Hoe wint u een bezwaar- of beroepszaak?


Beroepszaken kun je winnen of verliezen, voor een goede gezondheidszorg moet je knokken.
Foto Manifest  


Veel demonstranten op 2 oktober demonstreerden tegen de afbraak van de gezondheidszorg" "Zorg in Nood". Middelste foto in Den Haag op 21 september.
Foto Manifest  

mr. Sjoerd Visser

Het is altijd een leuke bezigheid om een artikel zoals dit te vullen met een bespreking van rechterlijke uitspraken waarin ME/CVS-klachten zijn erkend, welke redeneringen daarbij zijn gevolgd en hoe die andere ME/CVS-patiënt dan toch uiteindelijk de uitkering heeft gekregen waar hij of zij recht op had.

Ook in dit artikel ga ik dus weer een aantal van zulke rechterlijke uitspraken bespreken. Maar daarnaast wil ik er nu eens de nadruk op leggen, dat u in uw eigen contacten met het UWV eigenlijk niet zoveel hebt aan die rechterlijke uitspraken. De rechterlijke uitspraken geven wel aan hoe het UWV zich behoort te gedragen bij het beoordelen van ME/CVS-klachten, maar het UWV, en met name de verzekeringsartsen van het UWV, trekken zich daar niet zoveel van aan. Hoe lost u dat probleem op?

Het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium

In Rechtbank 's-Hertogenbosch 10 mei 2004 AWB 02/3689 WAO beoordeelt de beroepsrechter een aanvraag WAO, die door het UWV was afgedaan met de redenering: er zijn geen objectief medische lichamelijke of psychische beperkingen aangetoond, dus is er geen arbeidsongeschiktheid. Dit is een nog steeds erg veel voorkomende benadering van verzekeringsartsen. Zij vergeten echter het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium, als wettelijk voorschrift vastgelegd in het Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten: als er consistentie (logische samenhang) is tussen stoornissen (medische klachten), beperkingen (belemmeringen bij het verrichten van arbeid) en handicaps (belemmeringen in iemands dagelijks leven) kan daarmee het bestaan van beperkingen op grond van ziekte of gebrek aannemelijk zijn, ook als geen erkende diagnose is aan te wijzen voor de klachten. Ook zonder zo'n diagnose kan dus arbeidsongeschiktheid worden aangenomen. Deze consistentie wordt meestal beoordeeld op grond van uw dagverhaal. Als bijvoorbeeld uit uw dagverhaal blijkt dat u elke dag 's middags enkele uren bedrust moet nemen, zou de verzekeringsarts daaruit moeten afleiden dat u geen hele dagen kunt werken.

In feite is het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium een oude bekende regel, die sinds 2000 ook een aantal keren is bevestigd door de Centrale Raad van Beroep. Verzekeringsartsen doen bij beoordelingen echter nog steeds alsof die oude bekende regel niet bestaat en zijn van die juridisch onjuiste benadering niet af te brengen. Als u dus een verzekeringsarts treft, die tegen u zegt dat hij bij u geen lichamelijke of psychische beperkingen kan vinden en dat u dus niet arbeidsongeschikt bent, kunt u proberen hem een kopie te geven van deze uitspraak van de Rechtbank 's-Hertogenbosch en hem voorhouden dat hij het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium had moeten toepassen. U krijgt dan waarschijnlijk een aantal ontwijkende reacties te horen. Zoals: het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium is wel toegepast, maar impliciet (zonder dat in het rapport te beschrijven). Meestal wordt er dan niet bij gezegd en gemotiveerd, waarom de toepassing van het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium niet leidt tot het aannemen van arbeidsongeschiktheid. Of: de situatie in de uitspraak van de Rechtbank 's-Hertogenbosch is niet te vergelijken met uw situatie. Meestal wordt er dan niet bij gezegd en gemotiveerd, waarom de beide situaties zozeer van elkaar verschillen.

U krijgt dus niet direct gelijk van de verzekeringsarts. En veel mensen laten het dan verder zitten en berusten in het negatieve oordeel van hetUWV over hun arbeidsongeschiktheid. Ook als u niet berust en een bezwaarschrift indient tegen de UWV-beslissing, zult u merken dat het UWV in bezwaar meestal bij zijn standpunt blijft, ook als u daartegen steekhoudende argumenten aanvoert. Wat betreft de beoordeling van ME/CVS-klachten zijn bezwaarschriftprocedures dus meestal een wassen neus. Het zelfreinigend vermogen van het UWV, dus zijn capaciteit om zelf in een interne bezwaarschriftprocedure alle fouten en onzorgvuldigheden uit de beoordeling te halen, is erg klein. Maar u moet nu eenmaal eerst de bezwaarschriftprocedure doorlopen voordat u in beroep kunt gaan bij de rechtbank. Bij de rechtbank maakt u aanmerkelijk meer kans dat er goed naar uw argumenten wordt geluisterd.

