Pakken de Chinezen onze banen af?


Een Chinese arbeider aan de productielijn van de autofabriek Hafei in Harbin, de provincie Heilongjang. Zijn werk is een goeie zaak voor de banen in het Westen.
Foto Solidair 


Chinese kleding in de toonzaal van een fabriek. China is een sterke concurrent, niet omwille van de lage lonen maar omdat in Europa te hoge winsten worden nagestreefd, geeft een Belgische ondernemer toe.
Foto Solidair 


Arbeidsters in de textielfabriek Jeni in de Zhejiang provincie. De Europese textielondernemers overdrijven de invoer uit China om de arbeiders in Europa tot matiging en inlevering te verleiden.
Foto Solidair 


Het werk van deze Chinese electronica-arbeiders is een goeie zaak: het zorgt voor banen in het Westen en de rest van de wereld.
Foto Solidair 

Peter Franssen

Op televisie en op de radio horen wij steeds meer over China. Soms in goede en positieve zin, maar dikwijls ook in erg negatieve zin. Zo wordt ons regelmatig gezegd dat de Chinese economie snel groeit. Maar ook dat de producten uit China Europa aan het overspoelen zijn. Ze zeggen ook dat onze banen daardoor in gevaar komen. "Kan Solidair daar wat uitleg bij geven?" Heel wat vakbondsactivisten stelden ons dezelfde vraag. U vraagt, wij draaien.

Groei van het bruto nationaal product

(in procenten) (1)

De snelle economische groei in China is, in tegenstelling tot wat sommigen zeggen, een zegen voor de hele wereldeconomie. De Chinese economie stuwt de economie van de andere landen omhoog. In de tabel zie je de groei van het bruto nationaal product (bnp wat geproduceerd wordt in één jaar aan goederen en diensten) in China, Europa, Japan, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika.

Blok20022003
Verenigde Staten 2,4 3,0
Europa 1,0 0,8
Japan 0,3 2,4
Latijns-Amerika 0,2 1,3
China 8,3 9,3

China steekt met kop en schouders boven de anderen uit. De hele wereldeconomie trekt zich op aan de groei in China. Een onderzoeker van het Internationaal Monetair Fonds trekt in een gedegen studie over de Chinese economie deze conclusie: "In 2001-2003 was de groei van de wereldeconomie voor 24 procent te danken aan China." (2)

Evolutie van de Chinese in- en uitvoer

(In miljarden dollar) (3)

De snelle Chinese groei zorgt er ook voor dat China steeds meer producten uit andere landen invoert en steeds meer producten van eigen bodem naar andere landen uitvoert. Dit zijn de cijfers van die in- en uitvoer van en naar China de laatste zes jaar:

JaarUitvoer van ChinaInvoer naar China
1999 194 158
2000 249 214
2001 266 232
2002 325 281
2003 438 394
2004 593 561

In oktober 2004 organiseerde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een forum over de evolutie van de Chinese economie en handel. Vice-directeur Steven Dunaway van het IMF zei daar: "China heeft niet alleen een snel stijgende uitvoer maar vooral een snel stijgende invoer. Dat is van groot belang voor de hele wereldeconomie." (4)

Rubens Ricupero, de secretaris-generaal van de Unctad (de handelsorganisatie van de Verenigde Naties) zegt: "China is een steeds sterkere invoer-groeiende motor van de wereldeconomie." (5)

Met andere woorden: China koopt steeds meer goederen en diensten aan in het buitenland. Stephen Roach, de grote baas van de bekende investeringsbank Morgan Stanley, geeft de volgende cijfers: "43 procent van de uitvoergroei van Japan was het gevolg van handel met China. Korea heeft 45 procent van zijn uitvoergroei te danken aan China. De groei van de uitvoer van Duitsland ligt voor 28 procent aan China. In 2003 consumeerde China 25 tot 30 procent van industriële materialen als aluminium, staal, ijzer, steenkool. China gebruikte 40 procent van alle cement in de wereld." (6) Van alle vliegtuigen in China is 90 procent gebouwd door het Amerikaanse Boeing of het Europese Airbus. Dat alles zorgt voor miljoenen banen in de rest van de wereld.

China overspoelt Europa?

Ja, zeggen sommige politici in de Europese Unie, het is waar dat China heel veel aankoopt in het buitenland, heel veel invoert, "maar China voert toch ook steeds meer uit. Die Chinese producten overspoelen onze markten en maken hier onze banen kapot."

Aandeel in de wereldhandel in 2003

(In procenten) (7)

Zij die dat zeggen overdrijven nogal. Want China blijft ondanks de spectaculaire groei van de laatste tien jaar een erg zwakke speler op het toneel van de wereldhandel. Kleinere landen zoals Duitsland en de Verenigde Staten zijn stukken sterker. Dit is het aandeel van een aantal landen in de totale wereldhandel:

BlokAandeel in %
China 5,8
Duitsland 9,2
Japan 6,4
Verenigde Staten 10,4

Duitsland dat 82 miljoen inwoners telt heeft een aandeel in de wereldhandel van 9,2 procent. Stukken hoger dan het aandeel van China, waar 1,3 miljard mensen wonen.

Van 'overspoeld worden' door Chinese producten in Europa blijft al helemaal niets over als je kijkt naar wat het aandeel is van de invoer uit China in de globale invoer van de Europese Unie. Van alles wat de Europese Unie invoerde aan goederen en diensten kwam in 2000 slechts 6,2 procent uit China. Drie jaar later was dat niet veel gestegen. Tot 6,9 procent om precies te zijn. (8) Dat kun je moeilijk 'overspoeld worden' noemen.

  1. Stephen Roache, Global rebalancing: implications for China, Morgan Stanley, New York, oktober 2004, blz. 8
  2. Eswar Prasad, China's growth and integration into the world economy, International Monetary Fund, Occasional Paper, Washington, 2004, blz. 1
  3. David Burton en Anthony Boote, Staff Report for the 2004 Article IV Consultation, IMF, Washington, blz. 31, Tabel: China, balance of payments
  4. Steven Dunaway, Toespraak op het forum China in the global economy, prospects and challenges, IMF, Washington, 19 oktober 2004
  5. Geciteerd in Yu Shujun, State of the market, Beijing Review, 40/2004
  6. Stephen Roache, Toespraak op het forum China in the global economy,prospects and challenges, IMF, Washington, 19 oktober 2004
  7. Thomas Rumbaugh en Nicholas Blancher, China: international trade and WTO accession, IMF, Working Paper 04/36, Washington, maart 2004, blz. 15, Tabel: Share in world exports
  8. Ibidem, Tabel: Market share in major export markets.

Werken voor een kom rijst? In een volgend artikel gaan we dieper in op de opmerking: "De Chinese arbeiders hebben geen vakbondsrechten, ze werken 14 uur per dag en soms zeven dagen op zeven."

dinsdag, 1 februari 2005.