Hier zijn recente artikelen over het schijnproces beschikbaar.

Het 'tribunaal' in Den Haag legt Milosevic het zwijgen op

Tiphaine Dickson

John Catalinotto (Foto Jan Beentjes)

Sara Flounders (Foto Manifest)

Door Miroslav Antic

Terwijl 'het proces' in Den Haag nu toe is aan een gedegen verdediging, poogt het 'tribunaal' Milosevic te belemmeren zichzelf te verdedigen in zijn rechtszaak.

Ondanks bezwaren van de voormalige president van Joegoslavië heeft het (door de NAVO opgezette) Internationale Joegoslavië Tribunaal (ICTY) Milosevic op 5 juli, vanwege zijn gezondheidsproblemen, belet de verdediging als tweede helft van zijn proces te presenteren. Zijn medestanders noemen dit een poging om zijn gezondheidstoestand te misbruiken om 'de waarheid tot zwijgen te brengen'.

Eigen verdediging grondrecht

Tiphaine Dickson, een Canadese openbare aanklaagster die haar juridische medestanders adviseert, zegt: "De aanklager probeert alweer president Milosevic te dwingen om een advocaat te accepteren die hem vertegenwoordigt en gebruikt zijn slechte gezondheid als excuus. President Milosevic heeft er vanaf het begin op gestaan om zichzelf te verdedigen. In de VS heeft het hooggerechtshof dit als een recht erkend volgens de zesde bepaling van de grondwet. Hem dit recht ontzeggen zou de toch al illegale rechtszittingen maken tot een schertsvertoning."

In een gesprek met zijn raadgever Vladimir Krsljanin over de laatste ontwikkelingen, zei Milosevic: "Dit onwettige tribunaal bestaat het om te oordelen over biologische en medische zaken nadat het bewezen heeft ondeskundig te zijn in juridische en historische zaken. Dit hof doet zich voor als de Inquisitie."

De verdediging zou eindelijk van start gaan na twee jaar van belastende getuigenverklaringen, ongeveer 300 getuigen, vijandig gezind ten opzichte van Milosevic. Veel toehoorders geloven dat het 'tribunaal' er niet in geslaagd is geloofwaardige getuigenissen te presenteren die de aangeklaagde in verband kunnen brengen met de misdaden waarvan hij beschuldigd wordt.

Madeleine Albright, staatssecretaris van de VS gedurende de 1999-oorlog tegen Joegoslavië, werd op 5 juli bij het gebouw van het ICTY gesignaleerd. Medestanders van Milosevic denken dat haar aanwezigheid in verband gebracht moet worden met de beslissing van het 'tribunaal' om de rechtszaak te verdagen en haar poging de regels bij te stellen.

ICTY probeert gedegen verdediging te dwarsbomen

Milosevic's vaste raadsman, Vladimir Krsljanin, zei op 5 juli vanuit Belgrado: "Wat wij in Den Haag zien is een politiek theater van het slechtste soort. Het is een juridische wandaad tegen de president. Slobodan Milosevic werd betrokken in een proces terwijl hij leed aan een slechte gezondheid. Ondanks onze dringende vragen en klachten en de petities van medische experts gericht tot het ICTY, werden onze eisen voor een ruimere voorbereidingstijd en meer rust voor de president geweigerd. ... Eerst schiep het 'tribunaal' condities waardoor zijn ziekte verergerde en nu gebruikt men dit om de presentatie van een gedegen verdediging in de doofpot te stoppen."

In een recent document heeft voormalig minister van Juridische Zaken in de VS, Ramsey Clark, zijn mening duidelijk gemaakt over Milosevic's recht om zichzelf te verdedigen: "President Milosevic koos er voor zich in eigenpersoon te verdedigen, een fundamenteel recht erkend door de Internationale Overeenkomst met betrekking tot Civiele en Politieke Rechten." Over de gezondheid van de gevangene en de verantwoordelijkheid van het ICTY schreef Clark onlangs: "In het belang van de waarheid, van de feitelijke en klaarblijkelijke eerlijkheid, gerechtigheid en respect voor internationale wetten en organisaties, dient men Slobodan Milosevic medische verzorging en gunstige levensomstandigheden voor zijn welzijn te gunnen. Hij moet de mogelijkheid hebben om gerechtelijk bewijs te leveren met behulp van getuigen en hem moeten tijd en middelen toegestaan worden die nodig zijn voor zijn verdediging in een eerlijk proces, voordat het tribunaal ontbonden wordt."

De aanklacht: twee lange jaren

Het ICTY opende de aanklachten in februari 2002 na een jaar voorbereiding. Toendertijd presenteerde het ICTY en de media de zaak Milosevic als 'de rechtszaak van de eeuw'. Daarmee hoopte de eisende partij dit te kunnen gebruiken als een overtuigend proces om Milosevic te veroordelen en hem en het Servische volk de schuld te geven van de Balkanoorlogen. Maar al in de eerste maanden wist Milosevic zó kundig de politieke en juridische achtergronden aan te wijzen en de vijandig gezinde getuigen aan een kruisverhoor te onderwerpen dat veel verslaggevers moesten toegeven dat publiciteit over deze zaak afbreuk deed aan de rechtvaardiging van de oorlog door de NAVO.

Gedurende die twee jaar van aanklachten die afgelopen februari werden afgesloten, werd president Milosevic geplaagd door hoge bloeddruk en een hartaandoening. Het 'tribunaal' stelde de voortgang uit, maar weigerde de harde gevangenisomstandigheden te verlichten en de door hem gewenste medische zorg te geven.

Het ICTY stond Milosevic slechts 90 dagen toe om zijn verdediging voor te bereiden en wilde om die te presenteren 150 dagen toezeggen, de helft van de tijd die het hof gebruikte voor de aanklachten. Steeds als er een schorsing was vanwege zijn gezondheid, weigerde het 'tribunaal' de toegang tot kranten of boeken of de kans om mogelijke getuigen in alle rust te interviewen. Om deze reden verloor hij 50 van de 90 dagen voorbereidingstijd.

Aanklachten tegen Milosevic verzinsels

Als onderdeel van zijn verdediging plande Milosevic om een aantal politieke analisten en activisten die hadden gesproken, geschreven en geageerd tegen de VS-NAVO-interventie op de Balkan, als getuigen op te roepen. Sommige van deze potentiële getuigen hadden artikelen geleverd voor het boek 'Verborgen agenda - de VS-NAVO-bezetting van Joegoslavië' door John Catalinotto en Sara Flounders en in 2002 door het International Action Centre uitgegeven. Flounders, mede-directeur van dat centrum, was een van degenen die als vroege getuige op de lijst gezet was en die Milosevic op 28 juni ontmoette, zei het volgende: "De poging om Milosevic als zijn eigen advocaat af te wijzen is een erkenning van zijn onschuld inzake oorlogsmisdaden en van de schuld van VS en NAVO aan het plannen en ten uitvoer brengen van een tienjarige oorlog die een sterk en succesvol Joegoslavië opdeelde in een half dozijn zwakke koloniën en neo-koloniën, dienstbaar aan de VS en aan West-Europa. Net zoals de massavernietigingswapens nooit in Irak gevonden zijn, is de aanklacht van moordpartijen, massagraven en genocide in Kosovo puur een verzinsel gebleken. Het is van wezenlijk belang dat president Milosevic volop de gelegenheid krijgt de oorlogsmisdaden van de NAVO aan de kaak te stellen, Joegoslavië te verdedigen en deze aanklachten tegen zijn regering te beantwoorden."

6 juli 2004, vertaling Thomas Janssen.