Haags 'tribunaal' laat wederom ware gezicht zien

Milosevic mag niet naar Moskou

Milosevic, strijdbaar, maar ziek.

Schijntribunaal hoopt op 'onverwachte' afloop van de verloren rechtszaak.   Rusland: Milosevic is welkom Rusland heeft op 18-1 de Joegoslavische oud-president Slobodan Milosevic uitgenodigd zich in Moskou medisch te laten behandelen. Daarbij garandeert Moskou dat Milosevic desgewenst terugkeert naar Den Haag, waar hij voor het Joegoslavië Tribunaal terechtstaat wegens oorlogsmisdaden. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken meldde op 18-1 volgens de internationale persbureaus dat het Joegoslavië Tribunaal is gevraagd de oud-president, die een hartkwaal en hoge bloeddruk heeft, voorlopig vrij te laten. Milosevic zelf had al eerder gezegd zich in Rusland te willen laten behandelen. Een woordvoerder van het tribunaal, Aleksandra Milenov, zei gisteren tegen het Servische televisiestation B92 dat Milosevic moet bewijzen dat hij in Moskou geen bedreiging vormt voor getuigen in zijn zaak of zijn slachtoffers. Volgens Milenov kan hij dat niet en daarom is er geen garantie dat hij naar Den Haag terugkeert als het hof hem daartoe oproept. De vrouw en de zoon van Milosevic wonen in Rusland. Daarbij komt - aldus B92 - dat Milosevic volgens de aanklagers heeft getoond geen enkel respect voor het Joegoslavië Tribunaal te hebben, hetgeen de kans dat hij probeert te ontsnappen aanzienlijk zou vergroten. In dat geval zullen de Russische autoriteiten, zo redeneren de aanklagers, niet bereid zijn hem op te sporen, op te pakken en uit te leveren. Milenov zei tegen de Servische televisie dat Rusland ook niet bereid is andere voortvluchtige, wegens oorlogsmisdaden aangeklaagde, Serviërs uit te leveren. De aanklagers zien Milosevic' verzoek zich in Moskou te laten behandelen als een deel van zijn strategie de gang van zaken in zijn proces te verstoren. (NRC, 19-1-2006)

Anna Gutenberg

Op 24-2, een paar minuten over negen, ging de hoop van een zichtbaar zieke aangeklaagde op een langdurige medische behandeling in rook op. Op dat moment maakten de rechters van de Derde Kamer van het Haagse Joegoslavië Tribunaal hun beslissing, waar al weken naar werd uitgekeken, bekend. Het verzoek van de voormalige president van Joegoslavië, Slobodan Milosevic, om een tijdelijke behandeling te krijgen in Bakoulev, een gespecialiseerde kliniek in Moskou, werd afgewezen.

Kort voor kerstmis deed Milosevic een verzoek tot behandeling in een kliniek in Moskou. Dit nadat de rechters de adviezen van een team van internationale artsen, om het proces minstens zes weken te onderbreken, in de wind sloegen. De artsen bezochten Milosevic vorig jaar november. De rechters stelden de voorwaarde, dat de volledige garantie voor het oponthoud en de terugkeer van Milosevic door de regering in Moskou genomen zou worden. Over deze garantie beschikte de Kamer van het Tribunaal sinds medio januari.

Milosevic, die in juni 2001 aan het geïmproviseerde tribunaal werd uitgeleverd en zichzelf verdedigt sinds het begin van het proces in februari 2002, lijdt allang aan chronische hypertensie. Terwijl de media van het establishment zich keer op keer beklaagden over de daardoor veroorzaakte "vertragingen" in het proces, wezen de medewerkers van Milosevic herhaaldelijk op de ontoereikende medische verzorging door het tribunaal. Rustpauzes, door verscheidene artsen geadviseerd, werden de aangeklaagde niet gegund. De rechters wezen er dan weer op dat Milosevic zichzelf verdedigt en dus ook zelf verantwoordelijk is voor de hoeveelheid werk die hij op zich neemt.

De vermindering van het aantal procesdagen, tot drie per week, hebben Milosevic geen verlichting gebracht: hij moet de overige dagen de getuigen à décharge immers zelf voorbereiden. De rechterlijke beslissing om Milosevic (uitgerekend bij het begin van zijn verdediging), uiteraard tegen zijn wil, toegevoegde advocaten ter beschikking te stellen (die immers in geval van ziekte de zaak in zijn afwezigheid moeten voeren), zou de druk op hem wel eens hevig hebben kunnen doen toenemen. De spreker van de Duitse sectie van het Internationale Comité voor de Verdediging van Milosevic, Klaus Hartmann, heeft lang geleden al gewaarschuwd voor een "biologische oplossing" van het Milosevic-probleem, door het tribunaal. De dood van de aangeklaagde zou immers het proces tot stilstand brengen. Te weten een proces, dat de criminele westerse handel en wandel met haar bloedige vertakkingen aan het licht zou brengen.

Als argument voor hun beslissing geven de rechters aan, dat zij niet inzien waarom Milosevic niet in Nederland behandeld zou kunnen worden. Aangezien hem een "mogelijk levenslange detentie" boven het hoofd zou kunnen hangen, zijn zij er niet van overtuigd dat Milosevic ook echt naar Den Haag terugkeert... Maar Milosevic heeft gedurende zijn proces inderdaad en herhaaldelijk benadrukt zich niet aan dit proces te willen onttrekken, hij wil de beschuldigingen tegen hem ontzenuwen. Pas op woensdag 22-2 heeft Milosevic opnieuw gevraagd de tijd die hem ter beschikking staat voor zijn verdediging te verlengen.

Vladimir Krsljanin, een van Milosevic' adviseurs uit Belgrado, zei tegen Junge Welt, kort na het bekend worden van de rechterlijke beslissing, dat het negeren van het internationaal recht en de mensenrechten door het tribunaal nu duidelijker is geworden dan ooit. Desalniettemin verwacht Krsljanin dat de beslissing van gisteren - een beslissing met een crimineel karakter en eentje die het VN-systeem nog verder ondermijnt - zal worden herzien. Daarom moeten allen die werkelijk in mensenrechten geloven, zich nu met alle kracht inzetten.

Den Haag, 25-2-2006, vertaling Leo Schuwirth.