Ten tweede zijn wij van mening dat er geen enkele reden is huisbezoeken uit te voeren bij cliënten waartegen geen enkele concrete verdachtmaking bestaat. In het FNV-rapport staat dat huisbezoeken alleen uitgevoerd moeten worden wanneer die concrete verdachtmaking wel bestaat.
Ten derde dienen cliënten volgens de FNV goed geïnformeerd te worden over hun rechten en plichten. Wij hebben de ervaring dat dit in Amsterdam niet gebeurt. De informatiefolder over de huisbezoeken wordt pas ACHTERAF aan cliënten verstrekt en soms helemaal niet.
De FNV constateert dat het afleggen van onaangekondigde huisbezoeken bij alle cliënten een van de maatregelen is die niet effectief zijn, waarbij onzorgvuldig wordt omgegaan met uitkeringsgerechtigden. Regelmatig blijkt dat gemeenten na een huisbezoek ten onrechte de uitkering weigeren of stopzetten. Dit wordt na juridische procedures wel gecorrigeerd, maar het effect is wel dat mensen maandenlang geen inkomen hebben.
De FNV wijst erop dat een huisbezoek een grote inbreuk is op de privacy en dat bij mensen zonder inkomen en bijstandsgerechtigden strenge zorgvuldigheidseisen bij de inbreuk op de privacy niet gelden die bij andere burgers wel gelden. Bijstandsgerechtigden zijn gedwongen de controleurs binnen te laten omdat ze anders het risico lopen hun uitkering te verspelen.
De FNV constateert dat steeds meer gemeenten overgaan op een handhavingsbeleid op basis van zogenaamde risicoprofielen, algemene statistische kenmerken van groepen of individuen waar fraude het meest zou voorkomen. De FNV zegt dat over de vraag of zo'n beleid consequenties heeft op het gebied van privacy en gelijke behandeling niet of nauwelijks discussie wordt gevoerd.
In Ede werkt men met de codes 'oranje' en 'groen' . Bij de tweede categorie wordt men met alle egards vriendelijk behandeld, de eerste groep wordt streng gecontroleerd. Want men denkt dat bij de code 'oranje' de kans op fraude groter is. Daaronder vallen categorieën als autohandelaren en mensen die in de horeca werken of hebben gewerkt.
Het rapport geeft ook op andere punten een schokkend beeld van de manier waarop de gemeenten met bijstandsgerechtigden omgaan. 'Work First'-projecten (werken met behoud van uitkering) schieten veel te ver door, terwijl het voornaamste resultaat lijkt te zijn dat er een omvangrijke categorie 'draaideur-cliënten' ontstaat: mensen die zonder perspectief op beter voortdurend zijn aangewezen op afwisselend een uitkering of flexibele baantjes en voortdurend in een situatie van bestaansonzekerheid leven.
Bijstandsbond Amsterdam
Da Costakade 158
1053 XC Amsterdam
info@bijstandsbond.org
020-6181815