Het meest toonaangevende medische tijdschrift, The Lancet, keert zich in de editie van 10 september tegen haar eigen uitgever (1), het Brits-Nederlandse Reed-Elsevier. Wat is er aan de hand? Van 13 tot en met 16 september facilitieerde de 'Spearhead Exhibitions' een van de grootste wapenbeurzen ter wereld, de Defense Systems and Equipment International (DSEi). 'Spearhead' is onderdeel van Reed-Elsevier.
Mede georganiseerd door het Britse ministerie van Defensie, stellen meer dan 1000 bedrijven hun wapens en wapensystemen tentoon. De vorige keer dat deze wapenbeurs werd gehouden, in 2003, werden er ook doodleuk clusterbommen aangeboden en dat was dit jaar weer het geval. Clusterbommen zijn wapens waar onder andere veel VN- en humanitaire organisaties fel op tegen zijn. Clusterbommen zijn bommen die gemaakt zijn uit honderden kleine bommen. Met één clusterbom kun je het dus letterlijk bommen laten regenen. Clusterbommen zijn ook zeer inefficiënt: dat wil zeggen, de meeste bommen ontploffen niet meteen, maar vaak maanden later. In Irak zijn sinds de invasie in 2003 al meer dan duizend kinderen gewond geraakt door dit soort wapens.
Dit is een eerste reden voor The Lancet om te protesteren tegen haar eigen uitgever. Reed-Elsevier is namelijk de grootste medische uitgeverij ter wereld. Je zou dus mogen verwachten dat zij niet in verband wil worden gebracht met wapens die onschuldige mensen vermoorden. The Lancet keert zich echter niet tegen de wapenhandel zelf, of tegen de deelname van ReedElsevier aan deze praktijken, maar wel tegen bepaalde wapens als clusterbommen: "Waarden als het reduceren van leed en wetenschappelijke beslissingen zijn de kern van publieke gezondheidszorg. Bepaalde militaire technologieën die Reed-Elsevier ten toon laat stellen op de DSEi staan hier haaks op".
Er is ook fundamentelere kritiek: "De wapenindustrie trekt vitale investeringen weg van de gezondheidsbudgetten van landen met lage inkomens. In 2004 ging 59 procent van alle wapenleveranties naar derdewereldlanden wier economieën hiervoor 22 miljard dollar moesten betalen."
Tot slot vraagt the Lancet aan Reed-Elsevier "om zich af te keren van alle zakelijke belangen die menselijke gezondheid en welzijn bedreigen en dan met name als het gaat om burgers."
Manifest kan daaraan toevoegen dat ook in de rijke landen zoals Nederland en de VS enorme hoeveelheden geld naar defensie gaan die ook in de zorg hadden kunnen worden gestoken. In de VS zijn enkele tientallen miljoenen mensen niet verzekerd tegen ziektekosten. Soortgelijke toestanden dreigen in Nederland nu de nieuwe premie van (minstens) 1100 euro een enorme aanslag zal zijn op de portemonnee. Gemeenten hebben al geopperd om dit bedrag al van uitkeringen af te trekken, omdat mensen er anders misschien boodschappen van zullen gaan doen (2).