Alleen ingaan op lichamelijke, niet op psychische klachten

In Centrale Raad van Beroep 11 mei 2004, 01/3390 WAOCON had de verzekeringsarts van het UWV alleen de lichamelijke beperkingen onderzocht en de ME/CVS-patiënt op grond daarvan geschikt geacht voor zijn eigen werkzaamheden. In de bezwaarschriftprocedure had de patiënt een psychiatrisch rapport overlegd, maar daar was het UWV niet op ingegaan. De beroepsrechter schakelde zelf ook nog eens een psychiater in als deskundige, en ook uit diens rapport bleek dat er psychische beperkingen waren. Omdat het UWV met die beperkingen geen rekening had gehouden werd de beslissing vernietigd en moest de verzekeringsarts zijn beoordeling gaan overdoen.

Ook deze benadering passen verzekeringsartsen vaak toe. Het slaat nergens op om alleen lichamelijke beperkingen in aanmerking te nemen. Immers, ook psychische beperkingen kunnen medisch aantoonbaar zijn en leiden tot arbeidsongeschiktheid. Wel is het zo dat psychische beperkingen voor verzekeringsartsen vaak moeilijker zijn vast te stellen. Maar ja, dan moet de verzekeringsarts maar advies vragen aan een psychiater, in plaats van op eigen kracht te zeggen dat hij geen psychische beperkingen kan vinden. Een verzekeringsarts zegt ook nogal eens, dat hij geen evidente psychopathologie kan vinden. Met andere woorden: alleen hele ernstige psychische klachten tellen mee. Ziektebeelden zoals depressie en ongedifferentieerde somatoforme stoornis, die vaak voorkomen in combinatie met ME/CVS, horen daar dan niet bij. Terwijl een echte psychiater met toepassing van het psychiatrische diagnosesysteem DSM-IV juist ten aanzien van deze ziektebeelden wel komt tot een objectief medische diagnose en beperkingen.

Het motto is dus: als de verzekeringsarts niet een psychiater inschakelt kunt u dat maar beter zelf doen. Zeker in beroep is een psychiatrisch rapport een probaat middel om een zaak, die er op het eerste gezicht juridisch kansloos uitziet, kansrijk te maken en te winnen. Schakel daarbij wel rechtshulp in, want het vinden van de juiste psychiater is lastig en het stellen van de juiste vragen is iets wat erg nauw luistert.

Alle medische neuzen dezelfde kant op

In Centrale Raad van Beroep 1 augustus 2003, USZ 2003/268 en Rechtbank Almelo 19 april 2004, 03/525 WAZ is de vraag aan de orde of "alle medische neuzen dezelfde kant op" staan. Daarmee bedoel ik de in de rechtspraak ontwikkelde regel, dat als bij meerdere medisch deskundigen een vrijwel eenduidige, consistente en naar behoren medisch gemotiveerde en verantwoorde opvatting bestaat, dat arbeidsongeschiktheid voldoende aannemelijk is, die arbeidsongeschiktheid wordt aangenomen ook als er geen objectief medische beperkingen zijn te vinden of als de deskundigen daarover van mening verschillen. Deze regel wordt vaak door rechters toegepast naast het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium. En de regel wordt ook wel eens toegepast op de beoordeling van de eigen medisch deskundige van de rechtbank. In dat geval hoeft er dus maar "één medische neus dezelfde kant op"te staan.

Als u zich wilt gaan beroepen op "alle medische neuzen dezelfde kant op" zult u dus zoveel mogelijk medische oordelen moeten verzamelen over uw toestand. U zult dan ondervinden dat behandelend artsen vaak niets zeggen over uw beperkingen voor het verrichten van arbeid. Stel hen dan aanvullend de vraag, of zij uw klachten reëel en invaliderend vinden. Met een positief antwoord op die vraag komt u een heel eind, zeker als een aantal artsen deze vraag positief beantwoorden. Zoals gezegd, in de bezwaarschriftprocedure zullen al deze medische oordelen het UWV meestal niet van zijn negatieve standpunt af kunnen brengen. Maar in beroep reageert de beroepsrechter op zulke oordelen meestal wel door een eigen medisch deskundige te vragen u te beoordelen. En als die ook vindt dat uw klachten reëel zijn en dat u niet kunt werken, hebt u de beroepszaak praktisch gewonnen.

Als u vragen hebt bent u welkom op het gratis inloopspreekuur van Advokatenkantoor Visser, elke maandag van 17 tot 19 uur aan de Hoofdkade 108 te Stadskanaal (bij de Buinersluis en achter Snackbar 't Gemaaltje).