De wereld wil van Bush af. Hij vertegenwoordigt het meest agressieve kapitalisme: een gevaar voor de wereldvrede en voor de resterende sociale en burgerrechten in de VS. Is het Amerikaanse volk al ontwaakt uit de 9-11-verdoving?
|
De wereld wil van Bush af. Hij vertegenwoordigt het meest agressieve kapitalisme: een gevaar voor de wereldvrede en voor de resterende sociale en burgerrechten in de VS. Is het Amerikaanse volk al ontwaakt uit de 9-11-verdoving?
|
John Kerry, Bush' opponent in de race om het presidentschap, vatte heel goed samen wat veel Amerikanen, onder wie ook een ongekend aantal legerofficieren en vooraanstaande Republikeinen, zeggen over Irak toen hij George W. Bush ervan beschuldigde de veroorzaker te zijn van een "chaos die Amerika minder veilig gemaakt heeft".
Duizenden mijlen verwijderd van het Witte Huis leven de Irakezen vervuld van angst en woede dankzij de rampspoed die Bush' oorlog over hun hoofden heeft uitgestort. Aan de ene kant ontploffen autobommen en mortiergranaten in de drukke winkelstraten, waarbij burgers die hun dagelijkse boodschappen doen verminkt raken of gedood worden, of in de menigte werkloze arbeiders die in de rij staat om dienst te nemen bij de politie of de Iraakse Nationale Garde. Anderzijds vernielen de Amerikaanse luchtaanvallen de huizen, waarbij vrouwen en kinderen om het leven komen onder het mom van het uitschakelen van terroristen.
In een hernieuwde poging om vat te krijgen op de situatie, wellicht om Bush' vooruitzichten op herverkiezing overeind te houden, heeft de Amerikaanse luchtmacht volgens de 'Washington Post' de afgelopen twee weken bijna dagelijks Fallujah gebombardeerd. Militaire woordvoerders maken melding van het aantal verdachten van terrorisme die bij deze aanvallen om het leven komen, maar het aantal onschuldige burgerslachtoffers blijft onvermeld. De luchtaanvallen maken geen onderscheid; oude mensen en kinderen worden gedood en huizen en winkels worden vernietigd, hetgeen veel bitterheid en wanhoop teweegbrengt.
In reactie op Bush' bewering, dat zijn politiek zorgt voor verbeteringen in Irak, vraagt Midden-Oosten-deskundige Professor Juan Cole zich af: "Hoe zou Amerika er uitzien als het land zich in de situatie van Irak bevond? Driehonderd Irakezen kwamen afgelopen week bij het geweld om het leven, dat is het equivalent van 3.300 Amerikanen. Stel dat er de vorige week 3.300 Amerikanen waren omgekomen bij aanslagen met autobommen, granaat- en raketaanvallen, machinegeweervuur en luchtbombardementen? Dit getal is hoger dan het aantal doden bij de aanslagen op 11 september, en als Amerika Irak was zou dit het wekelijkse of het maandelijkse aantal slachtoffers zijn. Stel dat deze doden verspreid over het hele land vielen."
Trahit Abdullah, een hoogleraar geschiedenis aan de Canadese Universiteit van York, verliet Irak 25 jaar geleden (op de vlucht voor de onderdrukking door Saddam Hoessein). Eerder dit jaar keerde hij er terug voor een bezoek. Met woede heeft hij het over de "ongelofelijk schaamteloze bende" van het Amerikaanse wederopbouwprogramma en de "ongeziene plundering" van het land door de Amerikaanse bedrijven.
"Dit is de ontsporing van het kapitalisme", zo zei hij tegen 'The World'. Hij beschrijft het proces: "Amerikaanse bedrijven verwerven zeer lucratieve contracten van het Pentagon, vervolgens besteden ze het werk uit voor een fractie hiervan, waardoor ze een fors bedrag opstrijken zonder er daadwerkelijk iets voor te hoeven doen. Hij gaf het voorbeeld van een ziekenhuis dat hij bezocht in Zuid-Irak. Er waren reparaties nodig die ongeveer 1000 dollar zouden kosten. Een Amerikaanse firma kreeg een contract ter hoogte van 100.000 dollar en het werk werd uitbesteed aan een lokaal bedrijf voor een minimaal deel van dat bedrag. In veel gevallen wordt het werk nooit uitgevoerd."
Abdullah bezocht vijf scholen die de VS hersteld zouden hebben. "Het was een puinhoop", vertelde hij in zijn internetdagboek, "een nieuw laagje verf op de muren van de scholen was alles wat er gedaan was. De schoolbanken lagen aan stukken, de schoolborden ontbraken in sommige lokalen, en bijna altijd leek de speelplaats meer op een vuilstortplaats."
