|
Na de door de Verenigde Staten gesponsorde 'Tulpen Revolutie' in Kirgizstan, in maart van dit jaar, en de verijdelde opstand van de oppositie in Oezbekistan, afgelopen mei, sloegen Rusland en China de handen ineen om de in de regio oprukkende VS tegen te houden.
Tijdens een bijeenkomst begin juli jl. kwamen president Vladimir Poetin en president Hu Jintao naar buiten met een 'Verklaring over de Wereldorde van de 21e Eeuw', waarin zij de pogingen hekelen die erop gericht zijn "om de feitelijke processen van de sociale ontwikkeling in soevereine staten te negeren, en hun in plaats daarvan buitenlandse modellen van sociale en politieke systemen op te dringen".
Op donderdag 25 augustus jl. beëindigden Rusland en China een gezamenlijke militaire oefening die een week duurde. Deze oefening heeft een militaire dimensie toegevoegd aan het sterker wordende strategische partnerschap tussen de grootste natie en de dichtstbevolkte natie ter wereld.
Deze eerste gezamenlijke militaire oefening van de twee landen in de geschiedenis, onder de codenaam 'Vredes Missie-2005', ging veel verder dan het officiële antiterroristische scenario.
Meer dan 9.000 Chinese manschappen en 1.800 soldaten van het Russische elitekorps hebben een luchtlandingsoffensief op een kuststrook in scène gezet, die zogenaamd was ingenomen door 'rebellen'. Daarbij vuurden lange-afstandsbommenwerpers en gevechtsvliegtuigen raketten af op vijandige troepen op zee en langs de kust, en spoorden oorlogsschepen en onderzeeërs een vijandige onderzeeër op die vernietigd werd.
De westerse media en analisten hebben deze gespeelde oorlogsmanoeuvres vooral opgevat als een waarschuwing aan het adres van Taiwan, om niet eenzijdig de onafhankelijkheid uit te roepen. Maar in werkelijkheid hebben de militaire oefeningen verstrekkende gevolgen.
De Russische minister van Defensie, Sergei Ivanov, die de oefeningen volgde samen met zijn Chinese collega Cao Gangchuan, zei dat het Chinees-Russische "strategische coöperatieve partnerschap" een nieuwe fase is ingegaan en "veiligheid zal garanderen in de Azië-Pacific regio."
Ondanks de gebruikelijke verzekering van Ivanov dat Rusland en China niet van plan zijn om "wat voor militair blok dan ook" te vormen, kan men zich niet onttrekken aan de indruk dat tijdens de oefeningen de twee landen er klaar voor waren om hun militaire macht te bundelen en gezamenlijk de overheersing van de VS in de regio aan te vechten.
Drie dagen nadat de 'Verklaring over de Wereldorde van de 21e Eeuw' door president Poetin en president Hu Jintao openbaar was gemaakt, verzochten Rusland en China de VS om een einddatum vast te stellen voor de beëindiging van hun verblijf in Centraal-Azië. Kort daarna eiste Oezbekistan de ontruiming van de VS-vliegbasis die zich op zijn grondgebied bevindt, en wel binnen 180 dagen.
De minister van Defensie, Donald Rumsfeld, haastte zich naar de regio en wist in ruil voor meer economische hulp Kirgizstan ervan te overtuigen de eis te laten vallen dat de VS hun vliegbasis in dát land ook moesten ontruimen. Tevens kreeg Rumsfeld de verzekering dat de door de VS geleide gezamenlijke strijdkrachten in Afghanistan gebruik mogen blijven maken van de militaire faciliteiten in Tadzjikistan.
In de laatste week van augustus jl. voerde generaal John Abizaid, hoofd van het centraal commando van het VS-leger, besprekingen in Turkmenistan over 'de veiligheidssituatie en partnerschap van de Verenigde Staten met landen in de regio'. Ten tijde van het bezoek van Abizaid gonsde het van de berichten dat Washington probeert toestemming te krijgen om een vliegbasis te openen in Turkmenistan, ter compensatie voor het verlies van de vliegbasis in Oezbekistan. Tevens zouden de VS Turkmenistan proberen mee te krijgen in de 'Caspian Guardian', een project van Washington, bedoeld voor het opstellen van Amerikaanse troepen in de Kaspische Zee-regio, onder het voorwendsel van de bescherming van olie- en gaspijpleidingen.
Rusland en China hebben daarop gereageerd met plannen om de 'Shanghai Cooperation Organisation' (SCO) een militaire dimensie te geven. De SCO is een economisch- en veiligheidssamenwerkingsverband, geleid door China en Rusland, waarvan tevens Kazachstan, Kirgizstan, Tadzjikistan en Oezbekistan lid zijn. En in juli van dit jaar hebben Iran, Pakistan en India een waarnemersstatus gekregen binnen de SCO.
In het kader van de evaluatie van de Russisch-Chinese nagespeelde oorlogshandelingen zei een hooggeplaatste Russische militair dat vergelijkbare militaire manoeuvres misschien volgend jaar herhaald kunnen worden door de lidstaten van de SCO. "Ondanks dat de SCO strikt genomen een politieke organisatie is, heeft het een militaire component en de rol die de organisatie speelt zal gestaag toenemen", aldus diezelfde Russische militair.
Opvallend is dat Rusland India al heeft uitgenodigd om deel te nemen aan de voorgenomen militaire oefeningen van de SCO. "Het zou geen slechte zaak zijn als landen als Rusland, India en China gezamenlijke militaire oefeningen houden", aldus werd een Russische militaire bron geciteerd door Russische persbureaus op vrijdag 26 augustus jl.
Bron: The Hindu, 29 augustus 2005, vertaling J.Bernaven.