De rechtbank in Rotterdam heeft korte taakstraffen en lage geldboetes opgelegd in het bouwfraudeproces. Twee van de twaalf verdachte bouwmanagers werden zelfs volledig vrijgesproken. Het Openbaar Ministerie had celstraffen geëist variërend van zes maanden tot één jaar. Het OM had tegen de vier bouwbedrijven boetes geëist tot 2 mln euro. Ad Bos, die de zaak aan het rollen bracht, noemde de uitspraak "heel verrassend, haast schokkend".
Twee bestuurders van bouwonderneming Koop Tjuchem kregen een werkstraf opgelegd omdat ze een ambtenaar hebben omgekocht, de overige bestuurders zijn veroordeeld tot het betalen van fooien van maximaal 3.500 euro.
Hoe kon dat? Even slim als de bouwfraudeurs de boel belazeren, ging Vrouwe Justitia zélf ook te werk. Er werden tal van procedurele trucs bedacht. In het vonnis werden veel van de aanklachten verjaard of nietig verklaard door de voorzitter van de rechtbank. Bovendien beweerden de rechters dat een groot deel van de oplichtingspraktijken verjaard was. Daarnaast werd gesteld dat het OM niet bevoegd was om een deel van de beschuldigingen in behandeling te nemen omdat dat onder de bevoegdheid valt van de kartelautoriteit NMa. Ook weegt de rechtbank mee dat de bedrijven "kennelijk tot inkeer zijn gekomen" en dat de veroordeelde bouwers en bestuurders behoren tot de "weinige vervolgden die deel uitmaakten van een branchebreed systeem". Dus als criminaliteit een goed gebruik is, mag je een deel van de criminelen dat niet verwijten. Klassenjustitie dus gewoon, gebruikelijk in een land waar dergelijke vonnissen, als het om de elite gaat 'wijs' worden genoemd. Boonstra, commissaris bij Koop Holding, zelf ook geholpen door de rechterlijke macht, deed de uitkomst van het proces en de gebruikte argumenten al een dag eerder bij NOVA breed lachend uit de doeken.
Vier jaar onderzoek, negen maanden aan zittingen, een parlementaire enquêtecommissie en onderzoek door de kartelautoriteit NMa gingen als een nachtkaars uit. Wie haalt het verder nog in zijn hoofd om bij nieuwe fraudezaken 'de klok te luiden'? Wie gelooft nog in de politiek en de rechterlijke macht in dit land? Wie gelooft nog in het gebazel van Balkenende over 'waarden en normen'? Wie neemt dat soort onwerkelijke sprookjes voor lief in het land van Ed Maas, De Kroes en Staalbankiers?
"Regels mogen geen blokkerende functie hebben", betoogt de voorzitter van de door Zalm ingestelde commissie-Stevens. "Ondernemers moeten bonafide lefgozers kunnen zijn, die creatief, innoverend en dynamisch ondernemen."
De commissie redeneert niet langer vanuit de wet, maar vanuit de ondernemer. Zalm zei het zo: "Wij zijn er echt voor om het ondernemers naar de zin te maken. Daar moeten we het van hebben. Ook moeten ze meer vreugde hebben. Dat is goed voor de economie." De belangrijkste aanbeveling is volgens Stevens zelf: "Behandel ondernemers niet als kleine kinderen. Ondernemers hebben een eigen verantwoordelijkheid. De overheid moet leren meer te vertrouwen op die verantwoordelijkheid."
De Nederlandse bevolking raakt dus echt van de drup in de regen. Zo'n vaststelling na de bouwfraude en de talloze andere schandalen is een grof schandaal. De uitkomst van het referendum over de Europese Grondwet laat echter zien dat een steeds groter deel van de bevolking deze praktijken meer dan zat is.