De wederopkomst van de Baathisten baart Irak grote zorgen. Saddam Hoessein's fascistoïde veiligheidsorganisatie werd niet aangepakt en het militaire vernuft van verschillende recente gewapende acties toont volgens veel Irakezen aan dat dit apparaat een belangrijke rol speelt. In overwegend soennitische gebieden zoals Fallujah voelen sommigen zich bedreigd door de opkomende macht van de sji'itische groeperingen, en hoewel zelf geen Baathist zijn ze wel ontvankelijk voor de nationalistische aanspraken van de oude Baathistische krachten, aldus Abdullah.
Ali, die lid is van het Centraal Comité van de ICP, gelooft dat de vroegere Baathisten eropuit zijn om uiteindelijk te komen tot een "overeenkomst met de Verenigde Staten om de macht te delen, door het bezetten van sleutelposities in de veiligheidsmacht en andere overheidsinstellingen. Het uitstellen en het verstoren van de geplande verkiezingen brengt hun agenda dichterbij", zo zegt hij.
Volgens Ali ondergaat het gewapend verzet een geleidelijke metamorfose en tevens differentieert het zich, nu Moqtada al-Sadr zijn gewapende acties gestaakt heeft in ruil voor een politieke loopbaan en verschillende extremistische moslimgroeperingen openlijk pleiten voor een islamitische regering en oproepen tot een pan-islamitische beweging, met als doel de omverwerping van Arabische regimes en de bevrijding van Jeruzalem.
Een voorbeeld van de gewapende groeperingen die nu in opkomst zijn in Irak is volgens de Koerdische krant Al-Ittahad de terroristische organisatie Al-Jihad al-Islami, die gedreigd heeft met aanvallen op Iraakse universiteiten als de regering het gemeenschappelijke onderwijs aan jongens en meisjes toestaat.
Vorig najaar gaf de VN-Veiligheidsraad zijn goedkeuring aan een proces dat moest leiden tot een grondwettelijk gekozen Iraakse regering. Nu wordt er in de VS gesproken over uitstel van de eerste ronde van de verkiezingen die in januari gepland zijn. De belangrijkste politieke krachten in Irak dringen er echter op aan dat deze verkiezingen, zelfs als ze beperkt zijn, het enige alternatief vormen voor nog meer chaos en de terugkeer tot een autoritair bewind. "Zo niet dan blijven we steken in het proces waarbij mensen benoemd worden die vervolgens achter gesloten deuren hun beslissingen nemen", aldus Ali. Hij waarschuwde ervoor dat deze sabotageacties onder het mom van 'verzet' waarschijnlijk nog in aantal zullen toenemen als de verkiezingen dichterbij komen. De verslechterende veiligheidssituatie maakt het moeilijk om politieke acties te ondernemen. Mensen zijn bang om hun huis uit te gaan en durven geen vergaderingen bij te wonen.
Verschillende Amerikaanse personen met goede connecties stellen een alternatieve exitstrategie voor, een driestatenoplossing voor Irak waarbij het land volgens etnisch-religieuze lijnen wordt onderverdeeld in een Koerdische staat in het noorden, een sji'itisch-islamitische staat in het zuiden en een soennitische staat daartussen.
Volgens Ali en andere kenners van de Iraakse situatie stellen de voorstanders van een driestatenoplossing de soennieten en de sjiieten ten onrechte voor als eenvormige groeperingen. Zij die dit doen "zien de complexere realiteit bewust volkomen over het hoofd". Ali zei dat de Koerdische nationalistische partijen er bovendien voor gekozen hebben om hun steun te geven aan een verenigd democratisch en federaal Irak waarbinnen hun problemen op realistische en praktische wijze opgelost dienen te worden.
Het polariseren van het land volgens etnische of religieuze lijnen is hét recept voor een ramp, aldus Ali. "Waar we behoefte aan hebben is een zo groot mogelijke eenheid om van de bezetting af te komen. Dat is onze allereerste prioriteit."
Irak-kenners en verschillende Amerikaanse commentatoren zijn van mening dat als Bush herkozen wordt, hij opdracht zal geven tot een escalatie van de militaire operaties in Irak, waardoor het land nog dieper in de chaos ondergedompeld wordt en het wereldwijde terrorisme verder aangewakkerd zal worden.
De voormalige senator van Californië Tom Hayden, sinds lang vredesactivist, zei onlangs dat de presidentsverkiezingen in november een referendum zijn over Bush' oorlog in Irak. Het is aan de Amerikaanse bevolking om in ditreferendum hun stem te laten spreken en een oproep te doen tot een koersverandering.
Bron: People's Weekly World Newspaper, 23 september 2004, vertaling Frans Willems.