Cuba: gevaar, voorbeeld, of allebei?
Michel Wijnhold
In november zou de Cubaanse wetenschapper Vicente Vérez Bencomo (zie foto) naar Californië reizen om een belangrijke prijs in ontvangst te nemen voor het werk dat hij en zijn team hebben gedaan in de strijd tegen het Hib-virus. De prijs, uitgereikt door het Tech Museum in San Diego, kan hij echter niet zelf in ontvangst nemen.
Volgens de State Department kan er geen visum worden verstrekt, omdat Bencomo wordt beschouwd als "een gevaar voor de veiligheid van de VS".
Redder miljoenen kinderlevens: staatsgevaarlijk
Vicente Vérez-Bencomo is één van de meest gerespecteerde wetenschappers ter wereld. Hij en zijn team hebben in 2004 het eerste volledig synthetische vaccin gemaakt tegen het Hib-virus. Deze ziekteverwekker veroorzaakt bij kinderen hersenvliesontsteking en longontsteking. Per jaar sterven ongeveer 600.000 kinderen aan de gevolgen van besmetting met dit virus. Een vaccin kan dus miljoenen levens redden.
Het vaccin dat Bencomo en zijn team vonden was niet het eerste, maar wel het eerste dat geheel synthetisch is gemaakt. Voorheen werden dit soort vaccins gemaakt door ziekteverwekkende bacteriën te kweken in grote fermentatiereactoren. Een proces dat onhandig, smerig, duur en weinig accuraat is. Het team van Bencomo heeft een synthetische route gevonden waarmee hetzelfde resultaat wordt bereikt, maar dan goedkoper, veiliger en beter. Het is vooral belangrijk dat er een goedkopere methode is gevonden omdat het overgrote deel van de 600.000 slachtoffers in derdewereldlanden vallen. Landen waar weinig geld is voor gezondheidszorg.
Het geriatrische gevaar
De restricties voor Cubanen golden altijd al in meer of mindere mate, maar sinds 11 september is het bijna onmogelijk geworden om de VS binnen te komen. Zo kon de hoogbejaarde zanger Ibrahim Ferrer in 2004 geen Grammy Award in ontvangst nemen omdat de VS ook hem als "staatsgevaarlijk" beschouwen. Is de VS compleet paranoia geworden?
Cuba ís gevaarlijk, maar voor wie?
Sinds 9/11 zeker. Maar kan er ook waarheid schuilen in de beschuldigingen dat wetenschappers en muzikanten staatsgevaarlijk zijn voor de VS? Misschien wel. Cuba is namelijk een voorbeeld voor veel mensen. De Cubaanse revolutie is nog steeds een voorbeeld voor veel Zuid-Amerikanen en ook daar buiten komt steeds meer waardering voor het Cubaanse beleid. De Cubanen bedreigen de huidige neoliberale wereldorde door te laten zien dat kapitalisme niet het enige systeem is. Cuba laat zien dat er een alternatief is, een alternatief dat ook werkt.
Hoe meer de VS Cuba dwarsbomen middels terrorisme, boycot en andere middelen, kortom, hoe zwaarder Cuba het te verduren krijgt, hoe meer het de kans krijgt om te bewijzen wat socialisme voor de mensheid kan betekenen. Uiteindelijk zal de politiek van de VS en haar bondgenoten om Cuba op de knieën te krijgen als een boemerang werken.
Het hier en het daar verbinden
Het verdedigen van Cuba is dus niet een ver-van-mijn-bed-show. Cuba verdedigen tegen de boycot, de laster en propaganda, het terrorisme en de bedreigingen is iets dat direct gaat over de situatie in ons land en de landen om ons heen, inclusief de VS. Want terwijl ons kabinet de arbeidersklasse alle lasten laat dragen, staan PvdA, D66, CDA, CNV en NVJ (Ned.Ver. van Journalisten) te protesteren voor de Cubaanse ambassade. Terwijl de laatste kritische pers op de Nederlandse tv de mond gesnoerd dreigt te worden, protesteert de NVJ tegen Cuba. Ze verdedigen 'dissidenten' op hun bijeenkomsten die, volgens de correspondent van NRC Handelsblad, lofliederen zingen over George Bush. Terwijl voorzieningen als onderwijs en gezondheidszorg hier worden afgebroken, nemen ze Cuba, de meest welvarende van alle derdewereldlanden, als mikpunt van hun kritiek.
Wie is de echte vijand?
Cuba heeft altijd gestreefd naar goede relaties met ons land. Waarom zouden wij dan toestaan dat er campagne wordt gevoerd tegen dat land? Laten ze voor de Amerikaanse ambassade gaan staan. Een land dat ons land bedreigd heeft met een invasie vanwege het internationaal gerechtshof, een land dat in Guantánamo Bay de meest basale mensenrechten schendt, dat miljoenen armen in eigen land aan hun lot overlaat, dat illegale oorlogen begint en een neo-liberale wereldorde oplegt samen met haar bondgenoten. De echte vijand van het Nederlandse volk is niet Cuba, maar zijn degenen die Cuba terroriseren. En het verdedigen van Cuba is het verdedigen van de rechten die de arbeidersklasse in meer dan een eeuw heeft opgebouwd. Wat zou er toch kunnen gebeuren als een rijk land als Nederland Cuba's model gaat toepassen?
Bronnen:
Science, vol 310, p47
Kaiser, J., Science, vol 305, p460
Vérez-Beromo, V. et al, Science, vol 305, p525
NRC 9 februari 2004
