Wereldfocus
Artsenroof verzwakt Afrika
Van elke zeven artsen die hun opleiding kregen in zwart Afrika, werkt er nu minstens één in de VS, Groot-Brittannië, Australië of Canada. Sommige kleine landen verliezen zelfs meer dan de helft van hun medisch personeel aan de vier rijke Engelstalige landen. De rijke Engelstalige landen zouden niet zonder buitenlandse artsen kunnen, gemiddeld een kwart van hun geneesheren komt van overzee. Het merendeel daarvan komt uit arme landen. Groot-Brittannië haalt driekwart van zijn medische gastarbeiders uit ontwikkelingslanden. De Amerikanen en Britten leiden zelf te weinig geneesheren op. (IPS, 31/10-5/11-2005)
Koerdisch verzet in Turkije groeit
Op 9 november geeft de Europese Unie zijn nieuwe vooruitgangsrapport vrij in het kader van de Europees-Turkse toetredingsgesprekken. Verwacht wordt dat Europa het uitblijven van de culturele erkenning van de Koerden scherp zal bekritiseren. Op dit moment lijkt de Koerdische taalkwestie in Turkije in een terugval te zitten. Ondanks wetshervormingen die groen licht moeten geven voor Koerdisch onderwijs en Koerdische radio- en televisiezenders, en na de recente uitspraak van de Turkse premier Erdogan over de erkenning van de Koerden, toont de praktijk weinig culturele openheid. Op scholen is het nog altijd verboden om Koerdisch onderricht te geven en de geplande audiovisuele Koerdische mediaprojecten zijn nog altijd niet operatief. Ondertussen laait sinds eind september het geweld in de Koerdische regio in Zuidoost-Turkije hoog op. Na jarenlange wapenstilstand nam de militaire vleugel van de Koerdische afscheidingsbeweging PKK, de HPG, in 2004 de wapens weer op. Daarmee kwam een einde aan het unilaterale bestand waartoe de Koerdische nationale leider, Abdullah Öcalan in 1999, vanachter de tralies, had opgeroepen. In de afgelopen weken tekenden waarnemers verschillende incidenten met dodelijke slachtoffers op. Bij een bestorming van de HPG van een militair complex kwamen 20 Turkse soldaten om het leven. De gewelddadige raid was een wraakactie voor het uitblijven van de erkenning van het Koerdische volk, en op de overplaatsing van Öcalan naar een isolatiecel in een militaire staatsgevangenis op het eiland Imrali. In de bergen van Noord-Koerdistan lijkt de afscheidingsbeweging populairder dan ooit. Volgens de Koerdische weblog Dozame beëindigden 1000 nieuwe vrijheidsstrijders in 2005 de militaire opleiding van de HPG. Vorige week gingen in verschillende Koerdische steden duizenden studenten de straat op om hun solidariteit met Öcalan en de Koerdische verzetsbewegingen te uiten. Sinds de PKK in 1984 de wapens opnam om te strijden voor autonomie van de Koerdische regio, kostte het conflict in Turkije al aan 37.000 mensen het leven. (IPS, 31/10-5/11-2005)
Vrijhandel en politiek gekonkel
Steeds meer Egyptische ondernemers profiteren van een akkoord waardoor hun producten zonder invoerheffingen de VS binnen kunnen. De voorwaarde is dat er een minimum hoeveelheid Israëlische componenten in verwerkt zit. Door de stelselmatige uitbreiding van het akkoord kunnen nu de meeste textiel- en kledingfabrikanten in Egypte, lederverwerkende bedrijven en de voedingsnijverheid tolvrij naar de VS exporteren. Samenwerking met Israël ligt politiek gevoelig in Egypte, ondanks het vredesakkoord van 1979. Maar voor de Egyptische exporteurs wegen de economische argumenten zwaarder. De overeenkomst biedt Egyptische exporteurs een unieke kans om het op te nemen tegen hun gevreesde Chinese concurrenten, die wel invoerheffingen moeten betalen in de VS. De QIZ-afspraken kunnen de voorloper worden van een vrijhandelsakkoord tussen de VS en Egypte. De VS streven naar vrijhandelsovereenkomsten met alle landen van het Midden-Oosten. (IPS, 6/11-11-2005)
Bush hoopt op vervolg na geflopte FTAA-Top
De Top van de Amerika's over de definitieve start van de FTAA, het vrijhandelsakkoord dat alle markten tussen Alaska en Vuurland met elkaar moet verbinden, is uitgelopen op een nederlaag voor president Bush. Vooral vijf landen bleven gedecideerd dwarsliggen: Venezuela, en de vier Mercosurlanden Argentinië, Brazilië, Uruguay en Paraguay. Hoewel Panama en Mexico geen problemen zagen in verdere besprekingen, is over het algemeen het verzet tegen zo'n vrijhandelsakkoord het afgelopen decennium alleen maar toegenomen. "De voorwaarden voor verdere onderhandelingen zijn niet aanwezig omdat onvoldoende rekening wordt gehouden met de noden en gevoeligheden van de verschillende partners, hun graad van ontwikkeling en grootte van hun economieën", zo luidt het manifest van de FTAA-tegenstanders. Felste tegenstander is president Chávez van Venezuela, die onomwonden stelde dat hij gekomen was om het project te begraven. President Bush smeekte president Lula van Brazilië met aandrang om al zijn invloed aan te wenden om verdere besprekingen mogelijk te maken. (IPS, 6/11-11-2005)
Op weg naar Hongkong
Het ziet ernaar uit dat de WTO-conferentie van Hongkong, in december, opnieuw niets zal worden. Rijke landen en ontwikkelingslanden worden het niet eens over een ontwerp van een slotverklaring. Dat bleek uit een ontmoeting van de G4 - de VS, de EU, India en Brazilië - én Japan, begin deze week in Londen. Sommigen suggereren nu al dat de WTO maar een nieuwe conferentie moet organiseren in juni 2006 om tegen die tijd te bereiken wat in Hongkong onmogelijk lijkt te zijn. (IPS, 6/11-11-2005)
Zimbabwe bindt de strijd aan met AIDS
Eén op de vier Zimbabwanen lijdt aan AIDS. Vooral de toename van seks tussen verschillende generaties en het hebben van meerdere partners zouden het cijfer omhoogdrijven. Zowel de kerk als de overheid hebben recent campagnes opgezet om verdere verspreiding van het HIV-virus tegen te gaan. Het HOCD, een koepel van Christelijke Organisaties, kondigde deze week de lancering van zijn nieuwe beleid aan. De nieuwe aanpak moet de kerken toelaten preventief te werk te gaan en zorg en steun te verlenen aan de betrokken patiënten zonder een moreel oordeel te vellen. Dominee Murombedzi Kuchera, voorzitter van het NAC (National Aids Council Board) stelde het zo: "Wij zijn erg trots op deze nieuwe aanpak. Dit beleid toont aan dat de kerk een partner is in de strijd tegen aids". Vorige week werd een miljoenencontract afgesloten tussen het Zimbabwaanse ministerie van Gezondheid en Kinderwelzijn en US-Aid om de beschikbaarheid van condooms te vergroten, vooral in kerngebieden waar het aantal besmettingen hoger ligt. (6/11-11-2005)