Maandag 14 november ondertekenden president Poetin en de Oezbeekse president Karimov een politiek akkoord waarin ze elkaar beloven bijstand te verlenen in geval van bedreiging van de nationale veiligheid. Die bijstand vertaalt zich in het gebruiken van elkaars militaire faciliteiten. In het akkoord zelf wordt expliciet verwezen naar de gewelddadigheden in het Oezbeekse Andijan in mei 2005. Niet toevallig werd het pact ondertekend op de dag dat het hooggerechtshof de straf van de eerste vijftien betrokkenen eiste. Oezbekistan was één van de vijftien Sovjet-republieken. De Russische Federatie probeert nu nog steeds, veertien jaar na de val van de Sovjetunie, op alle mogelijke manieren zijn machtspositie in deze regio te verzilveren. Het afsluiten van bilaterale contracten is er slechts één van. Zo tekende eerder deze maand Gazprom, een Russische gasgigant, een contract met het Kazachstaanse staatsbedrijf Kazmunaigaz waarin de Russische firma de rechten krijgt om tot 2010 gas aan Oezbekistan en Turkmenistan te leveren via Kazachstan. (IPS, 14/19-11-2005)
Chávez versterkt zijn greep op buitenlandse oliebedrijven
"We hebben de grootste oliereserves gered uit de klauwen van het imperialisme", zo luidde het uit de mond van de Venezolaanse olieminister Ramírez. President Chávez heeft nieuwe maatregelen aangekondigd om de greep op de buitenlandse oliefirma's te verstevigen. Concreet gaat het om een heronderhandeling van de contracten, waardoor buitenlandse bedrijven in joint ventures verder kunnen samenwerken met Petroleos de Venezuela (PVDSA), maar wel als minderheidsaandeelhouders. PVDSA zal 60 tot 90 procent van de aandelen behouden. De royalties zullen de hoogte ingaan van 1 tot 30 procent en de belastingen van 34 tot 50 procent. De bedrijven krijgen tot eind december de tijd om te beslissen of ze zo'n nieuw contract zien zitten. Zoniet, dan worden ze verzocht het land te verlaten. De nieuwe maatregel vergroot de soevereiniteit van Venezuela ten aanzien van de multinationals en brengt aardig wat geld in de kas nu de olieprijzen hoog staan. Het risico bestaat echter dat bij een daling van de olieprijzen, door het ontdekken van nieuwe olievelden, de multinationals Venezuela de rug zullen toekeren omdat de Venezolaanse olie zwaar is en vrij moeilijk om op te pompen. (IPS, 14/19-11-2005)
Shell & co mogen niet meer affakkelen in Nigeria
Een federaal hooggerechtshof in Nigeria heeft oliemaatschappijen in de Nigerdelta met onmiddellijke ingang verboden nog langer ongebruikt gas te verbranden. De praktijk is volgens de rechter slecht voor mens en milieu. In de Nigerdelta zijn onder andere Shell, ExxonMobil, ChevronTexaco, TotalFinaElf en Agip actief. De zaak tegen de oliemaatschappijen was aangespannen door de Iwerekan-gemeenschap, een etnische minderheid. Zeven soortgelijke zaken van andere etnische gemeenschappen lopen nog. Ongebruikt gas uit het netwerk van oliepijpleidingen in de Nigerdelta wordt verbrand of 'afgefakkeld' omdat de buitenlandse oliebedrijven en de Nigerian National Petroleum Corporation niet hebben geïnvesteerd in faciliteiten om het gas aan te wenden voor commercieel gebruik. Het gas wordt op verschillende plaatsen verbrand door lawaaiige installaties. Daarbij komen 24 uur per dag, zeven dagen per week grote hoeveelheden rook vrij. Uit een recent rapport van FoEI blijkt dat in Nigeria meer gas wordt afgefakkeld dan waar ook ter wereld. Dagelijks wordt een hoeveelheid gelijk aan het totale Afrikaanse gasverbruik in 2001 verbrand. Naar schatting verliest Nigeria daardoor 2,5 miljard dollar per jaar aan potentiële inkomsten. De Shell Development Petroleum Corporation (SDPC) overweegt het besluit aan te vechten. (IPS 14/19-11-2005)
Chileens ijs meer waard dan goud
IJs is meer waard dan goud, vinden Chileense milieuactivisten. De Chileense milieubeweging heeft 18.000 handtekeningen verzameld tegen de plannen van de Canadese mijnbouwgigant Barrick Gold Corporation (Spaanstalige site) om rijke goud-, zilver en koperaders te exploiteren die hoog in de bergen tussen Chili en Argentinië schuilgaan onder zware ijsmassa's. Het Canadese bedrijf was aanvankelijk van plan drie gletsjers te verplaatsen naar een ander ijsveld om de ertsvoorraden bloot te leggen. Tegenstanders van het Pascua Lama-project zeggen dat de "transplantatie" van de gletsjers de watervoorziening van 70.000 kleine boeren in de vallei van Huasco in gevaar brengt. Ook het milieu zou zwaar lijden onder de open mijnbouw. Vorige week vrijdag legde Barrick alternatieve plannen voor. Maar ook in die plannen hebben de milieuorganisaties geen vertrouwen. (IPS, 14/19-11-2005)
Forse braindrain in China
Buitenlandse bedrijven in China klagen over een zorgwekkende braindrain van gemiddeld 16,7 procent vorig jaar. Het fenomeen is het ergste in telecommunicatie, onderwijs en hotellerie, maar ook in de farmaceutische en chemische sector ligt het percentage tussen de 15 en de 20 procent. De snelle economische groei in China heeft de vraag naar hooggekwalificeerde werknemers spectaculair doen toenemen. Aanvankelijk hadden buitenlandse bedrijven minder moeite om Chinees talent aan te trekken, maar dat verandert stilaan omdat de kloof tussen het loon in een buitenlands bedrijf of een Chinees bedrijf steeds kleiner wordt. Uiteindelijk is de keuze dan snel gemaakt: "Werken in een nationaal bedrijf geeft ons meer zelfrespect en voldoening", stelt één van de managers. (IPS, 14/19-11-2005)
