Paas en Wind, vreemde eenden in de vakbondsbijt (Foto FNV).
Verloop CAO-lonen.
Paas en Wind, vreemde eenden in de vakbondsbijt (Foto FNV). |
|
Verloop CAO-lonen.
|
Werkgevers en vakbeweging moeten de handen ineenslaan om de huidige en toekomstige problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken. Scholing vervult daarbij een sleutelrol. Behoefte aan een soberder ontslagstelsel, zoals werkgevers willen, is er niet. Maar loonstrijd is niet aan de orde. FNV blijft morrelen in de marge.
Wilna Wind, sinds eind mei CAO-coördinator van de vakcentrale FNV, vindt dat het kabinet moet meedoen aan het 'pact' dat het nieuwe FNV-bestuur onder leiding van Agnes Jongerius aan werkgevers en overheid heeft voorgesteld. De FNV wil doorgaan met polderen. Oplossingen moeten binnenskamers op het hoogste niveau worden gezocht. Knokken blijft een vies woord.
Een voorbeeld is de uitruil van loon tegen werk en scholing. Wind vindt dat de ondernemers alle baat hebben bij afspraken over werkgelegenheid en scholing. Ja, dat is uiteraard waar. Maar de ondernemers schrijven daarover zelf ook mooie rapporten. Op die punten valt dus gemakkelijk te scoren. De ondernemers zijn best bereid om te praten over de 'opvang van werklozen' als gevolg van de gigantische werkloosheid die ze creëren, vooral en met name als de gemeenschap voor de kosten opdraait.
Als de economie zou aantrekken kan volgens Wind in bepaalde sectoren al snel krapte op de arbeidsmarkt ontstaan, nog versterkt als straks de eerste werknemers uit de babyboom-generatie met pensioen gaan. Daartegenover staat, volgens haar, een kleinere hoeveelheid goed gekwalificeerde jongeren.
Je zou zeggen een mooie stok achter de deur voor de FNV, want schaarste op de arbeidsmarkt is in het voordeel van de werknemers. Wilna Wind vindt echter van niet: "Natuurlijk is er een deel van de achterban dat er profijt van kan hebben. Maar die winst is kortstondig. Bovendien zijn er ook groepen die er niet van profiteren en juist achterblijven. We hebben er alle belang bij de schaarste voor te zijn." Wie bedoelt Wilna eigenlijk met 'we'? In ieder geval niet de mensen in dit land die afhankelijk zijn van loon en uitkeringen, de arbeidersklasse. Als de FNV de wapens al bij voorbaat inlevert, kan er nooit sprake zijn van een effectieve strijd. Alle belang hebben alleen de grote en middel-grote ondernemingen bij zo'n opstelling van de FNV.
Het geeft duidelijk aan dat de Nederlandse bevolking, precies op het moment van de invoering van de dure euro, ook nog eens aanzienlijk minder loon ontving. Het gat dat ontstond werd (tijdelijk) opgevuld door het consumeren van de spaarrekening en door veel te lenen. Dat verklaart ook het feit dat de Nederlandse bevolking in 2004 ruim 5 miljard euro meer uitgaf dan zij aan inkomsten ontving. Dat moet toch ook de vakbondstop weten. Het zijn háár leden die in de zorgen zitten. Het zijn háár leden die dat op 2 oktober op het Museumplein kwamen melden. Het zijn háár leden die het referendum aangrepen om de neoliberale politiek van Balkenende 2 aan de schandpaal te nagelen. Het zijn ook háár leden die het straks niet meer pikken dat de bondsleiding onvoldoende doet voor hun belangen!
Natuurlijk: het hebben en houden van werk biedt mensen bestaanszekerheid. Werken biedt nog enige zekerheid, ontslag is voor velen het begin van het einde: alle vangnetten worden immers versneld afgeschaft of uitgehold. Zeker, werken verschaft ook ontplooiing en brengt bevolkingsgroepen dichter tot elkaar. De voorpaginafoto van Manifest deze week laat zien hoever dat inmiddels al gaat. Of de kwaliteit van de samenleving op die manier vergroot wordt valt echter nog te bezien. Bovendien, sinds wanneer is de vakbeweging de hoeder van de sociale cohesie? Zou de FNV niet moeten wijzen op de tekortkomingen van de overheid op dit punt? Waarom knokt de FNV niet voor uitbreiding van het welzijnswerk? Waarom knokt de FNV niet samen met de VNG tegen de voortdurende rijkskortingen op de gemeentebudgetten? Nee, de CAO-coördinator van de FNV, Wind, voelt zich geïnspireerd door burgemeester Cohen van Amsterdam, als die zegt dat hij de boel bij elkaar wil houden. De Amsterdamse grachtengordel aan het woord.
De aandacht zal vooral gericht moeten zijn op het sluiten van goede 'deals' met werkgevers, vindt Wind: "Het moeten afspraken zijn die goed zijn voor de mensen. Niet dealen om de deal. En dat moeten we in de bedrijven doen. De politiek moet faciliteren. Wat mij betreft mag de FNV wel iets minder compromisbereid zijn. Overeenstemming moet geen doel op zich zijn. Dan hebben we maar geen compromis." Is er dan nog een sprankje hoop of is dat holle onderhandelaarspraat? Gezien de 'stilte' in Nederland moesten we maar van het laatste uitgaan. Zeker nu de bondsbestuurders steeds vaker uit het bedrijfsleven en van de overheid komen. Die taal spreken ze wel, van de gewone leden weten ze niet veel. Daar voelen ze zich ook nauwelijks mee verwant, hun taal snappen ze niet. Op zoek dus naar de moderne, jonge nieuwe werknemer. En het verleden? Streep eronder! De botsing tussen deze groep bestuurders en de gewone leden zou wel eens heel hard kunnen worden.
Bronnen: FD, 16-9-2005 en Webmagazine CBS, 10-10-2005.