontbrekende medewerking volgens art. 66 SGB I weigeren of intrekken." Kort daarna, op 19 mei, kwam nog een brief van de 'Bundesagentur'. Zonder opgave van redenen wordt Sandberg meegedeeld dat de uitkering wordt stopgezet, omdat hij over vermogen beschikt dat wordt verrekend met de werkloosheidsuitkering. Bovendien bevatte de brief nog de informatie dat 2999 euro, die hij in 2003 ten onrechte verkregen zou hebben, mogelijk terugbetaald moeten worden.
Franz Sandberg ziet zijn spaarcenten voor de oude dag verdwijnen. Bovendien is hij nu niet meer verzekerd voor ziekte en AOW. Bijdragen voor het ziekenfonds moet hij nu zelf betalen. "Ik vraag me af waarom ik al die jaren premie heb betaald voor de werkloosheidsverzekering", is zijn verbitterde conclusie. "Meer dan 25 jaar heb ik hard gewerkt en dat beetje geld opgespaard. De door de bondsregering geprezen en gepropageerde particuliere ouderdomsverzorging klinkt nu honend. Als ik nu geen werk meer krijg, moet ik eerst mijn geld opmaken en beland dan later in de ouderdomsarmoede."